Zabawa czy rozkas?
„Idioci. Spass!" - scenar. Aniela Płudowska - reż. Jakub Zalasa - Teatr Barakah w KrakowieTożsamość to kluczowy problem współczesności. Chcemy być wydajni, autentyczni, wyjątkowi. Równocześnie, jesteśmy etykietowani chorobami i zaburzeniami.
W filmie Larsa von Triera grupa nieprzystosowanych ucieka przed nudą, traumą i przeciętnością, udając osoby z niepełnosprawnościami. Żyją z zasiłku, testując granice norm społecznych i eksplorując ideę „wewnętrznego idioty". Gdy ich krucha ideologia upada, grupa się rozwiązuje.
Spektakl „Idioci. Spass!" dialoguje z filmem, unikając moralizatorstwa. Wierzymy w konstrukt wewnętrznego idioty – stan percepcji oparty na bezpośrednim odbiorze świata, bliski dziecku, mnichowi, sportowcowi, zwierzęciu i aktorowi. Wymaga on jednak chwilowego zawieszenia własnej tożsamości.
W tym tkwi pewna przestroga – stan zawieszenia kontroli w nieodpowiednich warunkach, prowadzi do nadużyć. Syntezą tej myśli jest różnica w zapisie „spass" (co znaczy zabawa), a „spass!" (co brzmi jak rozkaz).
Postaramy się wydobyć z von Triera to, co najpiękniejsze. W końcu u podstaw filmu nie leży ani temat nadużyć, ani niepełnosprawności, lecz gorące pragnienie wspólnoty – wartości, która jest również fundamentem teatru.
__
Jakub Zalasa - reżyser teatralny, scenarzysta i wokalista. Absolwent Wydziału Reżyserii Dramatu AST w Krakowie. Asystent przy spektaklach „Savannah Bay" w reż. Józefa Opalskiego oraz „Biesy" w reż. Pawła Miśkiewicza w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie. Absolwent kursu podyplomowego „Warsztat pisania scenariusza i dramatu" organizowanego przez Instytut Badań Literackich w Warszawie. Wokalista, basista i songwriter.
