Premiery TR Warszawa w Warszawie, Tokio i Berlinie

Sezon 2019/2020 w TR Warszawa

Premiery TR Warszawa w Warszawie, Tokio i Berlinie, klasyka dramatu i prozy oraz prapremiery nowych tekstów, utopie, dystopie i stand-up comedy – tak zapowiada się sezon 2019/2020 w TR Warszawa.

NOWY, WSPANIAŁY ŚWIAT?

Przyszłość, o której pisali autorzy science fiction, realizuje się już dzisiaj. Zmiany klimatyczne, technologie, kontrolujące życie miliardów, posthumanizm i postprawda nie są fikcją, ale codziennym doświadczeniem współczesnego człowieka. Przyszłość jawi się nam dzisiaj bardziej jako zagrożenie, niż obietnica. W tym sezonie chcemy badać perspektywy jutra, pamiętając, że wynikają z dnia dzisiejszego. Badając przyszłość, próbujemy zrozumieć nasze teraz.
„Burza" Shakespeare'a w reżyserii Grzegorza Jarzyny będzie okazją do postawienia pytania o rozdźwięk między rozwojem nauki i technologii a moralną kondycją człowieka. Dlaczego rzeczywistość nie nadąża za wirtualnymi ideałami? Spektakl Magdy Szpecht na motywach powieści Ursuli K. Le Guin „Wracać wciąż do domu" koprodukowany z Festival /Tokyo oraz Instytutem Adama Mickiewicza w ramach obchodów 100-lecia stosunków dyplomatycznych między Polską a Japonią, będzie próbą spojrzenia za horyzont historii: akcja rozgrywa się w świecie po antropocenie, który leczy rany po klimatycznej apokalipsie. W jakiej formie odrodzi się nowy człowiek? Tematem przedstawienia Katarzyny Minkowskiej, realizowanego w ramach nagrody Debiut TR będzie natomiast zderzenie greckich mitów z wirtualnymi przestrzeniami Internetu. Na ile w nowych, cyfrowych światach powtarzają się stare historie?

Dwa spektakle będą w szczególny sposób skupione na sytuacji i problemach współczesnej kobiety. To kobiety, ich siła, mądrość i determinacja zdecydują w dużej mierze o kształcie przyszłości. „Maria Klassenberg. Ekstazy" w reżyserii Katarzyny Kalwat mówi o wszystkich wykluczonych i pozbawionych głosu kobietach – artystkach, które nie miały szansy na pokazanie swej sztuki ani w komunizmie, ani w czasach liberalnej demokracji. Projekt łączący performans i wystawę będzie miał premierę w berlińskiej Volksbühne na festiwalu POSTWEST, poświęconym konfrontacji między Wschodem a Zachodem. Ślady po berlińskim murze zarastają trawą, jaka rzeczywistość wyrasta na jego miejscu? Spektakl „ONKO" w reżyserii Weroniki Szczawińskiej osadzony jest z kolei w osobistych doświadczeniach reżyserki. To próba rozbrojenia lęków i fantazji związanych z chorobą nowotworową, komiczna i przewrotna wariacja w stylu stand-up comedy na temat rzeczywistości choroby i fantazji na jej temat. Jak rak zmienia rzeczywistość?

Będziemy w tym sezonie przyglądać się nie tylko przyszłości, ale i przeszłości: sala teatralna w której działamy, położona w budynku przy ulicy Marszałkowskiej 8 w Warszawie, obchodzi w tym roku 80-te urodziny. Z tej okazji zaprosimy publiczność TR Warszawa na specjalny koncert muzycznych hitów ze spektakli TR Warszawa w wykonaniu aktorek i aktorów z naszego zespołu. Zabrzmią na nim piosenki i utwory m.in. z „Nietoperza" lub „Cząstek kobiety" w reż. Kornéla Mundruczó, „Innych ludzi" w reż. Grzegorza Jarzyny czy „Woyzecka" w reż. Grzegorza Jaremki. Na afisz powróci także w nowej wersji spektakl „Puppenhaus. Kuracja" w reżyserii Jędrzeja Piaskowskiego, opowiadający m. in. okupacyjne losy Marii Malickiej, znanej przedwojennej aktorki, dla której nasz teatr został zbudowany w 1939 roku.
„O brave new world" / „O nowy, wspaniały świecie" - słowa Mirandy z szekspirowskiej „Burzy" mogłyby być mottem premier tego sezonu. Jest w nich szczery zachwyt człowiekiem i jego możliwościami, a zarazem gorzka refleksja na temat niezmienności ludzkiej natury. Niezależnie jaką interpretację wybierzemy, warto wierzyć, że ten świat może być jeszcze wspaniały.

