W kapciach na (pra)premierę do teatru

O tym, że można się na nie wybrać bez wychodzenia z domu przekonują najważniejsze instytucje w kraju. Listopadowy repertuar - z festiwalami, spektaklami na żywo i tymi, które po raz pierwszy trafiają do internetu - pęka w szwach. Pora podsumować najważniejsze propozycje. Spotkania z Chyrą, Cielecką, Kasprzyk i Zbrojewiczem. Wyjątkowo bez maseczki, za to w kapciach.

Opętany ideologią dyktator podporządkowuje sobie społeczeństwo. Brzmi znajomo, choć tutaj, inaczej niż przyzwyczaiła nas historia, dyktator ma twarz kobiety. Prawie osiemdziesięcioletnią satyrę na Adolfa Hitlera pióra Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej w ubiegłym roku z sukcesem przypomniała Dominika Knapik. Dziś, w czasie niepokojąco tłumionych ulicznych protestów, pod reżyserskim okiem Ewy Domańskiej "Baba-Dziwo" przemówi na żywo w stołecznym Teatrze Polskim. Oby jak najgłośniej.

"Berek, czyli upiór w moherze", reż. Andrzej Rozhin, Teatr Kwadrat, od 20.11

Bodaj najsłynniejsza komedia Marcina Szczygielskiego po 11 latach od wystawienia na warszawskiej scenie (a między czasie kontynuacji) doczekała się premiery w sieci. Ewa Kasprzyk jako wielbicielka ojca dyrektora i Paweł Małaszyński w roli samotnego geja, którzy porzucają wzajemne uprzedzenia. Komedia edukacyjna na ukojenie serc. O tym, że warto się dogadać i zobaczyć w sobie nawzajem człowieka, nie "ideologię".

"Wyjeżdżamy", reż. Krzysztof Warlikowski, Nowy Teatr, 21-23.11

Koronawirus pokrzyżował plany również Krzysztofowi Warlikowskiemu i Nowemu Teatrowi, który premierę "Odysei. Historii dla Hollywoodu" musiał przenieść na przyszły rok. Fani twórcy "(A)pollonii" mogą wrócić do jego poprzedniego spektaklu, tak jak Warlikowski po latach wraca do twórczości Hanocha Levina. Niezwykły to powrót, bo "Wyjeżdżamy" śmieszą i wzruszają nie mniej niż doskonały "Krum". Wielkie przedstawienie z zasłużenie nagrodzoną na Boskiej Komedii Jadwigą Jankowską-Cieślak, a także m.in. Magdaleną Cielecką i Andrzejem Chyrą.

"Nic", reż. Krzysztof Garbaczewski, Narodowy Stary Teatr, 22.11

Jeden z najlepszych spektakli ubiegłego roku, wskazany w podsumowaniu Onetu. Medytacja teatralna, jak nazwał swoje przedstawienie Krzysztof Garbaczewski, to teatr, happening i instalacja artystyczna w jednym. Połączenie Leśmiana, Palikota, Wodzińskiego i Miłosza w hipnotyzującej, ale też niepokojącej formie. Do obejrzenia i posłuchania.

"Beginning", reż. Adam Sajnuk, Teatr WARSawy, 21-22, 25, 27-29.11

Polska adaptacja dramatu Davida Eldridge'a, który podbił londyński West End. Adam Sajnuk ("8 kobiet", "Garderobiany") w kierowanym przez siebie teatrze - centrum alternatywnej sztuki stolicy - opowiada o tym, że odwykliśmy od poświęcania czegokolwiek dla miłości. Samotni nieszczęśnicy w wykonaniu Marii Seweryn i Tomasza Borkowskiego to aktorski koncert, w którym tak pary jak i single powinni zobaczyć trochę siebie.

"Święta Joanna", "Inni ludzie", "Nie jedz tego, to jest na święta"... Festiwal Szkół Teatralnych, od 23.11

Absolwenci szkół teatralnych mają okazję zaprezentować się nie tylko przed wąskim gronem ekspertów i publiczności, ale dosłownie przed całą Polską. Jury, w którym m.in. znakomita Iwona Bielska, wybierze najlepszych aktorów i przedstawienia, a wybierać jest z czego. Dyplomy zrealizowane pod okiem czołowych polskich twórców: Anny Smolar ("Hymny"), Moniki Strzępki ("Święta Joanna"), Mariusza Grzegorzka ("Nie jedz tego, to jest na święta") czy Macieja Stuhra i Pawła Miśkiewicza ("Inni ludzie"). Oglądajmy i korzystajmy z tego wszyscy. Druga taka okazja może się nie powtórzyć.

