Powrót do przeszłości

,,Kobieta znikąd" (,,La Femme de nulle part") to francuski film z 1922 roku w reżyserii Louisa Delluca. Reżyser, a zarówno scenarzysta filmu żył na przełomie XIX i XX wieku, obecnie uznawany jest za najważniejszego twórcę francuskiego impresjonizmu filmowego. W filmie wystąpili m.in.: w roli głównej  Ève Francis – żona i muza Delluca, Roger Karl, Michel Duran i Gine Avril. Za stworzenie muzyki, która w kinie niemym odgrywa znaczącą rolę, odpowiada Jean Wiener – paryski pianista i kompozytor.

Francję można nazwać matką kinematografii. Gdy tylko kino uzyskało miano sztuki, głównym nurtem francuskich twórców stał się impresjonizm. Epoka kina niemego we Francji skupiała się na subiektywnej wrażliwości, nastrojowości i bogatych pejzażach. Louis Delluc, jako wielki kreator filmu francuskiego, tworzył dzieła, których główną ideą był nastrój chwili przewyższający nawet ogólne myśli. Pozwolił on sobie również na subiektywne przedstawianie świata i dał sobie jako artyście do tego pełne prawo. Postacie, które kreował, skupiały się głównie na swoich wspomnieniach, snach i marzeniach.

Kierując się tym zamysłem mirażu Delluc stworzył postać usidlonej w swoich wspomnieniach, nieznajomej kobiety znikąd. Bohaterka powraca do domu, w którym niegdyś mieszkała, lecz uwiedziona romansem odeszła. Wraca, aby wspomnieć miejsce przynoszące jej do pamięci dobre chwile. W tym czasie dom zamieszkuje małżeństwo z dzieckiem, a młoda żona i matka stoi nad wyborem – odejść z kochankiem czy pozostać z rodziną. Nieznajoma dzieli się z właścicielką domu swoją historią i przekonuje, aby z rozsądku została przy rodzinie, wiedziona namiętnościami jednak zmienia zdanie i poleca młodej kobiecie uciec w ramiona kochanka. Ostatecznie dopiero łzy dziecka zatrzymują niewierną żonę przed pochopną decyzją. Młoda kobieta decyduje zawrócić z impulsywnie wybranej drogi i prosi męża o zatroszczenie się o nią. Kobieta znikąd odchodzi niepostrzeżenie zabierając swoją przeszłość i towarzyszącą obecnie samotność.

Impresjonistyczny zamysł Delluca pozwolił stworzyć lekki i melancholijny film, mimo ciężkiej życiowej tematyki jaką w sobie zawiera. W charakterystyczny dla tego nurtu sposób, film przekazuje codzienne tematy w bardzo delikatny i zmysłowy sposób. Jak wiadomo kino nieme wymaga od oglądającego nieco większego skupienia, wyłapania pewnych faktów i wątków, które nie zostaną powiedziane. Dlatego tak ważne w niemych produkcjach są umiejętności aktorów, którzy bez posługiwania się głosem, potrafią przekazać nam sens fabuły, emocje i uczucia. Niebagatelne znaczenie ma wspomniana już muzyka, a także scenografia i kostiumy aktorów.

,,Kobieta znikąd" to klasyka XX-wiecznego niemego kina francuskiego. Pomimo pewnej prostoty i lekkości, film posiada sporą wartość. Ukazuje walkę bohaterek z szarpiącymi nimi emocjami, ucieka do wspomnień, słabości, miłostek, szuka jakby zrozumienia między odwiecznymi problemami ludzi, krzyżuje przeszłość, teraźniejszość i przyszłość, uczy rozsądku. I tak można by wymienić o wiele więcej, niesionych przez stuletnią produkcję, pouczeń.

Jednak warto zobaczyć ten film nie tylko ze względu na sens fabuły, ale także aby zapoznać się z charakterystyką kina niemego, zgłębić francuski impresjonizm filmowy, docenić początki sztuki dzisiaj nam tak dobrze znanej i powszechnej.

Oglądnie filmów takich jak ,,Kobieta znikąd" to zdecydowanie nie tylko przyjemność, ale także nauka.