Władysław Raczkowski (1893 - 1959)

Władysław Piotr Antoni Raczkowski. Był synem Antoniego Raczkowskiego, organisty, i Anieli z Jakubowiczów, mężem najpierw Haliny Higersberger, potem Magdaleny z Rutkowskich (ślub 7 VII 1951 w Łodzi). W 1906 uzyskał stypendium Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego i do 1916 kształcił się w jego Konserwatorium oraz w Wyższej Szkole im. Fryderyka Chopina w Warszawie. W 1916-20 pracował jako nauczyciel w szkołach muzycznych w Warszawie. Potem, do 1929 działał w Poznaniu. Był tam cenionym organistą, pianistą-kameralistą, dyrygentem, profesorem Konserwatorium Muzycznego, chórmistrzem, animatorem wielkopolskiego ruchu śpiewaczego. W 1921-23 współpracował zapewne z Operą poznańską. W 1929-31 pracował w Warszawie, m.in. w Konserwatorium Muzycznym i w Filharmonii Warszawskiej (chórmistrz). W 1931 wrócił do Poznania i do wybuchu II wojny światowej osiągał wybitne rezultaty w działalności pedagogicznej (Konserwatorium Muzyczne), chórmistrzowskiej i dyrygenckiej. Od 1927 dojeżdżał na wykłady do Miejskiego Konserwatorium w Bydgoszczy. Przez trzynaście lat był wykładowcą letniego Ogniska Muzycznego dla nauczycieli w Krzemieńcu.

Lata okupacji niemieckiej spędził w Warszawie, dawał lekcje prywatne i występował w kawiarniach.

W 1945 zamieszkał w Łodzi, pracował w średniej i wyższej szkole muzycznej. W 1946-49 prowadził zajęcia ze śpiewu chóralnego i wstęp do nauki o muzyce w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Łodzi. Podjął wtedy współpracę z Leonem Schillerem, opracowywał muzycznie jego przedstawienia w Teatrze Wojska Polskiego i Teatru Melodramatycznego takie jak: "Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale" (1946), "Burza" (1947, wraz z Tomaszem Kiesewetterem i Kazimierzem Wiłkomirskim), "Igraszki z diabłem" (1948, wraz z Kiesewetterem), "Gody weselne" (1948, wraz z Kazimierzem Sikorskim), "Dom Bernardy Alba" (1949). W sezonie 1949/50 był kierownikiem artystycznym Filharmonii Warszawskiej, a w 1950-54 Filharmonii w Łodzi.

W 1954, po długim okresie starań i artystycznych przygotowań, doprowadził do utworzenia Opery Łódzkiej; był jej pierwszym dyrygentem, a od jesieni 1956 do końca życia kierownikiem artystycznym. Prowadził inauguracyjne przedstawienie "Strasznego dworu" (18 października 1954) w reż. Jerzego Merunowiczna, potem: "Don Pasqualego", "Krakowiaków i Górali", "Traviaty", "Eugeniusza Oniegina", "Madame Butterfly", "Halki".

Skomponował muzykę do dwóch telewizyjnych realizacji „Igraszek z diabłem" Jana Drdy w reż. Tadeusza Aleksandrowicza (premiera 21 grudnia 1969) i w reż. Tadeusza Lisa (premiera 14 stycznia 1980).

Pracował także w filmie „Jasne łany" (Dyrygent chóru) w reż. Eugeniusza Cękalskiego (premiera 25 grudnia 1947).

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980, E-teatr, FilmPolski