Premiera sztuki maturzystek w Muzeum Żydów Mazowieckich

Sztuka, której akcja toczy się w okresie II wojny światowej, opowiada o tragicznej miłości żydowskiej dziewczyny, tytułowej Rebeki, do chłopaka z aryjskiej strony płockiego getta. W spektaklu zagrali uczniowie III Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Dąbrowskiej, którego uczennicami są autorki sztuki, oraz uczniowie działającego przy szkole gimnazjum nr 13. Projekt objęły opieką nauczycielki języka polskiego z płockiego liceum - Katarzyna Kozłowska i Edyta Szpaczko.

- To historia o mieszkającej w Płocku Żydówce, która ze szczęśliwego życia i z pięknej miłości zostaje nagle wyrwana do getta, do totalnego nieszczęścia, pozostawiając całe swoje dotychczasowe życie, ukochanego człowieka i wszystkich przyjaciół - powiedziała PAP Szkoda, jednocześnie reżyserka spektaklu. Historia Rebeki i jej chłopaka kończy się tragicznie - rozstrzelaniem w płockim getcie. - Rebeka mierzy się ze światem, który jest obcy, przerażający, w którym tak naprawdę już nic nie zależy od jej własnych wyborów - dodała Szkoda. Przyznała, że inspiracją do napisania sztuki były prawdziwe historie ludzi, którzy doświadczyli Holokaustu.

Zastępca kierownika Muzeum Żydów Mazowieckich Rafał Kowalski przyznał, że gdy autorki sztuki zgłosiły się do placówki z propozycją wystawienia premierowego spektaklu, decyzja zapadła natychmiast. "Było oczywiste, że nasze muzeum to najlepsze miejsce do zaprezentowania sztuki nawiązującej do historii płockich Żydów" - podkreślił Kowalski.

Przypomniał, że pod koniec lutego w Muzeum Żydów Mazowieckich odbyła się inna premiera - pierwszej sztuki teatralnej o historii tamtejszej społeczności żydowskiej. Sztukę noszącą tytuł "Żydzi płoccy", opartą na wspomnieniach z lat 20 i 30. XX wieku mieszkającego obecnie w USA Adama Neumana, napisał aktor płockiego Teatru Dramatycznego Mariusz Pogonowski. Był też reżyserem spektaklu.

- Cieszę się, że w ciągu miesiąca w muzeum odbyły się dwie historyczne premiery, opowiadające o żydowskiej społeczności Płocka. To ewenement. Mam nadzieję, że spektakl "Żydzi płoccy" zostanie wystawiony ponownie pod koniec tego roku, i że powrócimy również do sztuki "Rebeka. Ocalić od zapomnienia" - powiedział Kowalski.

Przed II wojną św. na Mazowszu mieszkało ok. 600 tys. Żydów. W samym Płocku ludność pochodzenia żydowskiego stanowiła 9 tys. osób, blisko jedną trzecią wszystkich mieszkańców. Holokaust przeżyła nieliczna grupa, która w większości opuściła miasto, emigrując pod koniec lat 50., a następnie 60. XX wieku, głównie do Izraela i USA. Płoccy Żydzi stanowili jedną z najstarszych społeczności żydowskich na ziemiach polskich - tuż przed wybuchem II wojny światowej przygotowywali się do obchodów jubileuszu 700-lecia osiedlenia się w tym mieście.

Muzeum Żydów Mazowieckich rozpoczęło działalność w marcu 2013 r. w odremontowanej XIX-wiecznej płockiej synagodze. Główną część ekspozycji stanowi tam multimedialna prezentacja historii i kultury Żydów na Mazowszu. Jest także odrębna część poświęcona Holokaustowi. Inicjatorem prowadzonej od sierpnia 2011 r. renowacji i adaptacji zabytkowej synagogi z przeznaczeniem na muzeum było Stowarzyszenie Synagoga Płocka, które na ten cel zebrało 1,3 mln zł. Koszt całej inwestycji wyniósł ponad 9 mln zł, z czego 7,7 mln zł pochodziło ze środków Unii Europejskiej.

Odremontowana płocka Mała Synagoga, bo tak kiedyś była nazywana, została wybudowana około 1810 r. w stylu klasycystycznym. Jest jedną z nielicznych bożnic zachowanych na Mazowszu i jedyną w regionie płockim.