PLANOWANE PREMIERY

Linia międzynarodowa
BURZA
reżyseria: Grzegorz Jarzyna
planowana premiera: maj 2020, TR Warszawa/ATM Studio

„How beauteous mankind is! O brave new world / That has such people in't!" - „Piękna jest ludzkość! O, nowy, wspaniały / świecie tych ludzi!"- zachwyca się Miranda widząc po raz pierwszy w życiu ludzi - rozbitków, którzy wylądowali na odludnej wyspie jej ojca. „Nowy jest dla ciebie" - odpowiada córce Prospero. Przemawia przez niego gorzka świadomość tego, jak ułomny to świat i jak niedoskonali ludzie. Owa „piękna ludzkość" to w rzeczywistości prześladowcy Prospera, którzy pozbawili go tronu i wygnali z Mediolanu, a sama wyspa tylko na pozór wydaje się rajem wolności, w istocie jest więzieniem.
„Burza" jest jedną z najciemniejszych komedii Shakespeare'a. Rozdźwięk między iluzją a rzeczywistością, złudzeniem a prawdą, ideałem a jego realizacją jest w niej największy. Główny bohater książę Prospero to filozof i mędrzec, budujący idealne królestwo, a zarazem bezwzględny władca, podporządkowujący sobie jedynych mieszkańców wyspy: Ariela i Kalibana. Z jednej strony – ofiara spisku, z drugiej – opresor. Opętany żądzą zemsty na swych przeciwnikach sprowadza ich siłą magii na swoją wyspę i poddaje manipulacji. Jego idealny świat to absolutna dyktatura.
„Burza" mówi o potędze ludzkiego rozumu, a zarazem obnaża słabość człowieka, nie potrafiącego sprostać swoim ideałom. Ostatni dramat Shakespeare'a nabiera nowej aktualności dzisiaj, kiedy powiększa się przepaść między wiedzą a wolnością. Dynamicznemu rozwojowi nauki i technologii nie towarzyszy rozwój etyczny człowieka. Kreując nowe, wspaniale światy nie zauważamy, że budowane są na niesprawiedliwości, opresji i kontroli. Jak zasypać tę przepaść? Jak wrócić z wyspy iluzji do rzeczywistości?

Linia nowych talentów / międzynarodowa koprodukcja
WRACAĆ WCIĄŻ DO DOMU (tytuł roboczy)
reżyseria: Magda Szpecht
premiera japońska: 8 listopada 2019
Tokio Metropolitan Theatre
planowana premiera polska: 6 marca 2020
TR Warszawa/Marszałkowska 8
scenariusz na podstawie powieści Ursuli K. Le Guin: Łukasz Wojtysko
dramaturgia: Łukasz Wojtysko, Ken Takeguchi
współpraca dramaturgiczna: Chisato Sone, Kenyu Paku
scenografia, kostiumy, światła: Michał Korchowiec
choreografia: Paweł Sakowicz
muzyka: Krzysztof Kaliski
obsada premiery w Tokio: Ayako Araki, Mateusz Górski, Monika Frajczyk, Miho Inatsugu, Paweł Smagała, Nana Suzuki
produkcja: Wakana Arai, Katarzyna Białach

Jest wiek XXVI. Mija 500 lat od katastrofy klimatycznej i upadku starej cywilizacji. Natura zdołała się odrodzić, ale liczba ludzi na Ziemi nie przekracza dziesięciu milionów. Żyją w rozproszeniu, podzieleni na plemiona. Kobieta o imieniu Mówiąca Skała (ang. Stone Telling) urodziła się w plemieniu Kesh, ale w akcie buntu uciekła do wrogiego ludu Kondorów, skąd pochodzi jej ojciec. Teraz jednak tęskni za domem. Plemię Kondorów jest zafascynowane wizją rozwoju i nie boi się konfliktów z innymi społecznościami. Ludzie Kesh natomiast są niechętni wobec postępu technologicznego, pozostają w duchowej więzi z naturą, a w ich języku „brać" i „dawać" znaczy to samo. Jakią drogę musi pokonać Mówiąca Skała, aby wrócić do domu?
Spektakl inspirowany jest twórczością i metodą pisarską Ursuli K. Le Guin, amerykańskiej autorki science-fiction i fantasy. W swoich tekstach Le Guin tworzyła społeczeństwa z przyszłości, którym następnie przyglądała się oczami naukowca-antropologa po to, żeby zrozumieć współczesny sobie świat i jego przemiany. Przedstawienie „Wracać wciąż do domu" to antropologiczna wyprawa do świata ludzi Kesh. Poznamy ich zwyczaje, opowieści oraz najważniejsze święta. Materiały audio i wideo wykorzystane w przedstawieniu to zapis podróży w głąb japońskiej i polskiej przyrody.
Spektakl powstaje na zamówienie Festival//Tokyo, TR Warszawa oraz Instytutu Adama Mickiewicza, działającego pod marką Culture.pl i zostanie zaprezentowany w Japonii w ramach obchodów 100-lecia polsko-japońskich stosunków dyplomatycznych. Idea projektu prezentowana była podczas TPAM 2019 - Performing Arts Meeting in Yokohama, które odbyło się w lutym 2019 roku. Przedstawienie będzie miało dwie wersje obsadowe: polsko-japońską (prezentowaną w Tokio) i polską (graną w siedzibie TR Warszawa).

Linia nowych talentów / międzynarodowa koprodukcja
MARIA KLASSENBERG. EKSTAZY
koncepcja i reżyseria: Katarzyna Kalwat

premiera zagraniczna: maj 2020, Volksbühne, Berlin w ramach festiwalu POSTWEST
premiera polska: termin do potwierdzenia

tekst i dramaturgia: Beniamin Bukowski
scenografia, kostiumy i światło: Anna Tomczyńska
muzyka: Wojtek Blecharz
asystentka reżysera i inspicjentka: Karolina Gębska
współpraca: Anna Grzelewska, Joanna Zielińska
"Archiwum Marii Klassenberg, 1970 - 1980"
koncepcja, scenariusz, opracowanie: Aneta Grzeszykowska
współpraca: Jan Smaga
performerzy (archiwum): Anna Rutkowska, Wojciech Żera
ze specjalnym udziałem Andy Rottenberg
obsada: Natalia Kalita, Urszula Kiebzak
koprodukcja: Volksbühne, Berlin
współpraca: Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski

Spektakl-instalacja-wystawa zbudowany jest wokół biografii i twórczości artystki Marii Klassenberg, zapomnianej postaci sztuki współczesnej. Podczas wernisażu wystawy swoich prac artystka konfrontuje się z osobistą historią relacji z córką. Kontekstem są jej dzieła, mające postać zapisów performansów, obiektów, instalacji.
Projekt „Maria Klassenberg. Ekstazy" ma formę instalacji teatralnej, przeznaczonej do zaprezentowania w przestrzeni galeryjnej. Koncepcja przedstawienia rozwijana była podczas rezydencji artystycznej reżyserki Katarzyny Kalwat w Paryżu w 2018 roku, w ramach konkursu Instytutu Francuskiego i Cité Internationale des Arts w Paryżu. Kolejnym etapem były pokazy work in progress zrealizowane we współpracy z Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w marcu i czerwcu 2019.
Berlińska premiera spektaklu odbędzie się w ramach festiwalu POSTWEST, organizowanego przez Volksbühne ze środków Kulturstiftung des Bundes. Teatry z Czech, Rumunii, Łotwy, Litwy, Estonii, Polski i Rosji przedstawią spektakle, które badać będą konflikty, koncepcje
i stereotypy narosłe wokół dawnego podziału na Wschód i Zachód.

Linia nowych talentów / Debiut TR
STREAM (tytuł roboczy)
reżyseria: Katarzyna Minkowska
premiera: termin do potwierdzenia, TR Warszawa/ Marszałkowska 8

„Stream" to laboratorium mitologii epoki cyfrowej. Katarzyna Minkowska w swoim spektaklu zderza greckie mity z wirtualnymi przestrzeniami Internetu, szukając odpowiedzi na pytanie o źródła współczesnej kultury. Jaką prawdę o człowieku odsłaniają wirtualne światy? Jaki adres IP ma dzisiaj Olimp, jaki Hades, a jaki Tartar? Czy wszyscy mają tam dostęp, czy tylko wybrani? Gdzie płynie streaming Styksu, a gdzie Lete? Co trzeba zrobić, aby przedrzeć się przez bramki cyfrowego Cerbera? I wreszcie - gdzie jest przestrzeń do życia dla zwykłych użytkowników?
Spektakl będzie czerpał materiał dramaturgiczny z motywów mitologicznych oraz ze zjawisk powstających na styku Internetu i osobistych doświadczeń. Punktem wyjścia do pracy będą streamingi, polskie i zagraniczne videoblogi oraz film dokumentalny „Mommy Dead and Dearest" z 2017 roku.
Przedstawienie powstaje w ramach nagrody Debiut TR, przyznawanej od 2015 roku podczas Forum Młodej Reżyserii w Krakowie. Celem nagrody jest wspieranie rozwoju artystycznego młodych twórców teatru. Nagrodzony reżyser otrzymuje zaproszenie do zrealizowania przedstawienia w TR Warszawa w kolejnym sezonie teatralnym. Dotychczas pod szyldem Debiutu TR powstały trzy spektakle: „Puppenhaus. Kuracja" na podstawie tekstu Magdy Fertacz w reżyserii Jędrzeja Piaskowskiego (2017), „Chinka" na motywach scenariuszy filmowych Jean-Luc Godarda oraz "Biesów" Fiodora Dostojewskiego w reżyserii Klaudii Hartung-Wójciak (2018) oraz „Woyzeck" według Georga Buchnera w reżyserii Grzegoza Jaremko (2019).

Linia nowych talentów
ONKO
reżyseria: Weronika Szczawińska
planowana premiera: termin do potwierdzenia, TR Warszawa/Marszałkowska 8
dramaturgia: Piotr Wawer jr.
Pomysł na spektakl osadzony jest w osobistych doświadczeniach reżyserki, która w 2018 roku przeszła terapię onkologiczną. W jaki sposób choroba nowotworowa zmienia rzeczywistość? Jak wpływa na język i relacje społeczne? Czego dowiaduje się chora na raka o naszej kulturze i społeczeństwie? Czego mogą dowiedzieć się widzowie?

Głównym tematem przedstawienia jest rozdźwięk pomiędzy rzeczywistością choroby i terapii, a fantazją o niej: wokół raka narosło wiele mitów, które potęgują lęk nie tylko przed chorobą, ale i samym leczeniem. Jedna z najbardziej powszechnych chorób jest zarazem otoczona najgłębszym tabu, a język jakim wyraża się w przestrzeni publicznej i sztuce często pełen jest patosu.

„ONKO" jest próbą rozbrojenia lęków i fantazji związanych z rakiem, komiczną i przewrotną wariacją na temat artystycznego „wyznania" - stawia pytanie o możliwość dotknięcia cudzego doświadczenia i znalezienia własnej, głęboko podmiotowej odpowiedzi na narzuconą z zewnątrz rolę. Spektakl twórczo przetwarza formułę stand-up comedy. To komediowy występ performera, któremu asystuje sama reżyserka. Inspiracją są współczesne artystki sztuk wizualnych oraz komiczki, które rewolucjonizują granice scenicznej reprezentacji, łącząc osobistą wypowiedź ze społecznym zaangażowaniem - takie jak Tig Notaro, która, kilka dni po otrzymaniu diagnozy, rozpoczęła swój słynny występ od słów „Hello, I have cancer. How are you?".

