Tuwim znany i nieznany

"Panopticum" - reż. Andrzej Dziuk - Teatr im. S. I. Witkiewicza w Zakopanem

Teatr im. Stanisława Witkacego w Zakopanem często kojarzony jest przez publiczność z wąską specjalizacją inscenizacyjną, skoncentrowaną niemal wyłącznie na dorobku dramaturgicznym swojego patrona. Nic bardziej mylnego. Potwierdzeniem różnorodności działań zakopiańskiej sceny niech będzie spektakl w reżyserii Andrzeja Dziuka, zatytułowany „Panopticum” oparty na twórczości Juliana Tuwima.

Bogaty dorobek Tuwima stał się inspiracją dla Andrzeja Dziuka, który w 2004 roku przypomniał twórczość poety - współtwórcy poetyckiej grupy Skamander, związanego z warszawskimi kabaretami: Qui Pro Quo oraz Cyrulik Warszawski oraz autora piosenek, które wykonywały największe gwiazdy polskiej sceny. W spektaklu zakopiańskiego teatru szóstka aktorów (Dorota Ficoń, Katarzyna Pietrzyk, Andrzej Bienias, Jaga Siemaszko, Krzysztof Najbor, Krzysztof Wnuk) zabiera widzów w niezwykłą podróż do okresu międzywojnia, którego klimat unosi się w przestrzeni Sceny AB.

„Panopticum” to muzyczna podróż w liryczny świat piosenek, poezji i skeczy jednego z najwybitniejszych polskich poetów. Niepowtarzalna atmosfera zakopiańskiej inscenizacji dalece odbiega od „typowego” spektaklu teatralnego. Z jednej strony wpływ na to ma przestrzeń w jakiej rozgrywane jest przedstawienie. Już na samym początku jego bohaterowie przybywają bowiem, niczym postaci zza światów, bacznie przyglądając się zza oszklonego foyer teatru, widowni. Wraz z rozpoczęciem spektaklu podporządkowują oni sobie kawiarnianą przestrzeń, przechadzając się między publicznością, niejednokrotnie aktywizując ją w trakcie prawie dwugodzinnego spotkania z twórczością Tuwima. Inną kwestią budującą klimat „Panopticum” są jego nietuzinkowi bohaterowie, oscylujący na granicy realności. Pojawiają się oni przy dźwięku klimatycznej muzyki Jerzego Chruścińskiego, wykonywanej na żywo przez stylizowany na ulicznych grajków znakomity Max Klezmer Band.

Teksty Tuwima wykorzystane przez reżysera spektaklu nie tworzą jednolitej fabularnej opowieści. Dziukowi oraz zespołowi aktorskiemu udało się wyakcentować to, co dla twórczości poety znamienne: obserwacje społeczno-obyczajowe, aluzje polityczne czy skomplikowane relacje damsko-męskie.

„Panopticum” w reżyserii Andrzeja Dziuka to spektakl, który udowadnia, że błyskotliwy humor poety i jego niezwykła wrażliwość na otaczającą rzeczywistości, ani trochę się nie zestarzały. Tą inscenizacją reżyser uświadamia nam, że twórczość Tuwima jest nadal aktualna. Parafrazując główne motto spektaklu - „Warto, warto żyć…”, można powiedzieć z całą pewnością: warto, warto zobaczyć „Panopticum” w Zakopanem.

Agnieszka Kiełbowicz
Dziennik Teatralny Katowice
14 lutego 2014

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...