Wzajemne inspiracje
Relacja z pokazu filmu "Walc z Miłoszem" - 23. Gliwickie Spotkania TeatralneW ramach XXIII Gliwickich Spotkań Teatralnych, 13 maja w kinie Amok odbyła się projekcja filmu dokumentalnego "Walc z Miłoszem" w reżyserii Joanny Helander i Bo Perssona.
Czesław Miłosz, stawiany w gronie największych mistrzów poezji XX wieku oraz Teatr Dnia Ósmego, jedna z najważniejszych polskich grup teatralnych, spotykają się w filmie Joanny Helander i Bo Perssona dosłownie i w przenośni – na poziomie artystycznej inspiracji. Miłosz nie ukrywał zainteresowania Teatrem Dnia Ósmego, z kolei poetycka twórczość polskiego noblisty była ważnym źródłem inspiracji dla poznańskiej grupy. Obok rozmów z Czesławem Miłoszem przeprowadzonych przez Ewę Wójciak (współzałożycielkę i aktorkę Teatru), w utworze Joanny Helander i Bo Perssona pojawiają się fragmenty spektakli zrealizowanych przez zespół z Poznania.
Film łączy w sobie bezpośredniość dokumentalnego zapisu z metaforyczną, poetycką siłą obrazu, którego kontekst stanowią słowa wiersza „Walc”, napisanego przez Miłosza w Warszawie w czasach II wojny światowej. Utwór roztaczający z perspektywy 1910 roku profetyczną, tragiczną wizję niedalekiej przyszłości, jawi się jako antycypacja upadku i cierpienia człowieka w epoce totalitaryzmów. Przywołane fragmenty spektakli Teatru Dnia Ósmego, realizowane w niespokojnych czasach socjalizmu, skomponowane ze słowami „Walca” zdają się potwierdzać aktualność i przenikliwość spojrzenia zawartego w wierszu.
Twórcy filmu kreślą portret Miłosza, jednak nie tyle pisarza, intelektualisty czy filozofa, co otwartego, bezpośredniego, pełnego humoru człowieka, zachowującego dystans do siebie samego. Wypowiedzi poety związane z literaturą, sztuką czy wydarzeniami politycznymi pojawiają się rzadko. Komentarz w szczególności do tych ostatnich stanowi pojawiający się tutaj portret Teatru Dnia Ósmego, w którego twórczości, ale i historii znajdują odbicie niepokoje epoki.
Po projekcji odbyła się krótka dyskusja twórców filmu z obecną na sali publicznością.
