Ostatnia noc z życia agentki

„Wojna – moja miłość" - reż. Wojciech Nowak - Teatr Telewizji

„Wojna – moja miłość" to melodramat ukazujący ostatnią noc z życia słynnej agentki, jednej z najwybitniejszych kobiet–szpiegów II wojny światowej Krystyny Skarbek. Nie znała lęku - kochała życie, niebezpieczeństwa i adorację mężczyzn. „Mogła zrobić wszystko z dynamitem. Tylko go nie zjadła" – tak o Krystynie Skarbek pisała jej brytyjska biografka Claire Mulley. Jak głosi legenda była ulubionym szpiegiem Winstona Churchilla i prawdopodobnym prototypem Vesper Lynd, pierwszej dziewczyny Jamesa Bonda z powieści Iana Fleminga „Casino Royale".

Akcja spektaklu toczy się w londyńskim hotelu „Shelbourne" w noc czerwcową 1952 roku, podczas której rozegrały się dramatyczne w skutkach wydarzenia. „Wojna – moja miłość" jest nie tylko zapisem faktów, ale również portretem kobiety-szpiega, która po zakończeniu wojny, nikomu już nie była do niczego potrzebna. Skarbek powraca w scenach retrospekcji do najważniejszych, przeprowadzonych przez siebie akcji wojennych i wiążących się z nimi romansów, m.in. z Andrzejem Kowerskim. Przywołuje ich wspólną działalność w Budapeszcie, gdzie oboje zajmowali się organizowaniem ucieczek internowanych w węgierskich obozach Polaków i zbieraniem informacji wywiadowczych. Kolejna scena retrospekcji dotyczy misji w okupowanej Francji, na płaskowyżu Vercors, gdzie m.in. Skarbek zorganizowała wykupienie z rąk gestapo aresztowanych szefów siatki sabotażowo-dywersyjnej „Jockey". Bohaterka powraca także do pełnych upokorzeń, lat powojennych. Pracowała wówczas jako stewardessa na statku pasażerskim „Rauhine", gdzie poznała Muldowneya, swojego późniejszego prześladowcę.

Jaką cenę za swoje niepokorne i odważne życie płaciła odważna agentka? Co naprawdę wydarzyło się tamtej nocy?

W roli Krystyny Skarbek vel Chistine Granville występuje Małgorzata Kożuchowska. Towarzyszą jej znakomici aktorzy z Ireneuszem Czopem i Markiem Bukowskim na czele.

Krystyna Skarbek (pseudonim Christine Granville), (1908–1952) była córką hrabiego Jerzego Skarbka i żydowskiego pochodzenia Stefanii z domu Goldfeder. Po bankructwie ojca, w wieku 17 lat zmuszona była pracować, doświadczyła też nieudanych związków małżeńskich. Piękna i wybitnie inteligentna, stała się znana w Warszawie, odnosiła sukcesy towarzyskie w Zakopanem jako narciarka i wicemiss Polski. Od początku wojny pracowała dla polskiego podziemia. Wielokrotnie ryzykowała życiem przenosząc jako kurierka ważne meldunki przez Tatry do Budapesztu, a po aresztowaniu przez Niemców, dzięki zimnej krwi i sprytowi uniknęła tortur i śmierci. Przedostała się ze swoim partnerem, Andrzejem Kowerskim do Egiptu, wstąpiła do brytyjskiego wywiadu SOE (tajnej agencji powołanej przez premiera Winstona Churchilla do dywersji na niemieckich tyłach) i przeszła szkolenie w Algierii. Pod pseudonimem Pauline Armand została zrzucona ze spadochronem we Francji. Dzięki jej brawurowej akcji wojska aliantów przeszły bez strat z Włoch do Francji. W rejonie Vercors działała jako pomocniczka i łączniczka innego agenta SOE Francisa Cammaertsa, którego potem wykupiła z rąk gestapo. Wielokrotnie ocierała się o śmierć. W czasie jednej z akcji została zatrzymana przez niemieckich żołnierzy. Aby uniknąć aresztowania, Skarbek odbezpieczyła granaty i zagroziła, że wysadzi się razem z nimi. Wystraszeni Niemcy wypuścili Krystynę. Innym razem wydostała się z rąk Gestapo udając chorą na gruźlicę. „Krystyna ugryzła się w język aż do krwi, aby potem wypluć ślinę" – opowiadał jeden z agentów, którego życie uratowała. Premier Churchill nazwał ją najważniejszą brytyjską agentką w czasie II wojny.

Za swoją działalność otrzymała najwyższe brytyjskie odznaczenie: Order św. Jerzego. Współpracowała również z jedną z organizacji wywiadowczych, tzw. Muszkieterami, działającymi na terenie okupowanej Polski niezależnie od ZWZ. Ten fakt sprawia, że jej wojenna służba do dziś nie jest oceniana jednoznacznie.

Po wojnie nie przystosowała się do cywilnego życia, nie potrafiła znaleźć dla siebie żadnego satysfakcjonującego zajęcia, aż do tragicznej śmierci.

(-)
Materiał Teatru
4 września 2017

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia