Próba refleksji
7. Międzynarodowy Interdyscyplinarnym FESTIWALU GORZKIE ŻALE/NOWE EPIFANIECo się dzieje na skrzyżowaniu, czy wybory mogą być złe i jakie są konsekwencje podjęcia takiej, a nie innej decyzji – Festiwal Gorzkie Żale jest próbą refleksji nad wielością postaw ludzkich w odniesieniu do współczesności. W tym roku motywem przewodnim 7. edycji festiwalu jest skrzyżowanie, znak mnogości wyboru i możliwości. Czas spędzony przy wydarzeniach artystycznych pomoże zastanowić się nad wolną wolą każdego człowieka, a motyw skrzyżowania wykorzystamy do opowieści o zagubieniu człowieka. W ramach festiwalu zapraszamy na cztery spektakle teatralne. Choć o rożnej tematyce, w gruncie rzeczy dotyczą tego samego – wyboru i konsekwencji, jakie niesie ze sobą każda decyzja.
11 lutego zapraszamy na premierę spektaklu „Wyznawca" w reżyserii Natalii Korczakowskiej do Teatru Studio. To opowieść o amerykańskim Żydzie, który odrzucił religię przodków i stanął na czele neonazistowskiej bojówki. Danny Balint w wywiadzie dla New York Timesa w 1965 roku przyznał, że zrobił tak z nienawiści do własnego narodu i do okrutnego Boga z Biblii, który nakazał Abrahamowi zabrać syna na górę Moria i ofiarować go na całopalenie. Swoją postawę uzasadniał niezgodą na bezbronność wpisaną w zasady judaizmu. Jego dalsze życie było próbą zmierzenia się z biblijnym Abrahamem, aby odnaleźć własną tożsamość, była to jednak próba rozpaczliwa i zakończona samobójstwem. Natalia Korczakowska zainspirowała się dwoma tekstami kultury: współczesną narracją o kontrowersyjnym wyborze moralnym Żyda, który stał się antysemitą oraz staropolskim dialogiem pasyjnym „O ofiarowaniu Izaaka". Unikalną wartością spektaklu, którego tematem jest dylemat wolności i wiary, stanowi instalacja muzyczna współczesnego niemieckiego artysty Aloisa Spätha. Warto sprawdzić, jak dosadny język ulic Nowego Jorku kontrastuje z poetyką religijnego misterium, wiara biblijna z radykalnym nihilizmem, zaś amerykański styl narracji filmowej z żarliwym lamentem polskiej XVI-wiecznej pobożności pasyjnej, zakorzenionej w Nowym Testamencie.
Pod koniec lutego zapraszamy do Teatru IMKA, gdzie Mikołaj Mikołajczyk – wybitny tancerz i choreograf zaprezentuje spektakl taneczny „Projekt Dekalog czyli folwarczne imaginarium". Nawiązuje on do „Folwarku zwierzęcego" George'a Orwella i pokazuje, jak poruszamy się w świecie symboli, które wypełniają publiczną przestrzeń kultury i wpływają na przestrzeń wewnętrzną i wyobraźnię oraz jak Dekalog, rozumiany jako tekst kultury, określa naszą tożsamość.
„Dekalog" to czwarty już projekt Mikołajczyka zrealizowany w Zakrzewie z udziałem m. in. grupy seniorów, działających wcześniej jako chór Wrzosy w Domu Polskim. W założeniu miało dojść do spotkania dwóch odległych od siebie światów – artystycznego z amatorskim, gdzieś daleko na wsi, na „kulturalnej pustyni". Pustynia okazała się jednak oazą. W kolejnym projekcie uczestniczą młodzież oraz znakomici artyści.
W Studio Koncertowym im. W. Lutosławskiego, 4 marca odbędzie się premiera spektaklu – słuchowiska " Znak Jonasza" w reżyserii Pawła Passiniego, jednego z prekursorów teatru interaktywnego, na podstawie „Nawiedzenie Grobu" i „Księgi Jonasza". Tę historię zna większość z nas. Przebywanie Jonasza we wnętrznościach ryby, a mówiąc dokładniej "wielkiego stworzenia morskiego" przez trzy dni i trzy noce, jest w chrześcijaństwie uznawane za zapowiedź zmartwychwstania Chrystusa. Wyciemniona przestrzeń studia koncertowego ma nas wyrzucić za burtę, w głąb rozpętanego żywiołu dźwięków i słów, który wciąga i pochłania, podobnie jak morskie fale biblijnego bohatera. W ten sposób poczujemy się jak Jonasz i może łatwiej będzie nam odnaleźć człowieka, który znalazł się po tamtej stronie śmierci i powrócił.
„Quem quaeritis?" (Kogo szukacie?), czyli pytanie strażnika pilnującego grobu Jezusa, to pierwsza kwestia w nowożytnej historii europejskiego teatru. Tym pytaniem zaczyna się najstarszy zachowany dramat liturgiczny (poł. XIII w.). Fragmenty Księgi Jonasza, zestawione z tekstem średniowiecznego oficjum dramatycznego „Visitatio sepulchri" (Nawiedzenie Grobu), tworzą spektakl, w którym obrazy ewokuje narracja i dźwięk. Spektakl będzie również transmitowany w Programie II Polskiego Radia.
W Teatrze Studio, 20 marca, widzowie muszą przygotować się na prawdziwe wyzwanie. Za takie bowiem reżyser Piotr Tomaszuk uznaje spektakl „Historyja o Chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim" na podstawie dramatu misteryjnego Mikołaja z Wilkowiecka. – Połączenie przeciwstawnych kategorii estetycznych – wzniosłego i banalnego, religijnej mistyki i rustykalnej prostoty – może stanowić dla widza pewne wyzwanie – uprzedza reżyser, którego dorobek porównywany jest z teatrem Grotowskiego i Kantora.
Spektakl jest okazją do refleksji nad chrztem Polski. W tym roku przypada 1050. rocznica tego wydarzenia. Sama „Historyja..." jest wyrazem przemiany, jaka dokonała się w Polsce właśnie po przyjęciu chrztu. Tomaszuka interesuje kondycja chrześcijaństwa i istota wiary, stąd dyrektor Teatru Wierszalin i jednocześnie reżyser spektaklu włączył do dramatu Mikołaja z Wilkowiecka ramę fabularną. W jednej z podlaskich wsi, ksiądz wpada na pomysł przedstawienia, które w pewien sposób ma przygotować mieszkańców do Wielkanoc. W osobach wybranych do roli aktorów można odnaleźć wyraźne podobieństwa do odgrywanych postaci...
Festiwal Gorzkie Żale organizowany jest przez Centrum Myśli Jana Pawła II instytucję kultury Miasta Stołecznego Warszawa. Dofinansowano go ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Więcej informacji można znaleźć na stronie Festiwalu www.gorzkiezale.pl
Zapraszamy też na nasz profil na Facebooku: www.facebook.com/Centrum.Mysli.Jana.Pawla.II
