Podsumowanie sezonu: 464 zagrane przedstawienia

Podsumowanie sezonu 2021/22 w Teatrze Powszechnym

464 zagrane przedstawienia (w tym 381 z udziałem publiczności). Łącznie ponad 140 000 odbiorców. 6 prapremier, 1 premiera, 2 premiery Teatru dla niewidomych i słabo widzących oraz 1 premiera słuchowiska. Dwie edycje Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych. Łącznie (nasze prapremiery i premiery oraz prezentacje festiwalowe) zaprezentowaliśmy 23 nowe tytuły.

Otrzymaliśmy zaproszenie na trzy festiwale. Przychody z biletów, środki od sponsorów prywatnych oraz pozyskane z grantów - łącznie około 3 400 000 zł. W minionym - w większości pandemicznym - sezonie udało nam się działać i tworzyć bardzo intensywnie. Drodzy Widzowie, dziękujemy Wam, że byliście z nami
i że razem wracamy do Teatru!

PRAPREMIERY, PREMIERY, FESTIWALE, NAGRODY...

W mijającym sezonie zaprezentowaliśmy:

- prapremierę „Chciałem być" – sztuki napisanej i wyreżyserowanej przez Michała Siegoczyńskiego
- prapremierę „Odwagi" Jasia Kapeli, Hanny M. Zagulskiej w reżyserii (społecznie) Ewy Pilawskiej
- po raz pierwszy z udziałem publiczności „Rodzinę" Antoniego Słonimskiego w reżyserii Wojciecha Malajkata (wcześniej w czasie pandemii premiera odbyła się online)
- prapremierę sztuki Juliusza Machulskiego „Atrament. Wczoraj. Żyrafa" w reżyserii Pawła Szkotaka
- prapremierę "Imagine" (scenariusz: Krystian Lupa i kreacja zbiorowa aktorów) w reżyserii Krystiana Lupy - koprodukcja z Teatrem Powszechnym w Warszawie
- prapremierę „Marii" Radosława Paczochy w reżyserii Adama Orzechowskiego
- polską prapremierę „Wściekłego" Michele Riml w reżyserii Ewy (społecznie Pilawskiej)

kolejne premiery w cyklu „Teatr dla niewidomych i słabo widzących" – „Odwagę" w formie streamingu/transmisji internetowej oraz „Wściekłego" z udziałem publiczności.
- Wspólnie z Centrum Dialogu im. Marka Edelmana zaprosiliśmy na premierę słuchowiska online na podstawie fragmentów biografii Nachmana Libeskinda pt. „Ciotka Ester".

Uczestniczyliśmy w trzech festiwalach:
Spektakl „Tańczący z gwiazdami" (scenariusz i reżyseria: Michał Walczak) był prezentowany podczas 48. Jeleniogórskich Spotkań Teatralnych oraz na 15. Katowickim Karnawale Komedii
Spektakl „Imagine" (scenariusz: Krystian Lupa i kreacja zbiorowa aktorów) prezentowaliśmy podczas 26. Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Kontakt w Toruniu
W Teatrze Współczesnym w Szczecinie prezentowaliśmy „Wracaj" Przemysława Pilarskiego w reżyserii Anny Augustynowicz – naszą koprodukcję ze szczecińskim Teatrem

Otrzymaliśmy nagrody i wyróżnienia:

