Próba spojrzenia na problem zdrady i kolaboracji

Spektakl reżysera Jędrzeja Piaskowskiego i dramatopisarki Magdy Fertacz jest próbą spojrzenia na problem zdrady i kolaboracji z perspektywy osobistej pamięci. Scenariusz inspirowany jest m.in. autentycznymi historiami Marii Malickiej, wybitnej przedwojennej aktorki, dla której zbudowano scenę przy Marszałkowskiej 8. Artystkę, oskarżoną o kolaborację z Niemcami podczas okupacji, po wojnie objęto zakazem występowania w Warszawie. Inspiracją dla spektaklu jest również postać Arletty, właściwie Leonie Bathiat, słynnej aktorki francuskiego kina i teatru lat 30. i 40., w czasie wojny utrzymującej bliskie relacje z Niemcami, po wojnie skazanej na więzienie a następnie kontynuującej karierę narodowej gwiazdy, a także historia Deutsches Filmtheater, działającego w budynku Teatru Rozmaitości podczas okupacji, oraz Mon Café, kawiarni mieszczącej się przed i w trakcie II wojny światowej w Alejach Jerozolimskich, będącej popularnym miejscem spotkań warszawskich homoseksualistów i homoseksualistek.

Konstruując teatralną fantazję na temat wojennej historii, twórcy zadają szereg pytań dotyczących stygmatyzacji, karania i oceny ludzi, którzy z różnych powodów podczas okupacji uciekali od heroizmu, obowiązku walki oraz poświęcenia życia dla ojczyzny. W jaki sposób konstruowana jest pamięć historyczna i moralna ocena postaw z przeszłości? Jakie są granice intepretacji i fantazjowania na temat historii, w którą wpisane są trauma i heroizm? Jak wyleczyć zbiorową pamięć?

Twórcy dziękują dr Joannie Ostrowskiej z Wydziału Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego za wskazanie oraz udzielenie informacji na temat dramatu "Lalka z łóżka nr 21" Djordje Lebovica.

Spektakl został realizowany w ramach konkursu Debiut TR, wspierającego rozwój najciekawszych reżyserów i reżyserek teatralnych młodego pokolenia. Co roku laureat/laureatka nagrody zapraszani są do wyreżyserowania spektaklu w TR Warszawa. Nagroda Debiut TR powołana została w 2015 roku i przyznawana jest co roku na Forum Młodej Reżyserii organizowanym przez Akademię Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie. Pierwszym laureatem konkursu był Jędrzej Piaskowski, student Wydziału Reżyserii Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, który zrealizował w TR Warszawa spektakl „Puppenhaus. Kuracja". Kolejnymi laureatami nagrody są: Klaudia Hartung-Wójciak, studentka Wydziału Reżyserii Dramatu Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie (Debiut TR 2016), która wyreżyserowała w TR Warszawa „Chinkę" (prem. 29.06) oraz Grzegorz Jaremko, student Wydziału Reżyserii Dramatu Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie, który zrealizuje przedstawienie „Woyzeck" w sezonie 2018/2019 w TR Warszawa.

Młody TR to nurt programowy, w ramach którego TR Warszawa wspiera rozwój nowych talentów teatralnych, prowadząc takie projekty jak np. Teren Warszawa, Teren TR, Debiut TR, rezydencje artystyczne, gościnne pokazy prac dyplomowych i spektakli, czy przedstawienia repertuarowe, do realizacji których zapraszani są debiutujący twórcy i twórczynie. TR Warszawa pełni rolę artystycznego schronu, w którym młodzi artyści i artystki mogą eksperymentować i realizować swoje pomysły na teatr. W ramach programu Młody TR w ostatnich sezonach artystycznych swoje spektakle zrealizowali m. in. Anna Karasińska („Ewelina płacze" i „Fantazja"), Piotr Trojan („Grind/r"), Magda Szpecht („Możliwość wyspy"), Wojciech Blecharz („Soundwork"), Katarzyna Kalwat i Marta Sokołowska („Holzwege"), Małgorzata Wdowik („Piłkarze" i „Strach"), Jędrzej Piaskowski („Puppenhaus. Kuracja") oraz Klaudia Hartung-Wójciak („Chinka").