Pisarka rozmawia z filmowcami

"Twórcy obrazów" - reż. Artur Urbański - Teatr Narodowy w Warszawie

Sztuki Pera Olova Enquista można uznać za współczesne komentarze do tradycji skandynawskiej kultury. Wystawiane w Polsce "Noc trybad" i "Z życia glist" poświęcone byty Augustowi Strinbergowi i Hansowi Christianowi Andersenowi - słynnym dramaturgowi i pisarzowi.

Bohaterami "Twórców obrazów", wystawionych obecnie w Teatrze Narodowym w Warszawie, są szwedzcy artyści z początku lat 20. XX w. Wybitna pisarka Selma Lagerlof, autorka słynnej powieści dla dzieci "Cudowna podróż" i wielu innych utworów, laureatka literackiej Nagrody Nobla, korzysta z fikcyjnego zaproszenia młodego aktora i reżysera Victora Sjóstróma (późniejszego odtwórcę głównej roli w "Tam gdzie rosną poziomki" Ingmara Bergmana z 1957 r.) w celu obejrzenia nakręconego właśnie filmu według jej powieści. Trzeba pamiętać, że w czasie, gdy toczy się akcja sztuki, filmowcy szwedzcy byli w awangardzie artystycznego kina niemego. Wspomnijmy "Skarb rodu Arne" z 1919 r., według powieści Lagerlof, zrealizowany przez klasyka kina Mauritza Stillera. W przedstawieniu, w czasie fikcyjnego spotkania dochodzi do dramatycznych rozmów między schorowaną pisarką a filmowcami i zbuntowaną młodą aktorką (przypominającą współczesną agresywną feministkę), która nie może przeboleć, że nie zagrała w tym filmie. Autorzy spektaklu przeplatają naładowaną dialogami akcję audiowizualnymi fragmentami niemego filmu, co wprowadza nas dodatkowo w klimat epoki.

Największą wartością spektaklu jest wspaniała kreacja Anny Seniuk w roli Selmy Lagerlof. Artystka po raz kolejny udowodniła, że czuje się świetnie nie tylko w teatralnych, filmowych i serialowych komediach i komediodramatach, lecz także w mrocznych dramatach. W niełatwej roli wydobyła mnóstwo odcieni nadciągającej starości i wspomnień. Ze spokojem stawia czoła rozszalałej młodej aktorce, ukazanej zresztą bardzo stereotypowo. Seniuk swoją interpretacją w pewnym sensie pogłębia tekst autora sztuki, który posłużył się kliszami z tradycji mrocznych dramatów skandynawskiej kultury, od Strindberga do Bergmana.

Mirosław Winiarczyk
Idziemy
13 października 2017

Książka tygodnia

Ziemia Ulro. Przemowa Olga Tokarczuk
Społeczny Instytut Wydawniczy Znak
Czesław Miłosz

Trailer tygodnia

Dziadek do orzechów (P...
Rudolf Nuriejew
Zobacz arcydzieło baletu z Paryskiej ...