URODZINY TR 8/0

Sala TR Warszawa przy Marszałkowskiej 8 jest jedną z niewielu scen teatralnych w Warszawie, które przetrwały wojnę i do dziś wykorzystywane są do celów artystycznych. Zbudowana dla Marii Malickiej, jednej z najbardziej lubianych i podziwianych gwiazd międzywojnia, zainaugurowała działalność w styczniu 1939 roku premierą „Pani Bovary" Flauberta w adaptacji Zofii Nałkowskiej i reżyserii Krystyny Zelwerowicz. Podczas okupacji niemieckiej salę Teatru Malickiej zajął „Deutsches Theater", grający dla Niemców repertuar operetkowy. Po wojnie pod adresem Marszałkowska 8 działało kilkanaście zespołów teatralnych pod zmieniającymi się nazwami: Scena Muzyczno-Operowa Miejskich Teatrów Dramatycznych, Teatr Klasyczny, Teatr Rozmaitości, Teatr Dzieci Warszawy, Teatr Młodej Warszawy. W 1972 roku teatr wrócił do nazwy Rozmaitości i pod tym szyldem działał do początku XXI wieku, kiedy zespół Grzegorza Jarzyny przyjął nową nazwę TR Warszawa.
Przypadający w 2019 roku jubileusz 80 lat istnienia teatru przy Marszałkowskiej 8 jest okazją do spojrzenia na rolę, jaką odegrało to miejsce w historii polskich scen. Tutaj w latach 70. działał słynny Studencki Teatr Satyryków. W 1997 roku rozpoczęła się tu zmiana w polskim teatrze, zapoczątkowana premierą „Bzika tropikalnego" w reż. Grzegorza Jarzyny. Stąd wyszła cała generacja reżyserów, aktorów, scenografów, kompozytorów, dramatopisarzy i menedżerów, kształtujących dzisiaj oblicze polskiego i europejskiego teatru. W sali przy Marszałkowskiej pracuje dzisiaj kolejna generacja twórców, których spektakle przyciągają zainteresowanie publiczności i krytyki.

WYDARZENIA PLANOWANE W RAMACH TR 8/0

KONCERT TR NA BIS
Muzyczne hity z repertuaru TR Warszawa
planowana data wydarzenia: wrzesień 2019, TR Warszawa/Marszałkowska 8
Chociaż TR Warszawa nie należy do teatrów muzycznych, muzyka odgrywa ważną rolę
w przedstawieniach z repertuaru tego teatru. Na scenach TR Warszawa można usłyszeć pełen wachlarz gatunków i stylów muzycznych: od punka i hip-hopu po szlagiery operetkowe
i współczesną operę. „TR na bis" będzie okazją do przypomnienia przebojów z głośnych przedstawień ostatnich sezonów, takich jak „Inni ludzie" w reżyserii Grzegorza Jarzyny, „Nietoperz" i „Cząstki kobiety" w reżyserii Kornéla Mundruczó, „Rechnitz. Opera – Anioł Zagłady" w reżyserii Katarzyny Kalwat czy „Woyzeck" w reżyserii Grzegorza Jaremki. Będzie to podróż przez gatunki muzyczne, tematy i style wykonania, a zarazem próba nakreślenia linii między tradycją a współczesnością sceny przy Marszałkowskiej 8.

PUPPENHAUS. KURACJA

tekst: Magda Fertacz
reżyseria: Jędrzej Piaskowski

premiera: 6 kwietnia 2017
pokazy nowej wersji na scenie TR Warszawa/Marszałkowska 8: 23-24,26 października 2019
obsada: Lech Łotocki, Sebastian Pawlak, Justyna Wasilewska, Agnieszka Żulewska

