Trwa Tydzień Performance

Obecność w Centrum Sztuki Współczesnej-Zamek Ujazdowski w Warszawie szwedzkiego artysty Erika Buengera jest związana z dwoma projektami: z trwającą w Zamku wystawą "Głos" i z odbywającym się w Laboratorium CSW Tygodniem Performance.

Buenger to twórca, który w niekonwencjonalny sposób zajmuje się ludzkim głosem. Artysta traktuje głos zarówno jako materię swoich prac, jak i przedmiot badań. Dubbing, brzuchomówstwo, głosy na różne sposoby transmitowane, zapisywane, przechowywane i transformowane za pomocą coraz doskonalszych technologii, głosy dochodzące do nas z drugiego końca świata, z przeszłości, a nawet zza grobu stały się tematem zbioru wideo-esejów Erika Buengera.

Jak powiedział PAP Stach Szabłowski, kurator wystawy "Głos" i performance'u Buengera - szwedzki artysta szczególnie bada zjawisko, które sam określa jako "przerwanie doświadczenia ludzkiego głosu". Chodzi o zjawisko, które pojawiło się w końcu XIX wieku wraz z takimi wynalazkami jak telegraf czy telefon. Urządzenia te oddzielają głos od ciała, dzięki nim do naszych uszu mogą dochodzić głosy z innego miejsca, z innego kontynentu, ale też z przeszłości, np. głosy osób zmarłych, utrwalone na płycie czy taśmie. "Przyzwyczailiśmy się do tego, ale w gruncie rzeczy nie jest to wcale takie zwyczajne, oczywiste, jeśli spojrzy się na to z dystansu. A właśnie z dystansem Buenger bada ludzki głos" - zaznaczył kurator.

Szabłowski podkreślił, że Buenger dużo czasu i uwagi poświęca "studiowaniu konsekwencji usamodzielnienia się głosu", tego, że głosy istnieją jako obiekty bez ciał, w oderwaniu od ciała, od osoby głosem się posługującej. "Bywa, że tak, jak w filmach dubbingowanych, ktoś przemawia nie swoim głosem - są to efekty znane z praktyk szamańskich - dodaje kurator. Buender tworzy na ten temat swoje eseje filmowe, organizuje performance i performatywne wykłady.

W niedziele Buerger rozpocznie Tydzień Performance'u esejem performatywnym "The girl who never was"(Dziewczynka, której nie było). Punktem wyjścia narracji jest zapis uważany za pierwszą w historii mechaniczną rejestrację ludzkiego głosu, której dokonał w 1860 francuski wynalazca Edouard-Leon Scott de Martinville za pomocą fonoautografu zapisującego głos w formie graficznej. Zapis ten odtworzono w 2008 r. na uniwersytecie w Berkeley. "Jest to - jak zaznaczył kurator -najstarszy słyszalny głos, jakim dysponujmy; kogo usłyszano? samego wynalazcę? czy też jego sześcioletnią córkę, która, być może, nigdy nie istniała? Wiemy natomiast, że utrwalonym przez fonoautograf tekstem była piosenka, francuska kołysanka" - podsumował Szabłowski.

Podczas wieczoru z Erikiem Buengerem artysta wykona na żywo pracę wideo "The girl who never was", prezentowaną obecnie na wystawie "Głos". Ponadto Bunger przedstawi performance "Empire never ended" w wykonaniu szwedzkiego wiolonczelisty Jana Filipa Tupy, podejmujący fenomen glosolalii, czyli mówienia językami w oparciu o pochodzące z 1948 roku archiwalne nagranie głosu człowieka przemawiającego językami.

Inne wydarzenia w Tygodniu Performance i Polskiej Platformy Tańca to m.in.: 15 grudnia w poniedziałek performance Janusza Orlika "Insight". Z Orlikiem współpracuje Joanna Leśnierowska, dramaturg, krytyczka, kuratorka tańca i performerka. Tego wieczoru odbędzie się koncert muzyki improwizowanej oraz instalacja dźwiękowa w wykonaniu Phila Mintona i Gerarda Lebika. Minton to wokalista, mistrz rozszerzonych technik wokalnych, interpretator tekstów Jamesa Joyce'a, Josifa Brodsky'ego czy Williama Blake'a oraz poezji konkretnej.

We wtorek 16 grudnia swój "Surfing performans" przedstawi choreografka i performerka Magda Ptasznik, a w piątek 19 grudnia Ramona Nagabczyńska zaprezentuje "New (Dis)Orderperformans" z udziałem trzech tancerzy.

W finale Tygodnia Performance - w sobotę 20 grudnia odbędzie się koncert Ghedalii Tazartesa, francuskiego artysty tureckiego pochodzenia. Tazartes od blisko 40 lat tworzy własny język oparty na prawdziwej i wymyślonej muzyce etnicznej, poezji, noise, blues i muzyce konkretnej. Wystąpi on z polskimi muzykami Pawłem Romańczukiem, Andrzejem Załęskim, Piotrem Kurkiem, którzy również rozwijają w swej twórczości poszukiwania w dziedzinie nietypowych źródeł dźwięku.

Wydarzenia tygodnia Performance odbywać się będą w Laboratorium CSW i w nowym LOKALU A-I-R-Laboratory w przestrzeni miasta przy ul. Marszałkowskiej 9/15.