Romeo Castellucci przyciąga i odpycha

Spektakl "The Four Seansons Restaurant" w Paryżu wywołał skandal. Trzeba było wzywać policję... W Poznaniu po na koniec zapadła długa cisza a po niej zwyczajne oklaski. Publiczność spokojnie opuściła Salę Wielką... Czy to oznacza, że jesteśmy mniej wrażliwi niż Francuzi? A może nie radzimy sobie z tego typu teatrem i na wszelki wypadek nie oburzamy się, by nie być posądzonym o prowincjonalizm albo nie wpadamy w euforie, by nie mówiono, że jesteśmy jak papugi?

Widziałem prezentowane w Poznaniu spektakle Societas Raffaelo Sanzio ("Genesi. From the museum of Sleep" i "Voyage au bout de la nuit" oraz autorską wersję "Le Sacre du Printemps" Claudii Castellucci zrealizowaną w Teatrze Wielkim w Poznaniu) i nie mogę powiedzieć, że należę do admiratorów twórczości rodziny Castellucci. Jednak spektakl "The Four Seansons Restaurant" Romeo Castelluciego nie jest mi obojętny. Jest w nim coś nieuchwytnego, coś, czego nie potrafię do końca nazwać, co mnie do niego przyciąga.

Nie robi na mnie wrażenia ani scena obcinana języków przez dziesięć kobiet ubranych w stroje Amiszów. Nie robi na mnie wrażenia pies, który zjada te odcięte kawałki czy kilkadziesiąt minut później martwa krowa w sterylnie białej przestrzeni sceny... Karabiny i pomalowany na złoto pistolet, ani początkowe informacje o dziurach w Drodze Mlecznej, współrzędnych astronomicznych czy klepany przez kobiety poemat Höldrelina "Śmierć Empodoklesa". Totalny eklektyzm, powrzucane do wora klisze, strzępy historii Nie bardzo czytam aluzje do deklarowanej przez Castellucciego inspiracji obrazami Marka Rothki, który zerwał kontrakt, kiedy się dowiedział, że mają one zdobić ściany ekskluzywnej restauracji w Nowym Jorku...

Ale, jeśli jednak uświadomimy sobie, że Empodokles - jak głosi jedna z legend - rzucił się do Etny, jeśli finałową scenę potraktujemy jak erupcję wulkanu, to ten eklektyzm i bałagan obrazów przypadkowo zlepionych, nie wydaje się już taki przypadkowy. I dziury w Drodze Mlecznej inaczej znaczą... Jeśli do tego dodamy, że Empedokles uważał, iż Wszechświat nie ma struktury stałej, ale zmienną, zależną od działania sił zewnętrznych: przyciągania (miłości) i odpychania (nienawiści) robi się jeszcze ciekawiej.