Tadeusz Strugała

Ukończył studia na Wydziale Teorii, Kompozycji i Dyrygentury we wrocławskiej Akademii Muzycznej, a kontynuował je w Weimarze i Wenecji. W latach 1969-80 był dyrektorem naczelnym i artystycznym Filharmonii Wrocławskiej, jednocześnie piastując funkcję szefa naczelnego i artystycznego WOSPRiTV w Katowicach (1975-76) oraz generalnego dyrektora muzycznego Prezydenckiej Orkiestry Symfonicznej w Ankarze i Istambule.(1976-78). W latach 1979-90 był z-cą dyrektora artystycznego i stałym dyrygentem Filharmonii Narodowej w Warszawie, prowadząc równolegle (w latach 1981-86) Orkiestrę Filharmonii Krakowskiej jako jej dyrektor artystyczny.

W grudniu 1990 objął stanowisko dyrektora artystycznego i I dyrygenta Orkiestry Polskiego Radia i Telewizji w Warszawie, a w listopadzie 1991 wprowadził ten zespół pod nową nazwą – Polskiej Orkiestry Radiowej – do stałej siedziby w Studiu Koncertowym S-1.

W latach 1994-2001 pełnił funkcję stałego gościnnego dyrygenta Praskiej Orkiestry Symfonicznej FOK, a w okresie  1998-2006 był dyrygentem-rezydentem  Festiwalu Chopinowskiego w Gaming, z austriacką orkiestrą Tonkuenstler.

Lata 60. to początek międzynarodowej kariery i występów na estradach niemal całej Europy, a także Australii, USA i Azji, zarówno z czołowymi orkiestrami polskimi, jak też zagranicznymi. Wśród ponad 140 orkiestr z 23 krajów, jakimi artysta wielokrotnie dyrygował, można wymienić m.in. Bamberger Symphoniker, Berliner Staatskapelle, Brucknerorchester Linz, RIAS Berlin, Rundfunk Sinfonieorchester Berlin,  Dresdner Philharmonie, Rundfunk Sinfonieorchester des MDR-Leipzig, Hallé Orchestra w  Manchesterze, Orkiestrę Czeskiej Filharmonii, Praską Orkiestrę Symfoniczną FOK, Orkiestrę Radia Czeskiego Praha , NDR Radiophilharm onie, Orkiestrę Filharmonii St.Petersburg, Orkiestrę Filharmoniczną i Radiową w Helsinkach, Radiową Orkiestrę w Sztokholmie, Orkiestrę Symfoniczną Suedwestfunk Baden-Baden, orkiestry radiowe i filharmoniczne w Budapeszcie, Bukareszcie i Sofii, New World Symphony Orchestra, Norfolk Symphony Orchestra, Yomiuri Nippon w Tokio, Osaka Philharmonic i Seoul Philharmonic Orchestra,  japońska YBC  Radio Symphony Orchestra Yamagata, Israel Sinfonietta, orkiestry symfoniczne w Ankarze, Istambule i Izmirze, Tonkuenstler Wien, City of London Sinfonia czy London Mozart Players. Z tym ostatnim zespołem współpracował przez ponad dwa sezony.

Promowanie rodzimej twórczości jest jednym ze stałych elementów artystycznej drogi Tadeusza Strugały, a jego determinacja aby podczas licznych tournees z polskimi orkiestrami wykonywać obowiązkowo polską  muzykę jest powszechnie znana i honorowana kolejnymi dyplomami Ministra Spraw Zagranicznych za propagowanie polskiej kultury za granicą.

Wiele lat w swej dyrygenckiej karierze Artysta poświęcił współpracy z czołowymi symfonicznymi zespołami czeskimi, w tym Orkiestrze Radia Czeskiego,  wprowadzając stale do ich repertuaru kolejne dzieła najwybitniejszych współczesnych polskich kompozytorów, najczęściej jako czeskie prawykonania.
Także w archiwach niemieckich orkiestr radiowych /Berlin, Lipsk/ utrwalone zostały  I-e  wykonania  wybitnych dzieł polskiej współczesnej muzyki, m.in.  symfonie Witolda Lutosławskiego czy Polskie Requiem i Te Deum Krzysztofa Pendereckiego.

W 1986 artysta został uhonorowany nagrodą Orfeusza za najlepsze wykonanie utworu polskiego na Międzynarodowym Festiwalu „Warszawska Jesień” (Liturgia sacra Zygmunta Mycielskiego),
 
-nagrodą Związku Kompozytorów Polskich (1991) za wybitne osiągnięcia w dziedzinie wykonawstwa polskiej muzyki współczesnej.

Inne prestiżowe wyróżnienia artysty to m.in.
-Grand Prix du Disque F. Liszt  w Budapeszcie w r.1987, za premierowe nagranie poloników lisztowskich, 

-nominacja do tytułu Płyty roku magazynu Gramophone za premierowe nagranie Requiem – Missa pro defunctis Romana Maciejewskiego (Polskie Nagrania ), które, jako reedycja w roku 2011 otrzymało nagrodę FRYDERYKA,

-Stern des Monats niemieckiego magazynu płytowego Fono Forum za nagrania utworów X. Scharwenki (Collins Classics).

**
- Za wybitne osiągnięcia na polu dyrygenckim i propagowanie muzyki polskiej za granicą otrzymał nagrody i odznaczenia  :
-Ministra Kultury  (ZŁOTA GLORIA ARTIS oraz L’Ordre du „Merite
Culturel” ),
-Ministra Spraw Zagranicznych (DYPLOMY),
-Prezydenta RP (Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Polonia Restituta).

W 1996 roku Tadeusz Strugała został laureatem zaszczytnej nagrody Kulturpreis Schlesien des Landes Niedersachsen, a w roku 1998 otrzymał tytuł doktora honoris causa  macierzystej wrocławskiej uczelni.
Poza działalnością koncertową, Tadeusz Strugała zajmuje się także pracą pedagogiczną – przez ponad 20 lat był wykładowcą Akademii Muzycznej we Wrocławiu, prowadził klasy mistrzowskie w Hongkongu i Tokio, a także uczestniczył w pracach jury międzynarodowych konkursów dyrygenckich i pianistycznych-w roku 2003 był  Przewodniczącym  Jury Międzynarodowego Konkursu Dyrygenckiego im. G. Fitelberga, a następnie jego kolejnej edycji w roku 2007.

W roku 2005 artysta zaproszony został do Jury jednego z najważniejszych dzisiaj Międzynarodowych Konkursów Pianistycznych Vana Cliburna w Texasie, które zostało ponowione w roku 2009. Dwukrotnie brał udział w pracach jury Międzynarodowego Konkursu  Dyrygenckiego „Prague Spring”.

Od 2007 roku powrócił do działalności pedagogicznej, na stanowisku profesora Wydziału Dyrygentury w krakowskiej Akademii Muzycznej.


Nazwisko artysty związane jest również z czołowymi polskimi festiwalami, które za jego dyrekcji osiągnęły artystyczny i organizacyjny rozkwit, i zyskały międzynarodową renomę - Festiwal Chopinowski w Dusznikach (1975-1985) oraz  Festiwal Oratoryjno-Kantatowy „Wratislavia Cantans” (1968-1997), oraz Festiwal Polskiej Muzyki Współczesnej we Wrocławiu.

W ostatnim czasie Artysta zwrócił również swoje zainteresowanie ku teatrowi operowemu.

Z okazji 160-lecia powstania wrocławskiej Opery przygotował premierowe spektakle „ WOLNEGO   STRZELCA „  C.M. Webera, a w roku 2002 otworzył poznański  Festiwal Hoffmanowski  premierą FIDELIA L. van Beethovena. W czerwcu 2003 w Operze Narodowej przygotował premierowe spektakle  baletowe w choreografii Borisa Ejfmana, „CZAJKOWSKI”, które zyskały świetne opinie krytyki i ciesząc się wielkim powodzeniem publiczności  weszły do repertuaru sezonu 2003/2004 Teatru Wielkiego-Opery Narodowej. Krótko po tym wraz z St. Petersburskim Teatrem Tańca Borisa Ejfmana i orkiestrą Opery w Graz przygotował  austriacką premierę tego tytułu.

Tadeusz Strugała zaproszony został do współpracy z Warszawską Operą Kameralną, gdzie przygotował kolejne premiery, w bieżącym sezonie z okazji 50-lecia istnienia tej placówki.

***

Artysta wystąpił  w roli dyrygenta  w  końcowym epizodzie PIANISTY Romana Polańskiego, a także dokonał dla tego filmu nagrania ścieżki dźwiękowej  z muzyką Wojciecha Kilara (SONY).

***
Poza swoim głównym zajęciem, Tadeusz Strugała poświęca się także pracy społecznej oraz jest autorem szeregu pomysłów i inicjatyw związanych z polskim życiem muzycznym. Działał lub nadal działa w rozmaitych organizacjach, będąc :

-członkiem Zarządu Dolnośląskiego Towarzystwa Muzycznego a później jego Prezesem,
-członkiem Rady Muzyki przy Ministrze Kultury i Sztuki,
-członkiem Prezydium Zarządu TiFCh,
-członkiem Zarządu Międzynarodowej Fundacji Chopinowskiej, związany z Konkursem Chopinowskim (dwukrotnie prowadził finały, doprowadzając do zwycięstwa Dang Thai Sona i Stanislava Bunina),
-członkiem Zarządu Międzynarodowego Towarzystwa Chopinowskiego w Wiedniu,
-Prezesem Głównego Zarządu SPAM,
-członkiem-założycielem PTMW,
-członkiem-założycielem Fundacji Kultury Polskiej,
-członkiem Jury nagrody im. Andrzeja Hiolskiego,
-członkiem  Komitetu Honorowego Międzynarodowego Konkursu im. S. Moniuszki,
-członkiem  Rady Programowej PWM Kraków,
-członkiem Stowarzyszenia Twórczego POLART,
-Prezydentem Międzynarodowej Fundacji Wratislavia Cantans,
-członkiem Rady Fundacji Kultury Polskiej,
-członkiem Komitetu Honorowego Polskiej Fundacji Gastroenterologii.

Od roku 2010 przedstawiciel Ministra Kultury i DN w Radzie Programowej NOSPR w Katowicach.

***
Prywatnie miłośnik  malarstwa i rysunku, kolekcjoner historycznych batut dyrygenckich, posiada w unikalnym zbiorze ponad 85 obiektów, które wystawiane są publicznie w Polsce i zagranicą. W ostatnim czasie w Lubece (Festiwal Schlezwig Holstein), w Krakowie (w Muzeum Narodowym), i w Palandze /Plunge/na Litwie (Pałacu Xs. Ogińskich).