Schubert kameralnie

Franciszek Schubert (1797-1828), uznawany jest za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli muzycznego romantyzmu. W Białymstoku usłyszymy Kwartet smyczkowy No. 14 d-moll, znany jako Śmierć i dziewczyna, Franza Schuberta, jeden z filarów repertuaru muzyki kameralnej. Uznawany często za testament kompozytora. Kwartet został po raz pierwszy zagrany w roku 1826 w prywatnym domu, nie został opublikowany aż do 1831 roku.  To zresztą charakterystyczne dla twórczości Schuberta - kompozytor za swojego życia nie znalazł uznania w oczach mu współczesnych, jego najsłynniejsza symfonia h-moll „Niedokończona", została odnaleziona około 40 lat po śmierci kompozytora i wykonana po raz pierwszy w 1865 pod dyrekcją Johanna Herbecka w Filharmonii Wiedeńskiej, gdzie została przyjęta z wielkim aplauzem.

Podobnie było zresztą w przypadku Kwintetu smyczkowego C-dur – które usłyszymy w drugiej części piątkowego koncertu. Franciszek Schubert ukończył go na dwa miesiące przed śmiercią, jednak opublikowano go dopiero kilkadziesiąt lat później w 1883 roku.
Dzisiaj ten utwór uznawany jest za jedno z jego najwybitniejszych utworów muzyki kameralnej.

Kwartet im. Aleksandra Tansmana powstał w 2008 roku jako jeden z zespołów kameralnych Opery i Filharmonii Podlaskiej – Europejskiego Centrum Sztuki w Białymstoku. Pomysłodawcami powstania i założycielami Kwartetu byli koncertmistrzowie Opery i Filharmonii Podlaskiej w Białymstoku: Rafał Dudzik (I skrzypce), Jakub Grabe-Zaremba (altówka) i Szymon Stępka (wiolonczela). Do współpracy została zaproszona solistka OiFP Ewa Gromska (II skrzypce). Artyści propagują muzykę kameralną najwyższej klasy, ze szczególnym uwzględnieniem kompozycji wybitnego polskiego kompozytora A. Tansmana. Członkowie Kwartetu są absolwentami najlepszych polskich akademii muzycznych (Gdańsk, Warszawa, Wrocław), gdzie studiowali pod kierunkiem wybitnych pedagogów: prof. T. Gadziny, J. Jakimowicz-Jakowicz, prof. I. Wojciechowskiej, prof. K. Bruczkowskiego, prof. I. Albrecht, prof. T. Strahla, prof. A. Zielińskiego. Doskonaląc swój warsztat uczestniczyli w studiach podyplomowych i kursach mistrzowskich prowadzonych przez artystów i profesorów należących do czołówki światowej, m. in. M. Jaszwili, T. Tomaszewski, P. Janowski, R. Staar, H. Beyerle, P.  de Clerck, H. Kobayashi, C. Lelong, H.  Rohde, F. Schwartz, J. Diesselhorst, C. Ilea, F. Peticelli, Kwartet Camerata i Philharmonia Quartett Berlin. Z Kwartetem współpracują najwybitniejsi muzycy polscy i zagraniczni jak np. K. Kenner (USA) czy prof. T. Strahl. Zespół jest zapraszany na najbardziej prestiżowe festiwale polskie m. in. Laboratorium Muzyki Współczesnej i Sanus per Artem.

