Operowa racja stanu w Teatrze Wielkim

"Demetrio" - reż: Natalia Babińska - Teatr Wielki w Poznaniu

Johannes Simon Mayr (1763-1845 r.) nie jest raczej znany melomanom, nie jest znany operomanom. Podobnie rzecz ma się z "Demetrio". A przecież dla muzykologów Mayr to autor z górą 600 dzieł, w tym około 70 oper - postać, której dorobek stanowi kwintesencję przejścia od zdobyczy szkoły neapolitańskiej (wiek XVIII) do muzyki już romantycznej pokolenia twórców tej miary, co Rossini, Bellini i Donizetti.

Postać Demetria natomiast wzbudziła zainteresowanie wielu dziesiątków kompozytorów w czasach li tylko samego Mayra.

Realizatorzy polskiej premiery stanęli więc przed bardzo skomplikowanym zadaniem uprzystępnienia współczesnym odbiorcom wielominutowych wątpliwości królowej Cleonice, czy wybrać racje stanu, interesy Seleucji, czy raczej własne namiętności, czyli miłość do Alceste, który, jak się okaże w poincie, jest w rzeczywistości tytułowym Demetrio, następcą tronu.

Podstawową trudność realizatorów stanowi warstwa muzyczna, pozornie bardzo klasyczna, by nie rzec eklektyczna, ale, zwłaszcza w pierwszym akcie, zdecydowanie pozbawiona ekspresyjnych punktów kulminacyjnych. Bo wszelkie kunsztowne niuanse konstrukcyjne partytury giną niestety za sprawą niezbyt finezyjnej dyspozycji orkiestry Teatru Wielkiego w Poznaniu (kierownictwo muzyczne Facundo Agudina).

Spore cięcia w tejże partyturze (choćby w porównaniu z wersją szwajcarską poznańskiego spektaklu) poczynione przez reżyserkę Natalię Babińską i dyrygenta dają jednak możliwości bardzo dobrego zaprezentowania się kameralnej (sześć postaci!) obsady solistów. Ich postawa sprawia dużą satysfakcję, zwłaszcza kreującej postać tytułową pół Francuzki - pół Hiszpanki Amayi Dominguez oraz Moniki Mych (Cleonice - wspaniała finałowa aria "No, non crede al mio contente") i Piotra Friebe (Olinto).

Jest jednak w owym długo zaledwie snującym się spektaklu jeszcze jeden element bardzo atrakcyjny w oglądzie. To zminimalizowanie rekwizytów idące w stronę jakże plastycznego splecenia "resztek" znakomitej scenografii (Luigi Scoglio - Ludwik Skała) z przemykającymi się po scenie postaciami w choreografii Iwony Pasińskiej, a wszystko w pięknych światłach Marka Rydiana. Kulminacyjnym przykładem jest scena "tańca" z piaskiem i złotym deszczem.

Kolejna w Roku Mężczyzn w Teatrze Wielkim premiera raz jeszcze okazuje się raczej sukcesem kobiet.

Andrzej Chylewski
Polska Głos Wielkopolski
13 marca 2012

Książka tygodnia

Twórcza zdrada w teatrze. Z problemów inscenizacji prozy literackiej
Wydawnictwo Naukowe UKSW
Katarzyna Gołos-Dąbrowska

Trailer tygodnia