Spektakl reżysera Jędrzeja Piaskowskiego i dramatopisarki Magdy Fertacz jest próbą spojrzenia na problem zdrady i kolaboracji z perspektywy osobistej pamięci. Scenariusz inspirowany jest m. in. autentycznymi historiami Marii Malickiej, wybitnej przedwojennej aktorki, dla której zbudowano scenę przy Marszałkowskiej 8. Artystkę, oskarżoną o kolaborację z Niemcami podczas okupacji, po wojnie objęto zakazem występowania w Warszawie. Inspiracją dla spektaklu jest również postać Arletty, właściwie Leonie Bathiat, słynnej aktorki francuskiego kina i teatru lat 30. i 40., w czasie wojny utrzymującej bliskie relacje z Niemcami, po wojnie skazanej na więzienie a następnie kontynuującej karierę narodowej gwiazdy, a także historia Deutsches Filmtheater, działającego w budynku Teatru Rozmaitości podczas okupacji, oraz Mon Café, kawiarni mieszczącej się przed i w trakcie II wojny światowej w Alejach Jerozolimskich, będącej popularnym miejscem spotkań warszawskich homoseksualistów i homoseksualistek.
Konstruując teatralną fantazję na temat wojennej historii, twórcy zadają szereg pytań dotyczących stygmatyzacji, karania i oceny ludzi, którzy z różnych powodów podczas okupacji uciekali od heroizmu, obowiązku walki oraz poświęcenia życia dla ojczyzny. W jaki sposób konstruowana jest pamięć historyczna i moralna ocena postaw z przeszłości? Jakie są granice interpretacji i fantazjowania na temat historii, w którą wpisane są trauma i heroizm? Jak wyleczyć zbiorową pamięć?
Spektakl powstał w ramach nagrody Debiut TR, której celem jest wspieranie rozwoju nowych twórców polskiego teatru na scenie przy Marszałkowskiej 8.

FILM W TR. AGAINST GRAVITY PRZEDSTAWIA: KOBIETY ZMIENIAJĄ ŚWIAT

Zapraszamy na pokazy filmów 16. edycji festiwalu filmowego Millennium Docs Against Gravity w ramach kolejnej odsłony cyklu FILM W TR. AGAINST GRAVITY PRZEDSTAWIA, tym razem odbywającej się pod hasłem KOBIETY ZMIENIAJĄ ŚWIAT. Ich wspólnym tematem i zbiorowym bohaterem są współczesne kobiety z różnych krajów, środowisk społecznych i grup zawodowych, które łączy wrażliwość społeczna, niezgoda na przemoc i uparte dążenie do pozytywnej zmiany. W obsypanej nagrodami „Krainie miodu" w reż. Tamary Kotevskiej i Ljubo Stefanova podejrzymy, jak w macedońskiej głuszy niestrudzona Hatidze broni stylu życia zgodnego z prawami natury, podczas gdy naokoło przyrodę eksploatuje się do cna. Bohaterki filmu „Cała przyjemność po stronie kobiet" w reż. Barbary Miller pochodzą z odległych sobie zakątków świata (Niemcy, Japonia, Somalia, Indie, USA) i bardzo różnych kultur, ale łączy je wspólne, zażarte dążenie do większej świadomości seksualnej kobiet. Letizia Battaglia, legendarna włoska fotografka i bohaterka filmu „Ustrzelić mafię" w reż. Kim Longinotto, była pierwszą kobietą dopuszczaną do scen zbrodni mafijnych na Sycylii. Jej wstrząsające zdjęcia dokumentujące mafijną przemoc doprowadziły do ulicznych protestów, które zmniejszyły bezkarność mafiosów. „PJ Harvey. A Dog Called Money" w reż. Seamusa Murphy'ego zabiera nas w podróż do Afganistanu, Kosowa i biednych dzielnic Waszyngtonu, gdzie artystka szuka inspiracji, zbiera wrażenia, kolekcjonuje słowa, obserwuje i słucha. Owocem podróży jest album „The Hope Six Demolition Project", który PJ Harvey nagrywa w specjalnie zaprojektowanym studiu w Somerset House w Londynie – i ten proces także podglądamy.

Planowane terminy pokazów:
„Kraina miodu" – wrzesień 2019
„Cała przyjemność po stronie kobiet" – październik 2019
„Ustrzelić mafię" – listopad 2019
„PJ Harvey. A Dog Called Money" – grudzień 2019

