Stefan Śródka (1910 - 1981)

W 1934 ukończył studia aktorskie w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Warszawie.

Przed wojną grał w Wilnie, Katowicach (w Teatrze im. St. Wyspiańskiego) i Kaliszu, gdzie także reżyserował sztuki teatralne. W sezonie 1944/45 należał do Teatru Zrzeszenia Aktorskiego w Lublinie. Po wojnie, w latach 1945–1949 grał w Teatrze Wojska Polskiego w Łodzi, a następnie przeniósł się do Warszawy. Początkowo, w latach 1949-52, pracował w stołecznym Teatrze Narodowym im. Wojska Polskiego. Potem, przez 14 lat (do 1966) był zatrudniony w Teatrze Ateneum. Przez kolejne piętnaście lat, aż do śmierci, grał w Teatrze Dramatycznym.

W latach 1946–1981 zagrał także w kilkudziesięciu przedstawieniach Teatru Telewizji i filmach, m.in.: Zakazane piosenki (1946), Dotknięcie nocy (1961), Stawce większej niż życie (rola: "Bartek" – dowódca oddziału partyzanckiego; odcinki Edyta, Wielka wsypa; 1967), Gniewko, syn rybaka (1969), Czarne chmury (1973), Mazepa (1975), Polskie drogi (1976), Miś (rola: węglarz Tłoczyński, kolega Stanisława Palucha – mówi m.in. kwestię o tradycji; 1980).

Andrzej Zaorski, były aktor warszawskiego Teatru Ateneum, powiedział o nim: "Grał wtedy w Ateneum nieżyjący już i kompletnie zapomniany aktor Stefan Śródka. Był to tzw. prawdziwek, to znaczy, nie słysząc nigdy o Stanisławskim, grał jego Metodą. Wszystko musiało być realistyczne. Jak kogoś złapał za rękę, to tamten miał siniaki od chwytu mocarnych palców Śródki."

W uznaniu osiągnięć w dziedzinie upowszechniania i rozwoju sztuki teatralnej Stefanowi Śródce przyznawano parokrotnie różne nagrody i odznaczenia honorowe[2]. Jako zasłużony aktor dla scen polskich i stołecznych po śmierci został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera 32B-4-25).

W czasie wojny Stefan Śródka (ps. "Ryś") był uczestnikiem ruchu oporu i oficerem Wojska Polskiego (w stopniu podporucznika). W latach 1942–1944 na terenie dzisiejszego woj. lubelskiego brał czynny udział m.in. w wysadzeniu pociągu w Krzywdzie i przetransportowaniu zdobytej broni do miasta Borowe, odbiciu więźniów transportowanych do Lublina, rozbrojeniu posterunku Granatowej Policji w Wojcieszkowie i Adamowie. "Ryś" był wspominany przez towarzyszy broni jako wykazujący się w trakcie zdań niezwykle dużą bojowością karnością i odwagą.

Był synem Romana Śródki i Anny Laube. Dzieciństwo spędził w Łodzi. W 1945 ożenił się z Lucyną Maciejewską (zm. w 2007). Jego syn Andrzej Śródka (ur. w 1946) jest historykiem medycyny, profesorem w Instytucie Historii Nauki PAN i Katedrze Historii Medycyny Collegium Medicum UJ.

Odznaczenia:
1977 - Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Order Krzyża Grunwaldu III klasy
Krzyż Partyzancki
1955 - Złoty Krzyż Zasługi
1955 - Medal 10-lecia Polski Ludowe
1945 - Medal Zwycięstwa i Wolności
1946 - Odznaka Grunwaldzka

Źródło: Wikipedia, E-teatr