Tomasz Strahl
Wiolonczelista. W 1989 roku ukończył Akademię Muzyczną im. F. Chopina w Warszawie (w klasie wiolonczeli prof. K. Michalika). Jako stypendysta Rządu Austriackiego odbył roczne studium podyplomowe w Hochschule für Musik und Darstellende Kunst w Wiedniu (pod kierunkiem prof. T. Kühne). Ponadto, studiował kameralistykę u wybitnego skrzypka K. Jakowicza, z którym występuje od wielu lat.
Jest laureatem konkursów ogólnopolskich (Poznań, Warszawa) i międzynarodowych – m.in. zdobywcą I nagrody V Międzynarodowego Konkursu Muzycznego im. Nicanora Zabalety w San Sebastian (1991). W 1994 roku otrzymał nagrodę-stypendium Polsko-Japońskiej Fundacji JESC.
Wśród mistrzów batuty, z którymi artysta miał okazję współpracować, znajdują się m.in. Mirosław Jacek Błaszczyk, Andrzej Boreyko, Łukasz Borowicz, Tomasz Bugaj, Kai Bumann, Massimiliano Caldi, Henryk Czyż, Philippe Entremont, José Maria Florêncio, Czesław Grabowski, Michał Klauza, Jerzy Kosek, Jerzy Maksymiuk, Wojciech Michniewski, Marcin Nałęcz-Niesiołowski, Krzysztof Penderecki, Marek Pijarowski, Paweł Przytocki, Wojciech Rodek, Jacek Rogala, Zygmunt Rychert, Jerzy Salwarowski, Tadeusz Strugała, Jerzy Swoboda, Tadeusz Wojciechowski, Sławek A. Wróblewski, Ryszard Zimak, Maciej Żółtowski.
Od wielu lat prowadzi ożywioną działalność koncertową występując z takimi orkiestrami, jak: Polska Orkiestra Kameralna, Polska Orkiestra Radiowa oraz Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach, Sinfonietta Cracovia, Sinfonia Varsovia, Concerto Avenna, Filharmonia Sofijska, Orchestra Sinfonica Municipal Saõ Paulo oraz z niemal wszystkimi orkiestrami filharmonicznymi w Polsce z Orkiestrą Filharmonii Narodowej na czele. Współpracuje zarówno z wybitnymi solistami, jak i z kameralistami, m.in. Kwartetem Wilanów, Prima Vista, Kwartetem Śląskim.
Występował m.in. w Schauspielhaus (Berlin), Brucknerhaus (Linz), St. John's Smith Square (Londyn), Art Center (Tel Awiw), Toppan Hall (Tokio), Auditori (Barcelona), Sali im. M. Glinki w Sankt Petersburgu.
Był gościem licznych festiwali, tj. „Warszawska Jesień", „Warszawskie Spotkania Muzyczne", „Muzyka w Starym Krakowie", „Bravo Maestro" w Kąśnej Dolnej, Festiwal w Łańcucie, „Chopin à Paris" w Paryżu, a ponadto festiwali w Busku Zdroju, Dusznikach Zdroju, Antoninie, Słupsku, Kamieniu Pomorskim, Bydgoszczy.
Ważnym wydarzeniem dla artysty było wykonanie Koncertu wiolonczelowego W. Lutosławskiego w obecności kompozytora pod dyrekcją Mirosława Jacka Błaszczyka (1993). W 2005 roku Tomasz Strahl zaprezentował polskie prawykonanie II Koncertu wiolonczelowego Piotra Mossa (na festiwalu „Prawykonania" z Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia) w 2005 roku.
W 2007 roku wraz z Krzysztofem Jabłońskim i Konstantym Andrzejem Kulką zarejestrował komplet dzieł kameralnych Fryderyka Chopina dla wytwórni BeArTon.
Dokonał wielu nagrań archiwalnych dla Polskiego Radia i Telewizji Polskiej, a także dla CBC Radio w Kanadzie. Dyskografia artysty obejmuje nagrania dla Pony Canyon, CD Accord, Polskiego Radia Katowice, Pavane Records, Gema Stereo, Polmusic, Acte Préalable oraz Sony Classics. Był trzykrotnie nominowany do nagrody Fryderyk (został jej laureatem w 2003 roku).
Jest pedagogiem Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie (w czerwcu 2001 roku otrzymał tytuł profesora z rąk Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej). Prowadzi kursy mistrzowskie w Polsce, Holandii, Finlandii, Niemczech, Japonii i w Ameryce Południowej. W 2005 roku wygłosił cykl wykładów i wykonał kilka koncertów podczas prestiżowej Międzynarodowej Akademii Letniej „Wien, Prag, Budapest".
Jest laureatem kilku odznaczeń państwowych – w 2002 roku został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, w 2009 roku otrzymał nagrodę I stopnia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za osiągnięcia artystyczne i dydaktyczne, a w 2010 roku – Srebrny Medal „Gloria Artis" oraz Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.
Wpisując się w obchody jubileuszowego Roku Chopinowskiego artysta koncertował w Sankt Petersburgu, podczas Festiwalu „Nafplion" w Grecji i w Konzertverein w Ingoldstadt, a z Krzysztofem Jabłońskim wykonał recital przed Jej Wysokością Królową Danii Małgorzatą II.
W 2010 roku wybrany został do Rady Akademii Fonograficznej „Fryderyk".
Artysta gra na instrumencie Leopold Widhalm (Norymberga, 1778).

Koncert kameralny
Piątek 01 III 2013, 19:00
Miejsce: Sala koncertowa, ul. Podleśna 2
W programie:
F. Schubert – Kwartet smyczkowy d-moll „Śmierć i dziewczyna" D 810
F. Schubert – Kwintet smyczkowy C-dur, D 956

Wykonawcy:
Kwartet im. Aleksandra Tansmana
Tomasz Strahl – wiolonczela

Ceny biletów:
bilet normalny: 30 zł
bilet ulgowy: 25 zł
bilet studencki: 15 zł
bilet szkolny: 10 zł
wejściówka normalna: 15 zł
wejściówka ulgowa: 10 zł