Wieszcz neurotyków bez neurotyków

W jednym z mieszkań żyją Szwarc (Paweł Binkowski) z Szwarciską (Daniela Popławska), w drugim Poper (Mirosław Kropielnicki). Poper jest samotny i nie kryje, że podkochuje się w Szwarciszce. Jest safandułą w kapciach, zaprzeczeniem Szwarca, macho rządzącego uliczką, przy której mieszkają. Poper marzy o wielkiej miłości, której uosobieniem jest sąsiadka, ale ona ma swojego Szwarca, którego się boi, ale i kocha. Szwarcowi, chociaż wydaje się, że jest uosobieniem siły, ta dziwna moc Popera się nie podoba. Nie bardzo jednak potrafi sobie z nią poradzić. Ale, podobnie jak Tewie Mleczarz znany powszechnie ze "Skrzypka na dachu" zwraca się bezpośrednio do wszechmocnego i... zaczyna się nieco inna bajka. Z piętra komedii obyczajowej o uwodzeniu cudzych żon, wchodzimy na inny poziom. Śmiech przestaje bawić, realizm ustępuje metaforze, a bohaterowie nie są do końca tym, kim byli na początku.

Ana Nowicka niczego w tej komedii nie udziwniła. Bardzo uważnie z aktorami przeczytała tekst. Wspólnie - jak sadzę - wymyślili bohaterom życiorysy. Aktorzy występujący w tym spektaklu mają świadomość, kim byli grani przez nich bohaterowie wcześniej , zanim zobaczyła ich publiczność. Wszyscy są po trosze neurotykami, chociaż królem ich na pewno jest Poper. Z jednej strony można o nich powiedzieć, że są znikąd, ich domy mogłyby stać wszędzie, z drugiej zaś mają to coś, co spotykamy tylko w literaturze żydowskiej i w mentalności tego narodu. Kiedy brakuje im słów do wyrażenia wprost tego, co myślą, przechodzą w modlitwę lub po prostu zaczynają śpiewać. Piosenki zasugerowane w podtytule sztuki wcale nie są zwykłymi piosenkami, w których aktorzy mogą się popisać umiejętnościami wokalnymi. To swego rodzaju ich głos wewnętrzny.

Hanoch Levin daje szanse aktorom. Oni decydują w dużej mierze, czy to, co jest pomiędzy słowami, pomiędzy gatunkami, którymi on pogrywa, zabłyśnie i olśni. Tytułowy Poper grany jest przez Mirosława Kropielnickiego po mistrzowsku. Aktor nawiązuje do Allana Felixa, roli, którą kreuje w Teatrze Nowym od 17 lat w "Zagraj to jeszcze raz, Sam". To nowa twarz neurastenika, który znalazł się w diametralnie innej sytuacji życiowej - wścibskiego sąsiada. Świetne role zbudowali również Daniela Popławska i Paweł Binkowski.

"Poper" dołączy z pewnością do orszaku innych sztuk Levina, które grają na potęgę polskie teatry ("Krum", "Shitz", "Sprzedawcy gumek", "Udręka życia", "W sobotę o ósmej", "Pakujemy manatki"... Trudno się dziwić, publiczność niczym w lustrze może zobaczyć siebie takiego, do jakiego boi się głośno przyznać.