Powstało Porozumienie dla Kultury

Efekt wideokonferencji z 7 maja i kolejna próba realizacji rekomendacji Kongresu Kultury Pomorskiej.

Podczas wideokonferencji „SOS dla pomorskiej kultury” powstał pomysł stworzenia pomorskiej reprezentacji kultury pozainstytucjonalnej do rozmów i działań rzeczniczych.

Powstała grupa inicjatywna, która wystosowała pierwsze pismo z postulatami. Adresatami komunikatu są Marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk i Dyrektor Departamentu Kultury UMWP Władysław Zawistowski. Porozumienie dla Kultury jest propozycją transparentną i otwartą, zaprasza chętnych do społecznej pracy na rzecz kultury niezależnej na Pomorzu (kontakt przez członków grupy inicjatywnej, mejl kontaktowy: kongres@pomorzekultury.pl). Już niedługo kolejne informacje, poniżej list oraz informacja z konferencji.

Pomorze, 14 maja 2020 r.

Szanowni Panowie

Marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk

Dyrektor Departamentu Kultury UMWP Władysław Zawistowski

7 maja odbyła się konferencja wirtualna pt. SOS dla kultury pomorskiej. Jej uczestnikami z głosami zamówionymi były urzędniczki kultury z Pomorza, Gdańska i Sopotu oraz przedstawiciele kultury pozainstytucjonalnej i biznesu kultury z województwa. W 150-minutowej dyskusji brało udział na żywo kilkadziesiąt osób, zapis jest dostępny w internecie.

Podczas konferencji ukonstytuowała się grupa inicjatywna, której celem jest reprezentowanie kultury pozainstytucjonalnej na Pomorzu. Grupa przyjęła nazwę Porozumienie dla kultury, w jej skład wchodzą niżej podpisani, grupa jest otwarta.

Za najważniejsze obecnie działania uznano:

1. Pomorski Fundusz Stypendialny w Kulturze, dedykowany w pierwszej kolejności artystom i ludziom kultury poza Centrum (wzory są dostępne, np. stypendia artystyczne w Gdańsku). Sytuacja pozainstytucjonalnej kultury w regionie jest dramatyczna. Uruchomienie Funduszu byłoby symboliczną i konkretną zarazem próbą wyrównywania różnic w naszym regionie.

2. Pomorski Sztab Antykryzysowy w Kulturze z reprezentacją kultury pozainstytucjonalnej (takie sztaby powstają w Polsce, dzięki czemu decyzje podejmowane przez władze mogą opierać się na szerokim spectrum eksperckim i uzyskać consensus społeczny – nie chcemy tylko czekać na informacje, chcemy wspierać najlepsze procesy w tym trudnym czasie).

3. Pomorski Fundusz dla Kultury – mamy zamiar stworzyć fundusz uzupełniający działania samorządu wspierające kulturę, pomocny byłby w tej sprawie list polecający marszałka.

I jeszcze dość oczywisty postulat: w okresie pandemii i dochodzenia do normalności środki na kulturę powinny w największym stopniu iść na kulturę pomorską (wykonawcy, twórcy, producenci, organizatorzy, animatorzy).

Już niebawem zaproponujemy szereg rozwiązań i rozpoczniemy debatę nad przyszłością kultury.

Pierwsze pismo naszej inicjatywy nieprzypadkowo kierujemy do pp. Marszałka i Dyrektora, bo wsparcie naszych inicjatyw przez władze regionu może być kluczowe. Nie tylko czekamy na konkretne działania osłonowe dla kultury pozainstytucjonalnej, ale deklarujemy wsparcie w zakresie oceny problemu, chcemy być partnerem na poziomie konsultacji i dyskusji nad wyborem najlepszych rozwiązań dla Pomorza. W tym wyjątkowym czasie powinniśmy podejmować wyjątkowe decyzje w wyjątkowy sposób. Liczymy, że w tym procesie będziemy razem.

Grupa inicjatywna Porozumienia dla kultury:

Janusz Gawrysiak, Prezes Stowarzyszenia Teatru Znak

Marek Kurkiewicz, szef Teatru 3.5 w Dzierzgoniu

Agnieszka Labenz, Prezes Fundacji Róbmy swoje dla kultury

Magdalena Olszewska, Prezes Fundacji Pomysłodalnia

Piotr Wyszomirski, redaktor naczelny Gazety Świętojańskiej.

Tymczasowy adres korespondencyjny: kongres@pomorzekultury.pl

— Wstęp do konferencji:

Sytuacja, w której się znaleźliśmy, jest bezprecedensowa w powojennej historii Polski i Europy. Drastyczne ograniczenia dotknęły niemal wszystkie aspekty życia społecznego. W szczególnej sytuacji znalazło się szeroko rozumiane środowisko ludzi kultury, a w niej najmniej szans mają bezetatowcy.

W dającej się przewidzieć niedalekiej przyszłości, wydaje się prawdopodobnym fakt, że to właśnie środowiska kultury będą tymi, które najdłużej zmuszone będą pozostawać w bezruchu a skutkiem tego będą, jeśli już nie są, bardzo konkretne problemy związane z naszą podstawową egzystencją i możliwością utrzymania się na powierzchni choćby minimum socjalnego.

Jednocześnie, w dyskursie publicznym sytuacja niezależnych twórców, niezatrudnionych przez finansowane systemowo instytucje niemal nie funkcjonuje. Nie ma uruchomionych żadnych narzędzi ratunkowych. A jeśli gdzieś ktoś coś dla nas robi, to dotyczy najczęściej to tych z nas, którzy mieszkają i funkcjonują w wielkich aglomeracjach. Tymczasem ci, którzy na miejsce do życia i pracy wybrali region pozostawieni są sami sobie. Rośnie szybko grono naszych kolegów i koleżanek, których problemy nie ograniczają się już do utrzymania status quo ante, a do podstaw egzystencji.

Zróbmy coś, aby nasz głos stał się dostrzegalny, nie pozwólmy, aby „ważniejsze" kwestie przykryły tragedie, które już rozgrywają się w naszych domach. Wypracujmy wspólnie propozycje mechanizmów, które mogłyby być punktem odniesienia do dyskusji z dysponentami środków publicznych. Musimy wykazać się elementarną uczciwością wobec naszych kolegów i koleżanek artystów oraz animatorów kultury i w duchu Solidarności – wspólnie zastanowić się, jak można pomóc w tej trudnej sytuacji im/nam wszystkim...

Potrzebujemy konsolidacji i reprezentacji, być może z czasem jakiegoś ciała/struktury – teraz musimy wygenerować plan oraz narzędzia na najbliższy czas i chcemy to zrobić transparentnie – dlatego konferencja. Wiemy, że mamy sprzymierzeńców wśród urzędników w kilku miejscach i nie chcemy ich stracić, ale ogólna sytuacja jest b. poważna.

Konferencja to także zapowiedź II Kongresu Kultury Pomorskiej w realu – jak tylko będzie możliwość, musimy się spotkać, by budować „Kulturę na nowe czasy". W Amsterdamie rozmawiają o tym już od miesiąca a podobno Gdańsk to drugi Amsterdam (uśmiech).

Piot Wyszomirski
Gazeta Świętojańska
21 maja 2020

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...