Pięć wybranych inscenizacji

„Możliwość lalki" – prezentacja archiwalnych spektakli Śląskiego Teatru Lalki i Aktora Ateneum (1 – 5 grudnia 2020).

W Śląskim Teatrze Lalki i Aktora Ateneum trwa internetowa prezentacja archiwalnych spektakli pn. Możliwość Lalki. To wyjątkowa okazja obejrzenia kilku najciekawszych przedstawień katowickiej sceny, powstałych w latach 1989 – 1999, ze specjalnym wprowadzeniem historyka i krytyka teatru lalek, prof. Marka Waszkiela.

W repertuarze wydarzenia znalazło się pięć inscenizacji, wybranych ze względu na ich wysoką wartość artystyczną i historyczną oraz uniwersalny wymiar przedstawionych historii, przy czym równie istotnym kryterium doboru było użycie przez twórców odmiennych środków wyrazu właściwych dla teatru lalek – od klasycznych kukieł za parawanem, przez marionetki sycylijskie czy maski commedii dell'arte po eksperyment z K-dronem, bryłą geometryczną o niezwykłej urodzie scenicznej.

„Jak zdobyć korzec złota, czyli bezeceństwa Pana Klausa" Waldemara Żyszkiewicza w reżyserii Macieja K. Tondery.
Tragifarsa o ludzkiej zachłanności wg baśni Hansa Christiana Andersena „Mały Klaus i Duży Klaus", pełna czarnego humoru, z negatywnym bohaterem i bardzo przewrotnym morałem, o którym warto z dziećmi porozmawiać, zmusza do refleksji, ale stanowi też świetną zabawę. Tym bardziej, że mnóstwo tu aktorskich i animacyjnych smaczków, a bogactwo charakterystycznych postaci, planów gry, zmian sytuacyjnych i intryg nie pozostawia czasu na nudę. Inscenizacja zrealizowana w poetyce teatru w teatrze, z użyciem rzadko dziś spotykanych drewnianych sycylijek, nie schodziła z afisza przez kilkanaście sezonów. Przyniosła Teatrowi wiele nagród na międzynarodowych festiwalach i Złotą Maskę dla reżysera.

„O medyku Feliksie" Piotra Tomaszuka w reżyserii i scenografii Jerzego Zitzmana.
Sztuka na podstawie opowiadania Gustawa Morcinka „O tym, jak śmierć była matką chrzestną", refleksję o życiu i śmierci przeplata z sekwencjami pełnymi żywiołowego humoru. Klasyczne przedstawienie lalkowe grane w całości za parawanem, perfekcyjnie wykorzystuje proste i szlachetne w swej firmie kukły. Zespół aktorski wyróżniono nagrodą za animację, Złotą Maskę za muzykę otrzymał Bogumił Pasternak.

„Pinokio" Carla Collodiego w adaptacji i reżyserii Petra Nosálka.
Widowisko zrealizowane w dwu planach, aktorskim i lalkowym, operuje płynnie kilkoma technikami, wszystko jednak podporządkowano teatralnej iluzji: twórcy nie demaskują animatorów, wzmacniając w ten sposób efekt cudownego ożywiania materii. Przedstawienie jest znakomicie wyważone emocjonalnie; wiele w nim lirycznego ciepła, ale też włoskiego temperamentu, dowcipu, elementów groteski, a nawet czarnego humoru. Inscenizacja cieszyła się ogromnym powodzeniem, zagrana została 450 razy. Nagrodzono ją na festiwalu w Czechach za twórczą inspirację.

„Król Jeleń" Carla Gozziego w reżyserii Karela Brožka.
Historia o miłości, zazdrości i władzy, a zatem o ludzkich namiętnościach, pozostaje aktualna bez względu na epokę. Ironiczno-filozoficzna sztuka Gozziego należy do tzw. fiabe teatrali. Jest tu miejsce na realizm i fantastykę, akcenty liryczne i komiczne, poezję i satyrę, a nawet farsę. Inscenizacja czeskich twórców, nawiązująca do włoskiej commedii dell'arte, łączy dwie przeplatające się ze sobą konwencje – maski i odpowiadające im marionetki. Pełna humoru i dystansu przywołuje odwieczny problem różnicy między ideałem a rzeczywistością. Złota Maska dla reżysera za atrakcyjny kształt teatralny dzieła.

„Planeta K – dron, czyli tajemnica przerwanej podróży" Janusza Kapusty (scenariusz, reżyseria, scenografia).
Autorskie przedstawienie światowej sławy plastyka (rysownika, malarza, scenografa), odkrywcy K-dronu – jedenastościennej bryły, o zaskakujących właściwościach – było teatralnym eksperymentem, wizualizacją tej niezwykłej formy na wszystkich poziomach: poprzez zgeometryzowane postaci, kostiumy, rekwizyty i przestrzeń sceniczną. Widowisko fascynuje magią scenicznych obrazów. Muzykę skomponował jeden z najwybitniejszych współczesnych kompozytorów muzyki filmowej, Michał Lorenc.

Początek emisji kolejnych spektakli codziennie o godz. 16.00 na YouTube (linki udostępniane są na bieżąco na Facebooku) i stronie internetowej Teatru (https://ateneumteatr.pl/mozliwosc-lalki/). Podkreślmy koniecznie, że wszystkie prezentowane sztuki pozostaną dostępne bezpłatnie i bez ograniczeń aż do 15 czerwca 2021.

Wydarzenie dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Renata Chudecka
Materiał Teatru
4 grudnia 2020
Wątki
Kontrawirus

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...