Wirgiliusz Gryń (1928 - 1986)

W 1952 ukończył Państwową Szkołę Reżyserów Teatrów Niezawodowych, a aktorski egzamin eksternistyczny zdał w 1958.

Karierę rozpoczynał w Sosnowcu i Katowicach, gdzie był najczęściej statystą. Z czasem zaczął grywać poważniejsze role w różnych teatrach. W Warszawie należał do zespołu pieśni i tańca. W latach 1952–1955 występował w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze, 1955–1957 w Teatrze im. Bogusławskiego w Kaliszu, gdzie m. in. zagrał Służalskiego w spektaklu „Spazmy modne" Wojciecha Bogusławskiego w reż. Jana Maciejowskiego (29 listopada 1955), Tybalda w „Romeo i Julii" Williama Szekspira w reż. Jerzego Waldena (20 stycznia 1956) i Majora w „Damach i huzarach" Aleksandra Fredry w reż. Mieczysława Winklera (2 października 1956).

1957–1959 występował w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym w Koszalinie, m. in. w „Fantazym" Juliusza Słowackiego (Wołdemar Hawryłowicz) w reż. Tadeusza Aleksandrowicza (12 kwietnia 1958) i w „Przemysławie Drugim" Romana Brandstaettera (Przemysław II) w reż. Marii Ursyn (13 grudnia 1958), a także wyreżyserowanym przez siebie „Co by było gdyby..." Vlasty Petrovicowej (15 lipca 1958).
W latach 1959–1962 w Teatrze im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie, zagrał m. in. Peryklesa w spektalu „Perykles książę Tyru" Williama Szekspira w reż. Eugeniusza Aniszczenki (28 maja 1960) i Pustelnika w „Balladynie" Juliusza Słowackiego w reż. Krystyny Tyszarskiej, której jednocześnie asystował (21 lipca 1960).
W 1962–1964 w Teatrze Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze grał m. in. w „Zejściu aktora" Michela de Ghelderode (Anioł-sierżant) w reż. Marka Okopińskiego (19 grudnia 1962), „Balladynie" Juliusza Słowackiego (Grabiec) w reż. Bohdana Czechaka (10 października 1963) i Hieronima w spektaklu „Pierwszy dzień wolności" Leona Kruczkowskiego w reż. Antoniego Słocińskiego (17 lipca 1964).
Lata 1964–1967 spędził w Teatrze Polskim w Poznaniu, którego filią był wówczas Teatr Nowy. Zagrał w nim m. in. Talbota w „Marii Stuart" Fryderyka Schillera w reż. Jerzego Hoffmana (2 października 1964), Ksawerego Horsztyńskiego w „Horsztyńskim" Juliusza Słowackiego w reż. Jowity Pieńkiewicz (9 kwietnia 1965), Fordyszczenkę w „Idiocie" Fiodora Dostojewskiego w reż. Stanisława Brejdyganta (14 kwietnia 1967), Enryka w „Szkole żon" Molière'a w reż. Henryka Baranowskiego (30 grudnia 1971), Kostylewa w „Na dnie" Maksyma Gorkiego w reż. Izabelli Cywińskiej (9 listopada 1974) i Wygnanego księcia w „Jak wam się podoba" Williama Szekspira w reż. Janusza Nyczaka (30 grudnia 1974).
Od 1975 był aktorem Teatru im. S. Jaracza w Łodzi, w którym pracował do końca życia. Wystąpił tam m. in. w takich spektaklach jak: „Szkoła błaznów" Michela de Ghelderode'a (Galgut) w reż. Tadeusza Pliszkiewicza (20 marca 1976), „Koriolan" Williama Szekspira (Kominiusz) w reż. Jana Maciejowskiego (2 października 1977), „Rewizor" Mikołaja Gogola (Lapkin-Tiapkin) w reż. Walerego Fokina (15 marca 1980), „Opera za trzy grosze" Bertolta Brechta (Kat) w reż. Bogdana Hussakowskiego (12 marca 1983), „Ferdydurke" Witolda Gombrowicza (Chłop) w reż. Bogdana Hussakowskiego (1 lutego 1986) oraz „Proces" Franza Kafki (Nadzorca) w reż. Jerzego Hutka (14 marca 1986).

Karierę w Teatrze Telewizji rozpoczął 21 lutego 1969 w spektaklu „Dom" Zbigniewa Szumowskiego w reż. Henryka Drygalskiego. Ponadto zagrał tam m. in. Willego w Palaczu zwłok" Ladislava Fuksa w reż. Wojciecha Wiszniewskiego (27 lutego 1981) oraz Jeremiasza w spektaklu „Nieboszczyk pan Pick" Charles'a de Peyret-Chappuis'a w reż. Marka Okopińskiego (9 lipca 1985).

Wystąpił także w kilku słuchowiskach Teatru Polskiego Radia „Tolerancja" Tadeusza Różewicza w reż. Zbigniewa Soleckiego (7 sierpnia 1964), „O panu Twardowskim" Juliana Wołoszynowskiego w reż. Jacka Flura (21 lipca 1965) i „Kapitan Dybek" Arkadego Fiedlera w reż. Jacka Flura (8 lutego 1970).

W kinie zadebiutował w 1963 rolą Radzieckiego majora w filmie „Gdzie jest generał" w reż. Tadeusza Chmielewskiego. Jego najbardziej znaną rolą była postać Jasińskiego z serialu Dom. Często obsadzany był w rolach „dobrych komunistów". Zagrał ponad 100 ról w filmach, ale często epizodycznych.

W 1970 poślubił Elżbietę Janczyszyn.
Pochowany na Cmentarzu Komunalnym na Dołach w Łodzi.

Nagrody i odznaczenia:
1964 - Katowice - FSRiR - wyróżnienie za rolę Szadrina w "Człowieku z karabinem"
1970 - Honorowa Odznaka m.Poznania
1978 - Srebrny Pierścień - nagroda za rolę Kelina Ababija w przedstawieniu "Największa świętość" Iona Drucegouznaną za najciekawsze osiągnięcie aktorskie roku na scenach łódzkich
1979 - Opole - V Opolskie Konfrontacje Teatralne - nagroda za rolę Wielkiego Księcia w "Spisku koronacyjnym" Juliusza Słowackiego w reżyserii Jana Maciejowskiego w Teatrze im.Stefana Jaracza w Łodzi
1979 - Złoty Krzyż Zasługi
1983 - Nagroda"Trybuny Ludu" za zaangażowaną działalność artystyczną w Teatrze im.Jaracza w Łodzi oraz osiągnięcia aktorskie w filmie
1983 - Nagroda MON I stopnia za film "Pastorale heroica" (zrealizowany wspólnie z Henrykiem Bielskim i Krystyną Królówną)
1983 - Moskwa - XIII Międzynarodowy Festiwal Filmowy - nagroda aktorska za rolę w filmie "Pastorale heroica" w reżyserii Henryka Bielskiego
1985 - Nagroda miasta Łodzi

Źródła: E-teatr, Wikipedia, FilmPolski