Pan i cham zamieniają się miejscami

„Baśń o wężowym sercu" - reż. Beniamin M. Bukowski - Narodowy Stary Teatr w Krakowie

Niektórzy żydowscy uczeni powiadają, że każdej nocy świat rozmontowywany jest na części i na nowo składany przez tajemniczego demiurga. A ponieważ, jak każdy, bywa on omylny, nowy świat podobny jest do poprzedniego, ale zawsze trochę inny, niektóre rzeczy zaś przesuwają się w dziwny sposób.

Zdarza się też, że ta lub owa część świata zapodziewa się gdzieś i znika. Dlatego nie ma w świecie żadnego ładu, porządku ni celowości, bo wszelki ład, porządek i celowość są tylko ułudą. Obwoźna trupa wiejskich aktorów próbuje złożyć ten świat w całość, snując opowieść o Jakóbie Szeli. Jakób, cham, który utracił własne serce i własną tożsamość, pragnie zostać panem.

Ponieważ jednak w świecie musi zostać zachowana równowaga, pan i cham zamieniają się miejscami – lub przynajmniej każdy z nich przechwytuje cząstkę tożsamości drugiego. Baśń zaś rządzi się własnymi prawami – mieszając prawdę, domysł, kłamstwo i w końcu fikcję, która być może okaże się wyższym porządkiem prawdy.

Spektakl oparty jest na „Baśni o wężowym sercu. Wtórym słowie o Jakóbie Szeli" Radka Raka, powieści nagrodzonej w 2020 roku nagrodą literacką Nike. Punktem wyjścia dla twórców jest pytanie o tożsamość: tę osobistą – w której chęć dokonania zmiany w świecie zawsze jest okupiona przemianą samego siebie; tę społeczną, w której nasza chłopska i szlachecka przeszłość miesza się ze sobą i tę polityczną – w której skomplikowane koleje rabacji pokazują tragiczne splątanie stanowych resentymentów, historii krzywd i pragnienia zemsty, przez które nadzieja na ponadklasowe, polskie powstanie niepodległościowe kończy się krwawą rzezią szlachty.

Spektakl rekomendowany dla widzów od 17 roku życia.

(-)
Stary Teatr w Krakowie
28 listopada 2022

Książka tygodnia

Twórcza zdrada w teatrze. Z problemów inscenizacji prozy literackiej
Wydawnictwo Naukowe UKSW
Katarzyna Gołos-Dąbrowska

Trailer tygodnia

Łabędzie
chor. Tobiasz Sebastian Berg
„Łabędzie", spektakl teatru tańca w c...