BALTIC TRANSFER
2019-2020

Projekt Baltic Transfer jest wspólną inicjatywą State Youth Theatre (Wilno), New Theatre Institute (Ryga) oraz Vaba Lava Theatre Center (Tallinn), a realizowany jest w ścisłej współpracy z instytucjami goszczącymi: TR Warszawa (Warszawa) i Volksbühne (Berlin).
Projekt opiera się na kuratorskiej współpracy uznanych instytucji teatralnych w zakresie wspierania rozwoju i promowania wschodzących talentów. Prezentacja produkcji na deskach znanych na świecie teatrów takich jak TR Warszawa i Volksbühne ma pomóc twórcom z regionu bałtyckiego w uzyskaniu międzynarodowej renomy i zmniejszyć problem ograniczonej obecności i wiedzy na temat ich twórczości poza krajami bałtyckimi. Dodatkowo, w celu zapewnienia wymiany artystycznej i ścisłej współpracy, prezentację produkcji w Warszawie i Berlinie poprzedzi seria wizyt studyjnych, seminariów i konsultacji, w które zaangażowani będą artyści i kuratorzy ze wszystkich pięciu instytucji partnerskich. W ten sposób, z inicjatywy instytucji motywowanych wspólną misją, stworzone zostanie tło do dialogu między artystami a publicznością. Oczekujemy, że efektem będą różnorodne formy współczesnego teatru - od oryginalnych spektakli po instalacje i performance.
Choć celem projektu jest promocja sztuki teatralnej z krajów bałtyckich, z naciskiem na młode pokolenie i wschodzących artystów, ideą towarzyszącą jest zainicjowanie artystycznej kolaboracji między reżyserami i dramaturgami z różnych kontekstów kulturowych, których prace mają szansę odnieść międzynarodowy sukces. Wypracowanie sieci pomysłów i metod współpracy między artystami i instytucjami ma stymulować powstawanie kolejnych wspólnych projektów artystycznych w przyszłości.
Pragniemy, by projekt zaowocował istotnym wkładem artystycznym krajów bałtyckich do życia współczesnego europejskiego teatru.
Baltic Transfer to program opierający się na współpracy artystycznej oraz prezentacji spektakli wschodzących reżyserów z krajów bałtyckich (Litwy, Łotwy, Estonii) w Polsce oraz w Niemczech. Nazwa projektu nawiązuje do koncepcji „transferu kulturowego" wprowadzonej przez francuskiego historyka Michele'a Espagne'a. Twierdzi on, że w procesie transferu między kulturami każdy obiekt nabiera nowego kontekstu i nowego znaczenia. Wymiana kulturowa nie polega na zwykłym przemieszczaniu się treści i idei w ich oryginalnej formie ale na ich reinterpretacji, odkrywaniu ich na nowo i nadawaniu im nowego znaczenia. Takie podejście zmienia optykę spojrzenia na zjawiska kolonializmu kulturowego i hegemonii kulturowej gdyż, zgodnie z tą koncepcją, wymiana wpływa na obie strony transakcji.
W ramach projektu Baltic Transfer mamy zamiar dokonać realnego transferu idei i projektów artystycznych z jednej kultury do drugiej a następnie przeanalizować ich nowe znaczenie w różnych kontekstach. Kraje bałtyckie są jedną ze „stref kulturowych", jak nazywa je Espagne – przestrzenią relacji międzykulturowych stojącą w opozycji do hermetycznych kultur poszczególnych narodów i narodowego samookreślania się. Główną idą projektu jest właśnie wymiana różnorodnych elementów kulturowych w ramach regionu bałtyckiego i przepływ praktyk artystycznych między strefami kulturowymi. Czy taki transfer przynosi korzyści czy też stanowi zagrożenie?

W ramach projektu w terminie 2-7 listopada 2020 roku w TR Warszawa planowany jest przegląd 3 do 5 przedstawień młodych twórców z Litwy, Łotwy i Estonii. Wybór spektakli i twórców dokonany będzie wspólnie z partnerami w trakcie showcase'ów w Wilnie, Rydze i Tallinnie jesienią 2019 i na początku 2020 roku.

Wcześniej, w ostatnim tygodniu maja 2020 spektakle zaprezentowane zostaną w Volksbühne w ramach festiwalu POSTWEST, na którym TR Warszawa pokaże premierową wersję spektaklu „Maria Klassenberg. Ekstazy" w reż. Katarzyny Kalwat.

Jako dodatkowe działanie planujemy wiosną 2020 wizytę studyjną w TR Warszawa grupy młodych reżyserów/reżyserek, biorących udział w projekcie. Uczestnicy wezmą udział w spotkaniach z naszymi twórcami i twórczyniami, poznają nasz system pracy, będą obserwować próby i oglądać przedstawienia.

Kaja Stępkowska
Materiał Teatru
9 lipca 2019

Książka tygodnia

Białość
Wydawnictwo ArtRage
Jon Fosse

Trailer tygodnia