Prawdziwa zemsta dojrzewa powoli

Najbogatsza kobieta świata, lamparcica po siedmiu małżeństwach przyjeżdża do swojego rodzinnego miasteczka, gdzie nawet nie zatrzymują się pociągi, a bezrobocie bije rekordy. Wszyscy spodziewają się deszczu pieniędzy, jednak Klara Zachanassian napędzana jest paliwem zemsty za wygnanie, upokorzenie i śmierć jej dziecka. Może spełnić oczekiwania mieszkańców jedynie za cenę morderstwa. Czy miejscowi są ją w stanie zapłacić?

Wawrzyniec Kostrzewski o „Wizycie starszej pani"

„Wizytę" nazwałbym absurdalną, formalną komedią z elementami dramatu. W lekkiej formie podjęte zostały trudne i nieśmiertelne tematy: zemsta, moralność, mechanizm ulegania pokusie. Sztuka pyta o cenę systemu wartości i na ile jest on prawdziwy, a na ile deklarowany. Jej rzeczywistość odzwierciedla problemy niezwykle aktualne. Jak szybko społeczeństwo pod wpływem obietnic i manipulacji ulega degradacji moralnej? Jak łatwo zaciera się granica pomiędzy sprawiedliwością a zemstą?

Interesuje mnie opowieść o przyszłości, o tym, co się stanie, jeśli wrócimy do jednorodnego, tradycyjnego społeczeństwa, które samo określa się przez wspólne wartości, roszczeniową postawę, pretensje do świata i poczucie historycznej krzywdy. Taka jest społeczność Gnojewa. Pojęcie, które jest wspólnym mianownikiem z polską rzeczywistością to „sprawiedliwość". Zarówno w sztuce Dürrenmatta, jak i dziś odmieniane przez wszystkie przypadki i coraz częściej utożsamiane z zemstą. Mam poczucie, że dziś też żyjemy w społeczeństwie odwetu. W Polsce trudno o wybaczenie, a zemsta często staje się lekko zakamuflowanym elementem politycznej strategii, narzędziem modelowania państwa, społeczeństwa, narodu.

Klara Zachanassian, która ze swoją świtą przybywa do Gnojewa niczym Woland do Moskwy, jest zarówno realną postacią, jak i ucieleśnieniem pokusy. To współczesna businesswoman światowego formatu, polityk, kobieta niemal nieśmiertelna, twarz wielkiej korporacji. Przyjeżdża po latach i rozpoczyna swoistą kampanię wyborczą w amerykańskim stylu. Proponuje dobrobyt, w zamian za spełnienie jednego warunku, zbrodni, która wymusza rezygnację z wyznawanych wartości. Cały proces, którego pierwotną motywacją była osobista zemsta, misja „Kill Ill", przypomina teraz przeprowadzony na zimno, okrutny eksperyment społeczny połączony z inwestycją na wielką skalę. Przedmiotem zakupu stają się bowiem nie tylko ziemie, ale i sumienia mieszkańców Gnojewa.