We wrześniu 2021 na Małej Scenie Wojewoda Łódzki Tobiasz Bocheński wręczył Zespołowi Teatru 27 odznaczeń przyznanych przez Prezydenta RP oraz Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu: m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski dla Ewy Pilawskiej, Złote Medale Gloria Artis dla Barbary Połomskiej i Michała Szewczyka (ze względu na pandemię dwójka wybitnych aktorów nie odebrała odznaczeń przyznanych przed śmiercią w ubiegłym roku), Brązowe Medale Gloria Artis dla aktorów: Andrzeja Jakubasa, Barbary Lauks, Piotra Lauksa, Artura Majewskiego, Jana Wojciecha Poradowskiego, Ewy Sonnenburg oraz odznaki Zasłużony dla Kultury Polskiej dla aktorów (Karoliny Łukaszewicz, Arkadiusza Wójcika, Magdy Zając, Artura Zawadzkiego, Beaty Ziejki) i zespołu administracyjnego i technicznego (Krzysztof Drozdowski - modelator, Edward Kołtek - kierownik działu technicznego, Andrzej Kowalski - zastępca kierownika działu technicznego, Małgorzata Myszkowska - kierownik działu sprzedaży i obsługi widzów, Andrzej Otomański - akustyk, Andrzej Rybicki - montażysta, Miłosz Słota - koordynator ds. marketingu.
- Nasza aktorka Barbara Szcześniak podczas inauguracji sezonu artystycznego 2021/22 w Łodzi otrzymała Nagrodę Prezydenta Miasta Łodzi Hanny Zdanowskiej za osiągnięcia w dziedzinie kultury.
- Spektakl „Chciałem być" głosami widzów otrzymał Plaster Kultury w kategorii Spektakl roku 2021.

JEDEN SEZON - AŻ DWIE EDYCJE MIĘDZYNARODOWEGO FESTIWALU SZTUK PRZYJEMNYCH I NIEPRZYJEMNYCH
W mijającym sezonie odbyły się aż dwie edycje (dwudziesta siódma i dwudziesta ósma) Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych, którego twórczynią i dyrektorką artystyczną jest Ewa Pilawska. Jak pisała w marcu 2022 Aneta Kyzioł w „Polityce", to „przegląd najważniejszych i najgłośniejszych polskich spektakli ostatnich miesięcy. Pod tym względem łódzka impreza stoi w jednym rzędzie z Warszawskimi Spotkaniami Teatralnymi i krakowskim Festiwalem Boska Komedia".

XXVII edycja odbyła się w październiku 2021 pod hasłem „Artysta w kryzysie":

W programie znalazły się spektakle „Aleja Zasłużonych" Jarosława Mikołajewskiego w reżyserii Krystyny Jandy, „Klątwa rodziny Kennedych" Jolanty Janiczak w reżyserii Wiktora Rubina, „Pacjent 0" (tekst i reżyseria: Wojtek Ziemilski), „3SIOSTRY" Antona Czechowa w reżyserii Luka Percevala, „Bieguni" Olgi Tokarczuk w reżyserii Michała Zadary, „Odyseja. Historia dla Hollywoodu" w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego, „Jądro ciemności" na podstawie Josepha Conrada w reżyserii Pawła Łysaka oraz „Chciałem być" (scenariusz i reżyseria Michał Siegoczyński). Prezentowana była również wystawa poświęcona Barbarze Połomskiej i Michałowi Szewczykowi, odbył się panel dyskusyjny „Artysta w kryzysie" oraz światowa premiera autorskiego zapisu filmowego „3SIÓSTR" zrealizowana przez Luka Percevala.

W Plebiscycie Publiczności tytuł Najlepszego Spektaklu otrzymały "3SIOSTRY" (koprodukcja TR Warszawa oraz Narodowego Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie), Tytuł Najlepszej Aktorki widzowie przyznali Oksanie Czerkaszynie za role w spektaklach "3SIOSTRY" oraz "Jądro ciemności" (Teatr Powszechny im. Zygmunta Hübnera w Warszawie). Tytuł Najlepszego Aktora otrzymał Mariusz Ostrowski za rolę Krzysztofa Krawczyka w naszej festiwalowej prapremierze „Chciałem być".

