W letnie miesiące praca wre

Remont sceny, mechanizacja sznurowni i śledztwo w sprawie krzeseł projektu Jana Zawiejskiego

Na Dużej Scenie Teatru w Krakowie im. J. Słowackiego w letnie miesiące praca wre, scena przy placu św. Ducha będzie miała nowe oświetlenie, nową mechanikę sceny, nową scenę obrotową a słynna, ręcznie obsługiwana sznurowania zostanie uzupełniona dodatkową, nowoczesną i w pełni zautomatyzowaną.

To nie wszystko, w wyniku śledztwa prowadzonego przez pracowników Teatru w Archiwum Narodowym udało się odnaleźć oryginalny projekt krzeseł Jana Zawiejskiego, a ich kształt ma się stać inspiracją do stworzenia nowych, wygodnych siedzisk na widowni.

Prace remontowo- modernizacyjne w Teatrze w Krakowie zmierzają z jednej strony w kierunku nowoczesności i zapewnienia jak najlepszej jakości technicznej na Dużej Scenie, a z drugiej w kierunku zachowania, a czasami przywracania budynkowi przy placu św. Ducha estetyki sprzed 125 lat. Według zamysłu Zawiejskiego scena ówczesnego Teatru Miejskiego miała być jak najszersza i jak najgłębsza, zaplanowano, że każda wymiana scenografii będzie się odbywała wertykalnie, a nie horyzontalnie. Właśnie dlatego kluczowe znaczenie w czasie trwania spektaklu ma praca techników obsługujących tzw. sznurowanię, dzięki której następuje wymiana scenografii – elementy ze sceny wjeżdżają na górę, a nowe zjeżdżają w dół. Od 125 lat sznurownię obsługują maszyniści, którzy pracę tę wykonują ręcznie, w dodatku odwróceni tyłem do sceny. Obecna modernizacja zautomatyzuje sznurowanię pozostawiając jednak wszystkie jej historyczne elementy, dodatkowo co 10-ty sztankiet nadal będzie obsługiwany ręcznie.

Co jeszcze zostanie zmodernizowane? Wymienione zostanie oświetlenie i mechanika sceny, zakupiona będzie podłoga obrotowa, sprzęt multimedialny oraz urządzenia do tzw. mappingu. Z nowych urządzeń będziemy się cieszyć już jesienią 2018 roku, tymczasem na wymianę krzeseł na widowni Dużej Sceny trzeba będzie poczekać jeszcze rok. Z krzesłami Zawiejskiego to w ogóle ciekawa sprawa: zostały one zamontowane i oddane do użytku wraz z całym budynkiem w 1893 roku i służyły Teatrowi przez następnych 80 lat, po czym ślad po nich zaginął w latach 70. XX wieku. Gdyby nie dość mrożąca krew w żyłach fotografia z 1940 roku, kiedy to w Teatrze im. J. Słowackiego obchodzone były urodziny Adolfa Hitlera

i wszyscy najważniejsi dygnitarze Generalnego Gubernatorstwa na czele z Hansem Frankiem siedzieli właśnie na widowni Teatru, nie mielibyśmy pewności, że te krzesła w ogóle istniały. 80 lat później dosłownie wyparowały i zostały zastąpione obecnie istniejącymi, które co prawda są wykonane w stylistyce wnętrza Teatru (złocenia, bordowe obicia) ale już się zużyły, są wyjątkowo niewygodne i przede wszystkim daleko odbiegają od projektu Zawiejskiego. Wymiana krzeseł na widowni będzie też skutkować przywróceniem jej oryginalnego układu z 1893 roku. Do użytku, po wielu latach wyłączenia, powróci III piętro widowni, a w lożach na parterze zostaną odtworzone meble i tkaniny z okresu fin de siecle'u.

Prace modernizacyjne są zaplanowane na lata 2018-2019, ich realizacja jest przeprowadzana ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, którego celem jest ochrona i rozwój dziedzictwa kulturowego, zarówno materialnego, jak i niematerialnego oraz zwiększenie dostępu do zasobów kultury. Całkowita wartość projektu to 21 285 533,24 zł, w tym dofinansowanie pochodzące z POIiŚ to 15 283 271,02 zł . Wkład własny w projekcie zapewnia Województwo Małopolskie. Ostatni remont w Teatrze miał miejsce w latach 90. ubiegłego wieku.

Marta Pawlik
Materiał Teatru
17 sierpnia 2018

Książka tygodnia

Białość
Wydawnictwo ArtRage
Jon Fosse

Trailer tygodnia