Taniec Wyrypajewa

Iwan Wyrypajew - dramatopisarz, reżyser teatralny i filmowy, jest jednym z najgorętszych nazwisk ostatnich miesięcy. Reżyser filmu "Euforia" w Teatrze na Woli przygotował entuzjastycznie przyjętą premierę spektaklu "Lipiec", a w kinach możemy właśnie oglądać jego intrygujący film "Tlen", też wysoko oceniony przez recenzentów.

Jego nowy tekst "Taniec >>Delhi<<" podobnie jak poprzednie tytuły opowiada o ludziach uwikłanych we własne emocje. - Bohater sztuki Andriej (Paweł Paprocki) nie może pozwolić sobie na miłość. Ludzie często mają ten problem, bo nie mają zaufania do siebie - mówi Iwan Wyrypajew.

O twórczości Iwana Wyrypajewa krytycy piszą, że jest jak połączenie estetyki Quentina Tarantino i Andrieja Tarkowskiego: okrucieństwo i ironia sąsiadują w niej z metafizyką i teologią prawosławną. W większości jego sztuk i filmów ludzkie namiętności prowadzą do zbrodni - jest ona metaforą przemian, jakie musi dokonać w sobie człowiek, żeby zacząć nowe życie.

Mogliśmy to zobaczyć w "Lipcu" w Teatrze na Woli. Główny bohater, 63-letni mężczyzna (tę rolę wykonuje Karolina Gruszka), spowiada się z zabicia człowieka, psa, pokrojenia na kawałki popa, aby ten jako męczennik mógł trafić do raju.

- W "Lipcu" występuje pewien element duchowości prawosławnej, obecny także u Fiodora Dostojewskiego. Kiedy zbrodniarz zaczyna rozumieć, że popełnił grzech, i wyznaje to, co uczynił, jakby zbliża się do Boga, podnosi się z upadku, oczyszcza - mówił w jednym z wywiadów Iwan Wyrypajew. Zastrzegał, że ważne jest dla niego, by sztuka pokazująca okrucieństwo, brud rzeczywistości dawała jednak też jakąś nadzieję.

Nowy tekst Iwana Wyrypajewa, który zostanie wystawiony po raz pierwszy na scenie Teatru Narodowego - "Taniec >>Delhi<<" to siedem jednoaktówek. Akcja rozgrywa się poczekalni szpitala. Autor nie przedstawia jednej spójnej historii, a przetwarza powracające motywy bólu, przebaczenia. Jednoaktówki mają tych samych bohaterów, którzy jednak w każdej części jakby zamieniają się rolami: ten, kto opłakiwał zmarłego - w innej części sam umiera, ten, kto raz wyznawał miłość - w innym fragmencie się przed nią broni.

Główną bohaterką jest Katarzyna, która podczas wizyty na Main Bazar w Delhi doznaje przeżycia mistycznego - poznaje sens tańca i sens życia. To właśnie wtedy zaczyna wykonywać "Delhi". - Main Bazar jest w jakimś sensie symbolem Delhi. Jest to rynek, na którym sprzedawane są wszelkiego rodzaju towary, pachnie smażonym mięsem. Jest tam dużo kurzu, brudu, tłok, słychać krzyki. Ciężko się tam przebywa, ale to właśnie tam można odczuć, że wszyscy ludzie stanowią jedność, jakbyśmy byli wielkim organizmem - opowiada Iwan Wyrypajew.

A o tytułowym tańcu tak pisze w sztuce: "To opiewanie brudu i potworności. To hymn obrzydliwości i ludzkiej tragedii. To taniec - który mówi światu, że okropności i bólu nie ma, a jest tylko piękno tańca. Że wszystko jest tańcem".

Sztukę przetłumaczyła i rolę Katarzyny zagra Karolina Gruszka. Razem z Iwanem Wyrypajewem tworzą życiowy i artystyczny tandem: wspólnie pracowali przy filmie "Tlen", spektaklu "Lipiec". Po premierze przedstawienia recenzenci pisali o narodzinach aktorki - docenili wyzwania, jakie przed Gruszką postawił reżyser, i ich efekt - przełomowy dla jej dotychczasowych ról.

Teatr Narodowy "Taniec >>Delhi<<" Iwana Wyrypajewa, reżyseria: Iwan Wyrypajew, scenografia: Margarita Ablaeva, kostiumy: Katarzyna Lewińska, choreografia: Leszek Bzdyl. Występują: Kamilla Baar, Karolina Gruszka, Aleksandra Justa, Beata Fudalej, Agata Buzek, Paweł Paprocki. Premiera 5 marca, scena Studio, godz. 19.