Twórczość zamknięta w wieży

„Sceny Biblijne” i „Heliograwiury” - wystawa prac Marca Chagalla - Krzywa Wieża w Toruniu

Wystawa w pochyłej wieży - miejscu, które łączy sztukę znanych i zagranicznych artystów z historią sięgającą dużo wcześniejszych ram czasu. Na przestrzeń tą zwróciłam swoją uwagę, gdy pojawiła się w niej wystawa Salvadora Dali czy Pabla Picasso. Z zawitaniem twórczości Marca Chagalla postanowiłam jednak przyjrzeć się jej bliżej.

Gotycka baszta obronna, znajdująca się w Toruniu, zbudowana w XIV w. - zamieniona w swego rodzaju galerię, goszczącą mniejsze prace rozpoznawanych dziś twórców. Obecnie prezentowana jest tam, pochodząca z Paryża, kolekcja Marca Chagalla „Biblia i Biblia heliograwiury".

Seria ta została stworzona na podstawie Starego Testamentu na polecenie Ambroise'a Vollarda – marszanda i kolekcjonera dzieł sztuki. Inspiracje do powstania prac artysta znalazł w życiu codziennym i sztuce Palestyny. Realizację w Paryżu przerwała mu II wojna światowa, zważając szczególnie na jego żydowskie korzenie. Wrócił do niej po 25 latach, gdy znowu znalazł się w uwielbianej przez niego stolicy Francji.

Wystawa w Krzywej Wieży Torunia, składa się łącznie z parteru i trzech pięter. U wejścia znajduje się opis przedstawianej aktualnie kolekcji. Możemy zapoznać się również z techniką prac znajdujących się wyżej. Do dalszej części przejdziemy schodami umieszczonymi po lewej stronie. Tam jednak poczytamy na dużej tablicy o samym artyście, dowiadując się o nim więcej. Dopiero po wejściu piętro wyżej, na tle surowych cegieł, ukażą nam się pierwsze z prac Chagalla - heliograwiury na papierze. Technika ta jest swego rodzaju drukiem artystycznym, który polega na przenoszeniu obrazu na metalową płytę, poprzez specjalny pigmentowy papier. Naszym oczom ukazują się więc czarno - białe, monochromatyczne ilustracje w czarnych ramach, podparte białym passe partout. Piętro to zawiera m. in. takie prace jak „Wygranie Hagar" czy „Hagar na pustyni".

Ostatnie już piętro wypełnia kolor. Zmieniła się również technika. Heliograwiury zastąpiły barwne litografie. Prace te wykonane są specjalną kredką na wyszlifowanym kamieniu litograficznym, które poddaje się procesowi trawienia kamienia przy pomocy gumy arabskiej i kwasu. Potem usuwa się obrazek, by następnie, posługując się prasą litograficzną, przenieść odbitki na zwilżony papier. Przy litografii wykorzystującej kolor, każda z barw nanoszona jest oddzielnie. W tym przypadku oprawa każdej z ilustracji wzbogacona została o cienkie, złote ramy i kolorową oprawę, dopasowaną do barw rysunków litograficznych. Przy każdej z pracy znajdziemy informację odnośnie tytułu, formatu, daty i miejsca powstania, techniki oraz krótką adnotację na temat referencji.

Miejsce służące do prezentowania wystawy jest połączeniem dwóch oddzielnych światów, gdzie z jednej strony brakuje bieli ściany pozwalającej bardziej skupić się na przedstawianej twórczości, z drugiej natomiast, czerwone cegły znajdujące się w tle dają wrażenie epoki, która w pewnym sensie przeminęła. Czegoś, co jak jej autor, nie wróci już w tej samej odsłonie. Na plus działa oświetlenie przypadające jedynie z góry i wyłączenie ściennych lamp z czujnikiem ruchu, które zdecydowanie przeszkadzały przy poprzednich wystawach. Po zapoznaniu się ze sztuką Chagalla, możemy także dowiedzieć się nieco więcej o samym budynku, czytając informacje zawieszone na ścianach.

Wystawę możemy zobaczyć jeszcze do 2 stycznia 2025r. Zachęcam do tego wszystkich, których ciekawi twórczość Marca, oraz osoby chcące wzbogacić swoją wiedzę o sztuce i technikach artystycznych.

Sylwia Walkowska
Dziennik Teatralny Kujawy
24 grudnia 2024
Portrety
Marc Chagall

Książka tygodnia

Małe cnoty
Wydawnictwo Filtry w Warszawie
Natalia Ginzburg

Trailer tygodnia