Okno na północ

14. Międzynarodowe Spotkania Teatralne Okno

Szczeciński festiwal OKNO, penetrujący międzynarodowe obszary nowatorskich poszukiwań teatralnych, w tym roku odbył się już po raz czternasty. Zgodnie z trwającym od kilku edycji festiwalu zwyczajem, program został podporządkowany wybranemu tematowi: w tym roku OKNO zostało otwarte na "Północ/Północny Zachód".

Nowością  w stosunku do poprzednich edycji była decyzja o podzieleniu festiwalu na dwie części. Pierwsza, odbywająca się w dniach 14-22 października, została w całości poświęcona duńskiemu teatrowi Odin Theatret i jego założycielowi Eugenio Barbie - najważniejszemu gościowi tegorocznego OKNA. Oprócz prezentacji spektakli (na które składały się projekcje filmowe, pokazy pracy twórców takich jak Julia Varley i Roberta Carreri oraz przedstawienie „The Chronic Life”), w Teatrze Kana odbyło się także poprowadzone przez Leszka Kolankiewicza spotkanie z Eugenio Barbą, połączone z promocją jego książki „Spalić dom. Rodowód reżysera”. 

Druga część  festiwalu, od 4 do 6 listopada, poświęcona została eksperymentalnej sztuce performatywnej, bazującej na „skandynawskiej” oszczędności w formie. Młodzi twórcy z Norwegii, Finlandii, Holandii i Belgii w redukcji środków wyrazu starali się odnaleźć klucz do interpretacji współczesnej rzeczywistości.

Kompozytorzy Rob van Rijswijk i Jeroen Strijbos, we współpracy z akordeonistkami Pieterne Berkers i Renée Bekkers (duet Toeac), zaprezentowali niezwykły koncert „Air Sensible”. Przetwarzane na żywo przy pomocy laptopów dźwięki akordeonu wypełniały niewielkie pomieszczenie po brzegi. Czwórka siedzących przy stoliku muzyków dzięki współczesnej technice przy pomocy zaledwie dwóch instrumentów potrafiła przekazać niezwykle intensywną, wielowymiarową opowieść, oszałamiającą bogactwem dźwięków i ulotnością znaczeń.

Norweżka Mette Edvardsen przyjechała na OKNO z performansem „Black”. Za pomocą prostych gestów i powtarzanych słów z pustki sceny wydobywała po kolei niewidzialne przedmioty codziennego użytku, starając się przekroczyć barierę między pamięcią a teraźniejszością. Odgrywany na pustej scenie, bez użycia rekwizytów czy charakteryzacji, składający się z kilku dosłownie słów i gestów, „Black” sprawdzał również, z jakiej minimalnej liczby elementów może składać się przedstawienie.

Belgowie Gaëtan Bulourde i Olivier Toulemonde wystąpili z performansem „Not every object used to nail is a hammer”, w którym muzyka tworzona była przy pomocy różnego kalibru młotków, gwoździ, stołów i deseczek. Przedstawienie, odwołujące się do definicji spektaklu według socjologa Ervinga Goffmana, w żartobliwy sposób wykpiwało też wysiłki teoretyków mające na celu poddanie sztuki reżimom taksonomii.

Festiwal zamknęła fińska grupa Oblivia, która zaprezentowała spektakl „Entertainment Island 1,2,3. Trilogy”. W trzech kolejnych odsłonach Finowie krytycznie przyglądali się współczesnej rozrywce, skupiając się na różnych jej aspektach. Oprócz trafności uwag, przedstawienie urzekało minimalistyczną formą, która zamiast ograniczać, niebotycznie poszerzała możliwości wyrazu - pozwalając na opowiadanie abstrakcyjnych, zaskakujących historii, niemożliwych do przekazania przy użyciu tradycyjnych metod.

Podsumowując, OKNO udowodniło, że wciąż pozostaje jednym z najciekawszych krajowych festiwali, prezentujących aktualne trendy w międzynarodowej sztuce. Dzięki tematycznemu ukierunkowaniu, OKNO daje wyjątkową szansę na przyjrzenie się z bliska konkretnemu wycinkowi teatralnej rzeczywistości i, sądząc po atrakcyjności tegorocznych propozycji, udowodniło w tym roku, że artystyczny bilet na „Północ/Północny-Zachód” to bardzo trafiona inwestycja.

Aleksandra Kamińska
Dziennik Teatralny
12 listopada 2011

Książka tygodnia

Małe cnoty
Wydawnictwo Filtry w Warszawie
Natalia Ginzburg

Trailer tygodnia