"Gracjan Pan", reż. Cezary Tomaszewski, Teatr Muzyczny Capitol, Festiwal Interpretacje, 23.11

Rozśpiewany i roztańczony przebój performera i reżysera Cezarego Tomaszewskiego to jeden z najlepszych powodów, by wybrać się z wirtualną wizytą do Teatru Muzycznego Capitol. Musical o niegdysiejszej gwieździe polskiego internetu - Gracjanie Roztockim - wbrew pozorom z nikogo nie szydzi. Najbardziej kolorowe przedstawienie ostatnich lat namawia do otwarcia umysłów i serc na drugiego człowieka oraz zerwania z hejtem. Spektakl w ramach Festiwalu Interpretacje, który startuje 23 listopada.

"Życie intymne Jarosława", reż. Kuba Kowalski, Teatr Wybrzeże, Festiwal Interpretacje, 26.11

Kolejna pozycja obowiązkowa z bardzo dobrego programu Festiwalu Interpretacje. Historia romansu Jarosława Iwaszkiewicza z młodszym o 40 lat mężczyzną, oparta na listach do Jerzego Błeszyńskiego. Reżyser Kuba Kowalski, znany m.in. z "Heddy Gabler" w Teatrze Narodowym, nawiązuje do żony pisarza, Anny, pokazując siłę miłosnego trójkąta. Nowe spojrzenie na homoerotyczne fascynacje legendy rodzimej literatury.

"Burza", reż. Grzegorz Jarzyna, TR Warszawa, 27.11

Na wieczór z prawdziwą premierową pompą - wprowadzeniem, rzutem oka za kulisy i spotkaniem z twórcami - zaprasza Grzegorz Jarzyna. Jego szekspriowska "Burza", którą rok wcześniej wystawił ze studentami AST, tym razem realizowana jest z pomocą sztucznej inteligencji. Widzowie będą mogli wpływać na kształt przedstawienia. Czy skojarzenia z "Czarnym lustrem: Bandersnatch" są przypadkowe? Tego na razie nie wie nikt - spektakl zostanie zaprezentowany po raz pierwszy. W programie TR Online również m.in. nominowani do O!Lśnień "Inni ludzie". Warto się zalogować.

"Martwa natura", reż. Agnieszka Jakimiak, Teatr Powszechny w Warszawie, 27-29.11

Opowieść o tym, z czym i z kim będzie trzeba się pożegnać, gdy na świecie konieczne stanie się stworzenie nowego porządku. Tylko nieliczni szczęśliwcy zobaczyli na żywo to przedstawienie, bo jego premiera przypadła na dzień przed kolejnym zamknięciem kultury. Dlatego Agnieszka Jakimiak ("Strach zżerać duszę") i niezawodny zespół Teatru Powszechnego zapraszają na prapremierę do sieci. Na nowej platformie vod Powszechnego będzie można znaleźć także m.in. doskonale przyjętą "Ronję, córkę zbójnika" - zwycięski spektakl niedawno zakończonego Festiwalu Korczak.

"Król Lear", reż. Anna Augustynowicz, Teatr im. Modrzejewskiej w Legnicy w koprodukcji z Teatrem im. Kochanowskiego w Opolu, Festiwal Szekspirowski, 28.11

Fenomenowi władzy przygląda się też inna polska reżyserka, której teatromanom przedstawiać nie trzeba. Anna Augustynowicz odwraca porządki i na scenie obok Leara (gościnnie aktor TR Warszawa Mirosław Zbrojewicz), wbrew tradycji elżbietańskiej, stawia wyłącznie kobiety, zwracając uwagę na współczesne znaczenie patriarchatu. To jedna z wielu świetnych propozycji startującego 20 listopada Festiwalu Szekspirowskiego. Teatr w Legnicy ponownie ruszył też ze swoimi pokazami online.