Wzbudzać niepokój i dawać przyjemność

W ciągu trzech lat działalności Centrala wyprodukowała siedem spektakli oraz wystawę sztuki, a aktualnie pracuje nad dwiema operami i filmem. Zespół pokazywał swoje spektakle w największych miastach w Polsce oraz w Bostonie, Philadelphii, Petersburgu i Moskwie; zagrał dla tysięcy widzów, proponując sztukę równocześnie ambitną jak i popularną; rozrywkową a jednocześnie krytyczną.

"Szukamy sposobu ekspresji, który jest zarówno nowatorski, jak i komunikatywny dla widzów" - mówi Michał Zadara, założyciel Centrali, reżyser. Estetyka każdego spektaklu jest wypracowywana od zera, dlatego są to bardzo różne formy: od koncertu symfonicznego ("Chopin bez fortepianu"), przez dramat psychologiczny ("Wszyscy byli odwróceni"), czy multimedialny teatr lalek ("Wychowanka"), aż po instalację muzealną ("Szapocznikow. Stan Nieważkości/No Gravity", "Awantura warszawska").

Centrala zrzesza artystów i instytucje w konstelacje, które przy każdym projekcie układają się inaczej. Każda produkcja to nowi partnerzy, nowe hierarchie i nowe zakresy odpowiedzialności.

- „Sposób finansowania Centralijest elastyczny i dostosowany do projektu - tłumaczy Marta Kuźmiak, menedżerka Centralii wiceprezeska Fundacji Centralnej. - Najważniejszym elementem jest łączenie ludzi i organizacji w sieci, każdy może dać taki wkład, jakim dysponuje". Centrala znajduje partnerów w sektorze prywatnym i publicznym. Każdy projekt jest nową przygodą - artystyczną i organizacyjną.

Impulsem do stworzenia Centralibyło rozpoznanie, że statyczne formy organizacji teatrów powodują statyczną treść spektakli, które w nich powstają. "Szukamy wolności i niezależności, aby móc rozmawiać z widzem na naszych zasadach - mówi Michał Zadara. - W ten sposób w kilku naszych spektaklach udało się nawiązać bardzo osobisty kontakt z widzami i ten dialog jest czymś bardzo ważnym".

Misją Centralijest tworzenie wartości w kulturze, w państwie, w społeczeństwie" - dodaje Zadara. Wokół spektakli zawsze tworzą się małe społeczności. W produkcję włączają się stażyści, którzy uczą się nie tylko teatru i produkcji, ale także pracy w grupie, odpowiedzialności, zaufania i otwartości. Współpracownicy Centralito wyjątkowo różnorodna grupa pod względem płci, pochodzenia, orientacji seksualnej, stanu cywilnego czy stopnia pełnosprawności. Ta różnorodność jest dla Centraliwartością zasadniczą, wyrażającą wiarę, że społeczeństwo składa się z bardzo różnych osób mających te same prawa.

Centrala nie tylko wymyśla nowe obrazy, dźwięki i myśli, ale tworzy także nowe konteksty instytucjonalne, ekonomiczne i społeczne. Tworząc nową sztukę, stwarza nowy typ instytucji - elastyczny, zorientowany na projekty i na widzów, tolerancyjny i dynamiczny.

Centrala pragnie naruszać hierarchie, tworzyć nowe pojęcia, wzbudzać niepokój i dawać przyjemność.

Partnerami Centrali są: Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Swarthmore College w Philadelphii, Nowy Teatr w Warszawie, Muzeum Historii Żydów Polskich, Teatr Polski we Wrocławiu, Sinfonietta Cracovia, Emerson College w Bostonie, Muzeum Powstania Warszawskiego, Teatr Nowy w Łodzi, Teatr Powszechny w Warszawie, Zachęta - Narodowa Galeria Sztuki, wydział Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego.