Tożsamość
25. 671 - reż. Oliver Frljić - 22. Międzynarodowy Festiwal Teatralny KontaktW ramach 22. Międzynarodowego Festiwalu „Kontakt" w Toruniu gościł teatr Prešernovo Gledališče Kranj ze Słowenii. Przed licznie zgromadzoną publicznością artyści zaprezentowali dramat polityczno-dokumentalny „25. 671". Tytuł nawiązuje do liczby osób, które w 1992 roku zostały usunięte z Rejestru Ewidencji Ludności i utraciły tym samym swój status prawny. Było to konsekwencją tego, iż rok wcześniej Słowenia ogłosiła swą niepodległość. Mieszkańcy kraju, którzy nie legitymowali się obywatelstwem innych republik byłej Jugosławii mieli prawo do uzyskania w ciągu pół roku obywatelstwa nowego państwa. Jednak 25. 671 osób nie zdecydowało się tego uczynić. Tym samym zostali skazani przez władze państwa na bycie „wymazanymi".
Słoweńscy twórcy ukazują w swoim dziele, w jaki sposób aspekty polityczne wpływają na ludzką egzystencję. Powstanie niepodległego państwa dla wielu ludzi wiązało się z doznaniem licznych krzywd. Słoweńska grupa teatralna prezentuje obraz znieważenia ludzkiej jednostki, jej godności, brak przynależności do grupy społecznej, brak praw, dyskryminację, strach oraz śmierć, a wszystko to z powodu 25. 671 ludzi chcących zachować swą tożsamość, którą posiadali od zawsze. Te cierpienia doprowadziły między innymi do popełnienia samobójstwa przez dziecko.
Warto zwrócić uwagę na sposób prezentacji poszczególnych treści. Aktorzy nie odtwarzają wyłącznie scenariusza, ale dzielą się również z widzami swoimi przemyśleniami na temat omawianego problemu. W trakcie gry, zwracają się do widzów, aby również ich skłonić do refleksji oraz pomocy dla „wymazanych". W tym celu aktorzy zbierali do czerwonych worków pieniądze na odszkodowania dla 25. 671 osób, ponieważ jak podkreślili – Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu uznał działania rządu za bezprawne i zobligował władzę do wypłacenia odszkodowania na rzecz poszkodowanych, jednak odszkodowania te są bardzo niskie. Dlatego teatr przesyła pieniądze zebrane podczas przedstawień do przedstawicieli rządu.
Oliver Frljić w wyreżyserowanym przez siebie spektaklu ukazuje fakty. To, co działo się na scenie jest konsekwencją losów i cierpień ludzi, którzy utracili tożsamość w prawdziwym życiu. Najbardziej emocjonujący moment stanowi zakończenie „25.671". Aktorzy zapraszają zza kulis rodzinę, której losy prezentowali przed widownią. Wzruszają słowa jednej z odtwórczyń ról: „niestety najmłodszy członek rodziny nie pojawi się dziś na scenie". W tym momencie widz patrzy na ludzi, którzy są ofiarami przemian politycznych, od 10 lat nie posiadają dokumentów i stracili dziecko. Prešernovo Gledališče Kranj połączył ze sobą dwa wymiary – sceniczny i pozasceniczny, właśnie ten zabieg sprawia, że spektakl na długo zapada w pamięci.
Międzynarodowy Festiwal Teatralny „KONTAKT"
Teatr: Prešernovo Gledališče Kranj
Spektakl: 25. 671
Reżyser: Oliver Frljić