XXVIII edycja odbywała się od marca do maja 2022 pod hasłem "Artysta. Wizjoner":

Podczas tej edycji obejrzeć można było „Dziady" Adama Mickiewicza w reżyserii Mai Kleczewskiej, „1,8 m" Iwana Wyrypajewa, „Odlot" Zenona Fajfera w reżyserii Anny Augustynowicz, „Śnieg" na podstawie powieści Orhana Pamuka w reżyserii Bartosza Szydłowskiego, „Ciemną wodę" Amanity Muskarii w reżyserii Iwo Vedrala, „Wujaszka Wanię" Antona Czechowa w reżyserii Małgorzaty Bogajewskiej, „Marię" Radosława Paczochy w reżyserii Adama Orzechowskiego (nasza prapremiera) oraz „Imagine" Krystiana Lupy (nasza prapremiera – koprodukcja z Teatrem Powszechnym w Warszawie). Ponadto odbyły się projekcje dwóch spektakli Krystiana Lupy („Austerlitz" z Wilna i „Dziennik szaleńca" z Chin), konferencja „Krystian Lupa. Artysta. Wizjoner", otworzyliśmy wystawę „Krystian Lupa. Wizje. Wglądy", a na Małej Scenie odbyło się prapremierowe wykonanie koncertu "Climate Keys".

W tym sezonie podczas dwóch edycji Festiwalu dwukrotnie wybraliśmy się na spektakle poza Łódź – do Nowego Teatru w Warszawie na „Odyseję. Historię dla Hollywood" oraz do Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie na „Dziady".
Te teatralne podróże dały nam prawdziwe poczucie festiwalowej wspólnoty!

POLSKIE CENTRUM KOMEDII I "KOMEDIOPISANIE" - LABORATORIUM POLSKIEGO JĘZYKA KOMEDII

W tym sezonie jako Polskie Centrum Komedii wystawiliśmy światowe prapremiery dwóch współczesnych polskich sztuk komediowych – „Chciałem być" Michała Siegoczyńskiego oraz „Atrament. Wczoraj. Żyrafa" Juliusza Machulskiego w reżyserii Pawła Szkotaka. Jacek Wakar w „Miesięczniku Teatr" w maju pisał: „Można powiedzieć bez najmniejszej przesady, że Teatr Powszechny w Łodzi stał się domem Juliusza Machulskiego, albo przynajmniej jego dramatów. „Atrament. Wczoraj. Żyrafa" to czwarta komedia autora „Vabanku" napisana na zamówienie łódzkiej sceny i jej szefowej Ewy Pilawskiej. Pilawska dla rozwoju tego gatunku w rodzimym wydaniu zasługi ma absolutnie wyjątkowe, bo stworzyła w Powszechnym Polskie Centrum Komedii i z nim złączony konkurs „Komediopisanie". Wydała też antologię nagrodzonych utworów i doprowadziła do prapremier kilku z nich. Najważniejsze jednak, że łódzki Powszechny wraz z jego dyrektorką skutecznie przekonują, iż komedia nie musi być tłumaczona, że to domena nie tylko kilku klasyków w rodzaju Cooneya i Pörtnera (choć ich sztuki też są tutaj grane), ale może przyciągać widzów także w specyficznie polskim wydaniu.

W dzisiejszym polskim krajobrazie teatralnym jest to wciąż praca u podstaw, bowiem komedie przyciągają widzów, ale łatwiej opierać się na kolejnych wersjach Mayday, niż odkrywać nowe tytuły. Poza tym wciąż pokutuje absurdalne przekonanie o pośledniości tego gatunku wobec innych, co skutkuje brakiem szacunku dla autorów. Tymczasem – przepraszam za powtórzenie na wskroś wyświechtanego banału – komedia to najwyższa szkoła jazdy. Precyzyjny mechanizm, gdzie nie ma miejsca na najmniejsze kłamstwo. A jeśli jest – fiasko gotowe. Komedia weryfikuje fachowców jak żaden inny gatunek pisany dla teatru. Juliusz Machulski w Powszechnym obecny jest od końca pierwszej dekady tego wieku".

