Od piątku wystawa na dziedzińcu ratusza w Toruniu

Nic dziwnego, okazja była wyjątkowa. Premiera „Zemsty" inaugurowała działalność pierwszej polskiej zawodowej sceny w Toruniu i pierwszego teatru narodowego w odrodzonej Polsce. Siedzibę narodowa scena znalazła w dawnym niemieckojęzycznym Teatrze Miejskim.

Toruński teatr zmieniał potem nazwy, przechodził spod kurateli państwowej pod opiekę miasta i odwrotnie. Wystawiał wielkie dramaty narodowe i lżejszy, rewiowy repertuar. W międzywojniu na jego scenie gościły wielkie gwiazdy polskiego teatru - m.in. Stanisława Wysocka, Wanda Siemaszkowa, Juliusz Osterwa i Ludwik Solski. Dzisiaj, dzięki międzynarodowym festiwalom, przyjeżdżają tutaj tuzy współczesnego teatru europejskiego i światowego. Na widowni zasiada już kolejne pokolenie publiczności.

Rarytasy z archiwów

Z okazji stulecia polskiej sceny zawodowej w Toruniu trzy instytucje - Teatr im. Wilama Horzycy, Muzeum Okręgowe i Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Mikołaja Kopernika -przygotowują wspólnie wystawę poświęconą toruńskiemu życiu teatralnemu trzech epok: dwudziestolecia międzywojennego, czasów PRL i naszej współczesności. Kuratorami wystawy są teatrolodzy: prof. UMK Artur Duda i dr Marzenna Wiśniewska.

- Na wystawę złoży się 20 plansz. Sześć z nich poświęconych zostanie międzywojniu. Z pewnością atrakcją dla oglądających będą fotograficzne rarytasy z Narodowego Archiwum Cyfrowego, archiwum Instytutu Sztuki PAN i zbiorów prywatnych, które obrazują estetykę przedwojennego teatru i przypominają gwiazdy z tamtych czasów - mówi dr Marzenna Wiśniewska. - Druga część wystawy obejmie okres od 1945 do 1989 roku. To opowieść o teatrze odradzającym się po wojennej zawierusze w dużej mierze siłami przybyłych do Torunia wilnian. Z lat tuż po n wojnie nie zachowało się wiele zdjęć. Tym cenniejsze są te, które udało nam się znaleźć - na przykład zdjęcia dyrektora Wilama Horzycy z zespołem teatru i zdjęcia z jego pamiętnych spektakli czy fotografie innej ogromnie zasłużonej dla toruńskiej sceny postaci, Hugona Morycińskiego. Wśród powojennych zdjęć teatralnych uwagę przykuwają fenomenalne pod względem estetycznym dzieła Alojzego Czarneckiego i Janiny Gardzielewskiej. Osobna plansza poświęcona zostanie postaci, która przeprowadziła toruński teatr przez przełom polityczny, pomysłodawczyni festiwalu Kontakt, dyrektor Krystynie Meissner.

Okno na świat

Trzecia część wystawy jest ilustrowaną opowieścią o ostatnim 30-leciu toruńskiego teatru. To m.in. czas pożegnania z Festiwalami Teatrów Polski Pomocnej i czas - wraz z otwarciem się Polski na świat - otwarcia się na światową sztukę.

- Staraliśmy się pokazać toruński teatr jako miejsce mocno osadzone w życiu społecznym miasta. I choć to wystawa urodzinowa naszej sceny dramatycznej, sygnalizujemy, że na życie teatralne Torunia składają się również inne zjawiska, m.in. działalność „Baja Pomorskiego" czy Teatru Muzycznego - dodaje dr Marzenna Wiśniewska.

Koncepcję plastyczną wystawy „Stulecie teatru polskiego w Toruniu 1920-2020" opracowała Nika Tarnowska. Otwarta zostanie w piątek 31 lipca. Będzie ją można oglądać na dziedzińcu Ratusza Staromiejskiego do końca września.