Spowiedź Alexa według Konsekwentnego

Niezależny zespół działający od 12 lat w Starej Prochowni miewał zwroty w kierunku przeróżnych stylów, konwencji i tematów. Teksty Stanisława Tyma i Ionesco. Zanussi i Sarah Kane. Brutaliści i teatr absurdu. Grupa prowadzona przez Adama Sajnuka miała okresy chaotycznych poszukiwań i momenty, gdy trafiła na tekst, którego klimat zgrał się z temperamentami artystów ("Taśma" Bebela czy "Zbombardowani" Kane). Najnowszy spektakl należy do drugiej grupy.

Alex Portnoy (Adam Sajnuk). Lat 33. Żyd. Wychowany, by na każde pytanie odpowiadać "ja". Ja - ukochanym syneczkiem. Ja - ładnie zjadłem obiadek. Ja - jestem najgrzeczniejszy, najmądrzejszy, najmilszy. To nie wszystko. Ja - wpędzam matkę (Monika Mariotti) do grobu. Ja - winny zdradom ojca (Bartosz Adamczyk). Ja - zasmucam boga, nagradzam boga, jestem w stanie załatwić u boga czyjeś ocalenie lub śmierć. Bohater kultowej powieści Philipa Rotha z 1969 r. wyposażony został przez rodziców w szczególną mieszankę poczucia zagrożenia i winy, a zarazem w przekonanie o własnej wyjątkowości i wszechmocy

Teatr Konsekwentny rozpisał ten tekst na rodzinny dramat, w której postaci rodziców, siostry (Anna Smołowik) i kolejnych kobiet ożywają wydobyte z pamięci bohatera. Rozsadzająca scenę szklana pułapka, klosz jednocześnie chroni Alexa i go więzi, przede wszystkim zaś wystawia go na widok bliskich podglądających go z saloniku, z bawialni, z toalety. Nic więc dziwnego, że w tych cieplarnianych warunkach wyrósł zgniły narcyz - zraniony, niezdolny do bliskości i empatii.

Obsesja winy i odpowiedzialności pokazana w tekście na przykładzie społeczności amerykańskich Żydów w spektaklu wygląda dziwnie znajomo. Choć ojciec nosi jarmułkę, a obrotowe trójkąty w środku szklanej konstrukcji układają się co chwilę w gwiazdę Dawida, historia wydaje się dotyczyć raczej modelu rodziny, a nie konkretnej wspólnoty. Monika Mariotti to nie tylko zamaszysta "mame". Czuć w niej temperament wszystkich matek, żon, kochanek, gotowych w każdej chwili rzucić się na swoich 30-letnich "chłopców" i zmazać im poślinionym palcem nieistniejącą plamkę z policzka. Ojciec pozostaje niewyraźny i wycofany, siostra - mrukliwa i skłonna do płaczu za miliony pomordowanych. Tak ich zapamiętał Portnoy, z którego perspektywy toczy się opowieść. Takimi ich nienawidzi. Takimi obsesyjnie kocha. Postaci (zwłaszcza kochanki, w które wciela się Anna Smołowik) przypominają momentami klisze i karykatury. Wszystko zdaje się być podporządkowane pamięci narratora egotyka. Skrzywdzonego i krzywdzącego. Pragnącego zachować w sobie ból i okrucieństwo zranionego dziecka.

Walki z ciałem nastolatka i odkrywanie seksualnych tabu przyjmują charakter komicznych batalii z rodzicami. Spektakl ma jednak w sobie coś z serialu "Californication" czy filmów Allena - pod ironią i przerysowaniem kryje się dojmujące poczucie bezradności wobec wyniesionych z dzieciństwa kompleksów.

Spowiedź Alexa drażni i porusza. Na końcu nie ma przebaczenia czy usprawiedliwienia. Jedynie szansa na zrozumienie.

Teatr Konsekwentny, "Kompleks Portnoya", Philip Roth, przeł. Anna Kołyszko, reż. Adam Sajnuk, Aleksandra Popławska, scen. Katarzyna Adamczyk, Sylwia Kochaniec, Adam Sajnuk, występują: Monika Mariotti, Anna Smołowik, Bartosz Adamczyk, Adam Sajnuk, najbliższe spektakle 12-14 czerwca w Starej Prochoffnii (Boleść 2)

Debata: Roth, seks, żydowskość
W poniedziałek debata "Philip Roth: Przeklęty seks! Przeklęta żydowskość!". Udział wezmą: Paweł Marczewski ("Kultura Liberalna"), Cezary Polak ("Dziennik Gazeta Prawna"), Adam Sajnuk (Teatr Konsekwentny), Justyna Sobolewska ("Polityka"). Prowadzenie Jarosław Kuisz, redaktor naczelny "Kultury Liberalnej". Przed rozmową pokaz spektaklu. Rozpocznie się w Starej Prochoffnii o godz. 18, debata o 20.30.