Na początku sezonu 2021/22 ogłosiliśmy nabór prac na 7. edycję konkursu „Komediopisanie". To jedyny w Polsce konkurs dramaturgiczny, który w całości poświęcony jest gatunkowi komediowemu. "Polskie sztuki komediowe w teatrze są wciąż prawie nieobecne. Oczywiście, na polskich scenach często prezentowane są komedie, ale sporadycznie są to komedie napisane przez polskich autorów. Często nawet się nad tym nie zastanawiamy... Tworząc wiele lat temu w Teatrze Powszechnym w Łodzi Polskie Centrum Komedii i powołując do życia «Komediopisanie», chciałam zachęcić polskich autorów do zmierzenia się z refleksją: czy istnieje polskie poczucie humoru w teatrze? Czy potrafimy je zdefiniować i twórczo rozwijać? Czy mamy do siebie dystans i potrafimy pokazać to na scenie? Czy potrafimy mówić o ważnych sprawach mądrze, a jednocześnie z dystansem i uśmiechem? Zależało mi na tym, aby powstało takie laboratorium gatunku komediowego, dzięki któremu będziemy mogli poszukiwać odpowiedzi na te pytania" – podkreśla dyrektorka Ewa Pilawska.

Sztuki na konkurs można nadsyłać do końca listopada 2022 roku - pula nagród wynosi 70 000 zł.
7. edycja konkursu "Komediopisanie" odbywa się pod honorowym patronatem Prezydent Miasta Łodzi Hanny Zdanowskiej.

EDUKACJA I WARSZTATY - PRZECIW WYKLUCZENIU I Z MYŚLĄ O EDUKACJI KULTUROWEJ

W sezonie 2021/22 przeprowadziliśmy 123 warsztaty i zajęcia edukacyjne dla około 10 000 uczestników. W zdecydowanej większości były to zajęcia w ramach projektu „Dziecko w sytuacji". To realizowany od lat autorski projekt Ewy Pilawskiej, na który składają się spektakle i warsztaty (adresowane przede wszystkim do młodzieży). Podejmują one trudne tematy, np. problem bezdomności, depresji rodziców, hejtu, inicjacji seksualnej, transpłciowości, mechanizmów agresji. Autorskie warsztaty w ramach cyklu prowadzi Andrzej Jakubas wraz z zaproszonymi specjalistami i specjalistkami – m.in. z Aleksandrą Dulas, Anną Jurek i Rafałem Osińskim. Bardzo często okazuje się, że wielu młodych ludzi dopiero w Teatrze otrzymuje szansę „bycia wysłuchanym" i szansę na rozmowę. Projekt opiera się na dialogu, a nie dawaniu gotowych rozwiązań na życie. W trakcie warsztatów prowadzący i uczestnicy są partnerami, słuchają swoich opinii, uczą się od siebie nawzajem i inspirują do refleksji. W sezonie 2021/22 projekt realizowany był zarówno na żywo w Teatrze, jak i online (widzowie z całej Polski oglądali przedstawienie w sieci, a następnie uczestniczyli w warsztatach prowadzonych na żywo za pośrednictwem platform internetowych). Projekt był realizowany dzięki wsparciu finansowemu sponsorów - AMCOR (Sponsor strategiczny cyklu „Dziecko w sytuacji", który od początku wspiera Teatr w realizacji projektu), Hexeline oraz Opus Film.

Ponadto nasi widzowie brali udział w lekcjach teatralnych, lekcjach o kurtynie (w naszym Teatrze znajduje się jedna z dwóch wykorzystywanych w Polsce malowanych kurtyn), warsztatach aktorskich oraz innych zajęciach, dzięki którym można poznać teatr od kulis.

TEATR BLISKO LUDZI

W minionym sezonie kontynuowaliśmy projekty w ramach idei „Teatr blisko ludzi" - „Spektakle dla bezrobotnych" (bilety za symboliczną złotówkę), „Spektakle dla emerytów" i „Spektakle dla studentów" (bilety za 10 złotych). Zapraszaliśmy także na „Spektakle dla medyków", na które pracownicy ochrony zdrowia mogli kupić bilety za symboliczną złotówkę - to forma podziękowania dla lekarzy i lekarek, pielęgniarek i pielęgniarzy, ratowników i ratowniczek medycznych za ich pracę w czasie pandemii. Braliśmy udział w VIII Łódzkich Senioraliach oraz Weekendzie Seniora z Kulturą. Zorganizowaliśmy również „Sylwestra dla bezrobotnych" (bilety kosztowały symboliczną złotówkę). Sezon zakończyliśmy projektem „Lato w Teatrze Powszechnym w Łodzi", w ramach którego widzowie mogli obejrzeć kilkadziesiąt przedstawień w specjalnych wakacyjnych cenach (od 20 do 40 złotych). W ramach Międzynarodowego Dnia Teatru zaprezentowaliśmy w Manufakturze stand-up „Pomoc domowa radzi".

