Paweł Owerłło (1869 - 1957)

Właściwie Paweł Owerło. Był synem aktora i tancerza Pawła Owerło oraz Anny ze Zborowskich, bratem Anny Owerło, i Lucjana Owerło.

Od 1882 uczył się tańca w Warszawskiej Szkole Baletowej, a równocześnie gry na skrzypcach w konserwatorium. Wcześnie zaczął występować w corps de ballet Warszawskich Teatrów Rządowych i jako chórzysta w operach. 5 lipca 1882 wystąpił jako statysta w operze "Carmen" na scenie warszawskiego Teatru Wielkiego. W 1889-92 był uczniem Klasy Dykcji i Deklamacji przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym. 13 października 1892 debiutował w Warszawskich Teatrach Rządowych w roli Roberta de Rochemore ("Stryj Sam").

Przychylnie przyjęty przez prasę, został w tymże roku zaliczony w poczet zespołu dramatu Warszawskich Teatrów Rządowych, choć równocześnie jeszcze przez pewien czas występował w corps de ballet. Posiadał doskonałe warunki zewnętrzne, toteż początkowo grywał amantów. Adam Grzymała-Siedlecki pisał, że Owerłło "żywy jak skra, wysoce przydatniejszym okazywał się za młodu w wszelkiego rodzaju i stanu łobuziakach, w spryciarzach, sługusach". "W dojrzałości lat przeszedł na role charakterystyczne, miał ich kilkaset w spisie". Grał m.in. Grzesia ("Miód kasztelański"), Fedyckiego ("Ich czworo"), Wicka ("Wicek i Wacek"), Franka ("Aszantka"), Chudogębę ("Wieczór Trzech Króli"), Ślaza ("Lilla Weneda"), Fikalskiego ("Dom otwarty"), Gustawa Heinke ("Koncert").

Od 1892 do 1924 stale występował w Warszawskich Teatrach Rządowych, także po przejęciu ich przez miasto, i przez długie lata był tam użytecznym aktorem. Jako aktora, a później także jako reżysera cechowała go duża staranność, pietyzm w stosunku do tekstu i obowiązkowość. W 1912 obchodził na scenie Teatru Wielkiego jubileusz dwudziestopięciolecia pracy artystycznej. W 1915-17 był jednym z członków zarządu zrzeszenia, które kierowało Teatrem Rozmaitości (prowadził wtedy dział administracyjno-techniczny).

Od 1924 był aktorem, reżyserem i tzw. "gospodarzem sceny" w warszawskim Teatrze Narodowym, tu też 2 czerwca 1927 obchodził jubileusz czterdziestolecia pracy scenicznej w roli Hrabiego de Plelon ("Różyczka"). W 1934 występował gościnnie w Teatrze Letnim, a od sezonu 1934/35 do II wojny światowej na scenach Towarzystwa Krzewienia Kultury Teatralnej, najczęściej w Teatrze Narodowym, gdzie był aktorem, reżyserem i sekretarzem. Do 1939 piastował funkcję przewodniczącego Związku Emerytów Teatralnych. Był też jednym z założycieli Związku Artystów Scen Polskich, a także jego skarbnikiem.

W okresie dwudziestolecia napisał tom wspomnień teatralnych "Z tamtej strony rampy" (Warszawa 1936, wyd. II Kraków 1957).

W 1945 zorganizował teatr w Kielcach i występował tam do 11 października 1945; 4 października 1945 obchodził w miejscowym Domu Kultury jubileusz pięćdziesięciolecia. W 1945 został zaangażowany do Miejskich Teatrów Dramatycznych w Warszawie. Ostatni raz wystąpił 7 stycznia 1948 w warszawskim Teatrze Rozmaitości w roli Milewskiego ("Żabusia") na swym jubileuszu sześćdziesięciopięciolecia pracy scenicznej.

Często występował w filmach polskich. Debiutował prawdopodobnie w 1912 na planie filmu „Spodnie jaśnie pana" w reż. Aleksandra Hertza. Ponadto zagrał m.in. w filmach: „Carat i jego sługi" (Adam hrabia Mirski) w reż. Witalisa Korsaka-Gołogowskiego (1917), „Powrót" (Bankier baron Wirski) w reż. Kazimierza Dunin-Markiewicza (1920), "Trędowata" (Dorobkiewicz Prątnicki) w reż. Edwarda Puchalskiego i Józefa Węgrzyna (1926), „Ziemia obiecana" (Obywatel ziemski Zajączkowski) w reż. Aleksandra Hertza i Zbigniewa Gniazdowskiego (1927), „Dzieje grzechu" w reż. Henryka Szaro (1933), „Profesor Wilczur" (Minister Donat) w reż. Michała Waszyńskiego (1938) i „Kłamstwo Krystyny" (Przyjaciel Maurycego Marleckiego, Ojciec Halinki, Gość na przyjęciu) w reż. Henryka Szaro (1938). Ostatnim jego filmem był film „Czarne diamenty" (Górnik Gustlik) w reż. Jerzego Gabryelskiego (1939).

Od 1904 był żonaty z Wandą z Chęcińskich.
Pochowany na Cmentarzu Stare Powązki w Warszawie.

Odznaczenia:
1948 - Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Źródła: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, Wikipedia, FilmPolski, E-teatr