Sześć minut

Książka, która ukazała się w 2008 roku nakładem wydawnictwa Panga Pank z Krakowa zawiera sześć sztuk reprezentujących rumuński teatr porewolucyjny, będących pisemnymi wyznacznikami zmian kulturowych w całym społeczeństwie. Jest to również swego rodzaju kompendium wiedzy o teatrze przeszłości i teraźniejszości, w którym miesza się nowa tematyka społeczna z dobrze znaną estetyką.

Sztuką otwierającą antologię jest „Wsteczne odliczanie" Saviany Stanescu. Główna (anty)bohaterka to Zozo - tajemnicza kobieta, która jeździ pociągami po całym kraju, tuląc do piersi nieistniejące, urojone dziecko i niczym nomada na pustyni pragnie uciec, zostawiając za sobą krwawiącą przeszłość. Jednak jej podróż nigdy się nie kończy, a Zozo nieustannie nawiedzają bolesne obrazy z dzieciństwa i młodości.

Tekst Stanescu utkany jest z wielu przepełnionych brutalnością obrazów; czytelnik przerzucając kolejne kartki musi zmierzyć się z problemem pedofilii, przemocą psychiczną i fizyczną w rodzinie, oraz zabójstwem noworodka pokrojonego na cztery części. „Wsteczne odliczanie" jest przykładem badań patologii społecznych w teatrze.

Kolejnym dramatem pojawiającym się w antologii są „Kryzysy, albo historia miłosna" autorstwa Mihai Ignat. Jest to historia długoletniego związku utkana z banałów dnia codziennego, rutyny i stereotypów, dotyczących zarówno damskiej, jak i męskiej części społeczeństwa. Ona i on nieustannie narażeni są na nieporozumienia wywołane przez nadinterpretację, rozbieżność celów, czy brak szczerej rozmowy. Jest to jeden z niewielu dramatów rumuńskich w całości poświęcony tematyce życia codziennego.

Natomiast, „Mady. Baby. Edu" Gianiny Carbunariu podejmuje problem emigracji zarobkowej ludzi młodych, którzy jedyną szansę osiągnięcia sukcesu widzą w opuszczeniu ojczyzny i znalezieniu pracy w Irlandii. Okazuje się jednak, że nic nie jest tak proste, jak mogłoby się wydawać. Trójka bohaterów, którym się „udało" musi zmierzyć się z przykrą rzeczywistością obczyzny, by  wreszcie dojść do dramatycznych wniosków, że w obcym kraju nie znaczą nic.

Czwartą sztuką antologii jest „Kamikadze" Aliny Nelegi. Autorka tworząc spektakl zbudowany z dwóch następujących po sobie monologów sprawiła, że bohaterowie znajdujący się na dwóch przeciwległych biegunach modelu życia pozostają ze sobą w ciągłym konflikcie. Historia dramatu jest odzwierciedleniem niepokojów mieszkańców Rumuni XXI wieku, którzy pozostają rozdarci pomiędzy niczym nie skrępowaną żądzą życia, a poszukiwaniem bezpiecznej przystani.

Numer pięć „A (II) Rh+" Nicolety Esinencu ma formę strumienia świadomości obywatela "najkraju" pracującego w centrum krwiodastwa i cierpiącego na ciężki przypadek ksenofobii. Mężczyzna w swoich wypowiedziach, kierowanych do członków mniejszości narodowych, nie szczędzi słów pełnych nienawiści, obrzydzenia, a nawet wstrętu.

Podjęta przez Esinencu próba pokazania w teatrze problemu rasizmu – nadal obecnego w społeczeństwie – to kolejny przykład zaangażowania społecznego współczesnych dramaturgów rumuńskich.

Zbiór zamyka „Bucharest calling" Poeci Stefana, gdzie prawdziwym bohaterem jest Bukareszt. Autor łącząc i przeplatając ze sobą losy wielu (młodych) ludzi stworzył – może niezbyt piękny, może niezbyt prawdziwy – obraz pulsującego, krzyczącego i borykającego się z wieloma problemami miasta, które chyba nigdy nie zasypia.

Sześć minut, sześć sztuk i sześciu różnych autorów oraz element spajający te wszystkie elementy w całość – tematyka zwykłej, często przepełnionej brutalnością i przemocą codzienności.