· Od lutego osoby uchodźcze z Ukrainy mogli oglądać wszystkie nasze przedstawienia bez konieczności zakupu biletów. Organizowaliśmy także warsztaty dla uchodźców z udziałem tłumacza języka ukraińskiego. Z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru w geście wsparcia i jedności z teatrami ukraińskimi oraz narodem ukraińskim, który padł ofiarą rosyjskiej napaści, przed fasadą umieściliśmy napis дети. W ramach symbolicznego gestu po wszystkich naszych przedstawieniach do ukłonów aktorzy wychodzą z flagą ukraińską. Przygotowaliśmy w Teatrze pokój dla uchodźców z Ukrainy, a w zespole zorganizowaliśmy zbiórkę darów dla naszych przyjaciół zza wschodniej granicy.

Realizowaliśmy naszą misję z myślą o osobach z niepełnosprawnościami. W sezonie 2021/22 kontynuowaliśmy prezentację premier w cyklu „Teatr dla niewidomych i słabo widzących" (którym towarzyszyły programy w alfabecie Braille'a), regularnie prezentowaliśmy także spektakle online z napisami dla osób niesłyszących (m.in. „Tango Łódź", „Ferragosto", „Rodzina"). Bilety na wszystkie spektakle online kosztowały symboliczne 20 groszy. Uczestniczyliśmy również w łódzkim „Weekendzie kultury bez barier". Część naszych spektakli prezentowaliśmy z angielskimi napisami.

WSPÓŁPRACA W KRAJU I ZA GRANICĄ

W minionym sezonie graliśmy z Wielką Orkiestrą Świątecznej Pomocy, uczestniczyliśmy także w Narodowym Czytaniu "Moralności pani Dulskiej", Nocy Muzeów, Dniach Otwartych Funduszy Europejskich, akcji charytatywnej „Magiczne pierniki" i innych projektach społecznych. Współpracowaliśmy ze szkołami podstawowymi, liceami i technikami, Szkołą dla Osób Niewidomych i Słabo Widzących „Na Dziewanny", młodzieżowymi ośrodkami socjoterapii, ośrodkami kuratorskimi i wychowawczymi, domami dziecka i placówkami pogotowia opiekuńczego. Naszymi partnerami byli: Polski Związek Niewidomych, Uniwersytet Łódzki, Akademia Sztuk Pięknych w Łodzi, Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, Festiwal Polówka i Regionalna Rada Olimpijska w Łodzi.

W gronie partnerów znalazły się też podmioty prywatne – m.in. hotele Ibis oraz Puro, salon Fordstore w Łodzi, Galeria Łódzka i Manufaktura, Lapis Bis. W ramach Międzynarodowego Festiwalu współpracowaliśmy m.in. z chińskim producentem spektakli z Szanghaju (Propel Performing Arts & Media Co., Ltd.) oraz litewskim Teatrem Młodzieżowym w Wilnie.

Sponsorami Teatru był AMCOR (Sponsor strategiczny cyklu „Dziecko w sytuacji", który od początku wspiera Teatr w realizacji projektu), Hexeline oraz Opus Film.Dziękujemy! To był piękny sezon pełen wyzwań.

Zaczynamy przerwę urlopową, ale wracamy do grania już w sierpniu. Cieszymy się, że jesteście z nami! Do zobaczenia!

(-)
Materiał Teatru Powszechnego w Łodzi
11 lipca 2022
Portrety
Ewa Pilawska

Książka tygodnia

Ziemia Ulro. Przemowa Olga Tokarczuk
Społeczny Instytut Wydawniczy Znak
Czesław Miłosz

Trailer tygodnia