Wędrówka z tęczowymi aktywistami

Wałbrzyskie duo Paweł Demirski (tekst) i Monika Strzępka (reżyseria) do prostego ludu żywi szacunek, do zakłamanych elit - pogardę. Nawet, jeśli to poza, będąca skutkiem przedawkowania brechtowskich idei, jej wynikiem jest ożywcza dawka jątrzącej dramaturgii. Realizacje duetu są dla rodzimego teatru zastrzykiem lewackiej partyzantki. Demirski i Strzępka biorą na muszkę różne społeczne bolączki, aby ostrzeliwać ciągłym ogniem mniej lub bardziej wyimaginowanych przeciwników. "Tęczowa trybuna 2012", przygotowana we współpracy z Teatrem Polskim we Wrocławiu, to kolejne inscenizacyjne koktajle Mołotowa. Tym razem rzucone w prowizoryczną Arkadię Euro 2012.

Zaangażowana sztuka nie istnieje bez pokrzywdzonych mniejszości. W "Tęczowej trybunie" Demirski i Strzępka biorą pod swoje skrzydła grupę homoseksualnych kibiców, którym zamarzył się osobny sektor na stadionie. Sprawa była szeroko opisywana w mediach, dla jednych stanowiąc pretekst do kpin, dla drugich - źródło społecznikowskich uniesień. Demirski i Strzępka, mimo "słusznej ideologicznie" postawy, nie sytuują się po żadnej ze stron barykady. "Tęczowa trybuna" demaskuje w równym stopniu dwulicowych homofobów, co zamknięte we własnej skorupie mniejszości seksualne. Choć bez wątpienia bardziej dostaje się tym pierwszym.

O tym, że Demirski i Strzępka uprawiają teatralną rebelię, widać już w pierwszej scenie "Tęczowej trybuny". Oto widz obserwuje fragment spektaklu... Krzysztofa Warlikowskiego. Sam mistrz pojawia się zresztą chwilę później we własnej osobie. Oderwany od rzeczywistości, narcystyczny i niedostępny niczym bóg z teatralnego Olimpu. Bezlitosna parodia wielbionego przez krytykę reżysera nie pozostawia wątpliwości. Teatr Warlikowskiego pielęgnuje odmienność, ale nic dla jej poszanowania zrobić nie chce lub nie potrafi. Co innego, Demirski i Strzępka, którzy przygotowali dla swoich widzów petycje do podpisania.

Teatr bojowego duetu jest wypadkową kabaretu i psychodramy. Jadowita satyra towarzyszy zdzieraniu z postaci masek, gdy dokonują one rozliczenia z własnymi złudzeniami. Ale ponad tą gmatwaniną śmiesznych ludzików jest jeszcze refleksja bardziej ogólna. Pokazująca Polskę z lotu ptaka, z politycznym folklorem, nietolerancją i piszczącą zewsząd biedą. Polskę budujących się stadionów, ale i kiełkującego, oddolnego buntu. Demirski i Strzępka chętnie się w ową reakcję włączają. Stąd przemowy o żyjących na koszt podatnika darmozjadach, karykaturalny obraz urzędowania prezydent Gronkiewicz- Waltz jako Wersalu, a nawet ostrożna akceptacja kibolskich rozrób jako formy rozładowania społecznej frustracji.

Ta tonacja rodem z populistycznego wiecu, byłaby nie do zniesienia, gdyby nie intensywnie snuta historia bohaterów spektaklu. Demirski i Strzępka stworzyli galerię przewrażliwionych, rozgoryczonych, ale budzących sympatię homoseksualnych aktywistów. Jest wśród nich podstarzały trener, rozwiedziony nauczyciel czy przebierający się w drag queen piłkarz. Dla każdego z nich piłka nożna stanowi wentyl egzystencjalnego bezpieczeństwa. Poza meczami są bowiem rozczarowania, porażki i boksowanie się z nieprzyjazną rzeczywistością. Tak jak w przypadku zamknięcia gejowskiego klubu, na którego lokal ostrzyły sobie zęby władze stolicy.

Trzygodzinna parada równości odbywa się w takt piosenek m.in. Nirvany, The Pixies i N.W.A. Są chwile zdrowego rechotu, ale też momenty brutalnej prawdy. Dobra zabawa publiczności jest przede wszystkim zasługą doskonale wywiązującej się z aktorskich zadań obsady. Zaskakuje Michał Kiljan, nie do poznania w kreacji powracającego z Anglii hoolsa. Błyszczy Michał Chorosiński, prezentujący w roli drag queen spore możliwość wokalne. Porywająco szarżuje Michał Opaliński jako oślizły asystent pani prezydent, który skrywa przed światem swój homoseksualizm. Nie można zapomnieć też o chwytającym za gardło monologu trenera vel Igora Kujawskiego. "Tęczowa trybuna" pełna jest zresztą efektownych tyrad. Między soczystymi monologami a aktorską pracą nad interpretacją tekstu zachodzi tu pełna symbioza.

Wędrówka z tęczowymi aktywistami kończy się mało wesoło. Jeśli wierzyć Demirskiemu i Strzępce, roku 2013 nie będzie. W obliczu kryzysu datowanie okaże się bowiem zbyteczne. Pan Spisek w lisiej czapie radzi, aby pooglądać sobie sklepowe wystawy i ulice, żeby podczas recesji mieć co powspominać. Ciekawe, gdzie wtedy będą Demirski i Strzępka? Na pierwszej linii frontu czy festiwalu teatralnym? Hasła anty-systemowej guerilli ograniczone do desek teatralnych, pozostają przecież tylko lokowaniem produktu.