Zawartość Kafki w Kafce

Na Karwiny jechaliśmy przez Chylonię, musieliśmy wskoczyć po coś na chwilę do Tesco. Tam odniosłem pierwsze zwycięstwo. Okazało się, że popularna sieć sklepów kończy działalność w Polsce i z tej okazji proponuje to, co tygrysy lubią najbardziej: wyprzedaż! Okazało się również, że generalnie przybyliśmy po głównych wydarzeniach gorączki sklepowej i wymiecione zostało, ale...

Lud obrzeży nie rzucił się na czekoladę o zawartości ziarna kakaowego minimum 80%, przez co wszedłem w posiadanie ogromnej ilości goryczy w niezwykle promocyjnej cenie.

Kiedy przybyliśmy na miejsce, nikt nami się nie zainteresował, nikt nie osadził nas na widowni mimo obietnic w zaproszeniu - spoko, to w końcu off (uśmiech). Przez 75 minut na stojaka śledziliśmy pojedynek dwóch bardzo sprawnych aktorów. Szczególną przyjemnością obdarzał zebranych w roli Józefa K. Marek Kościółek, jeden z najciekawszych twórców teatru pozainstytucjonalnego w Polsce. Czy na pewno w roli Józefa K.? Jeśli tak, był to najmniej Kafkowski bohater ever. Kościółek był dynamiczny, zbuntowany, tryskał energią. Szamotał się w absurdzie, rozdzierał go na strzępy i walczył. W świadomości zbiorowej funkcjonuje mocno utrwalony, wręcz wryty na stałe stereotyp sytuacji Kafkowskiej, budowany na wielu przykładach filmowych i teatralnych. Składają się na niego z pewnością m.in.: mrok, poczucie klaustrofobii, bezsilności, bezradności i wszechrozlewający się absurd. Elementy budujące świat przedstawiony są glebą, na której rosną rozważania egzystencjalne i równie ważne. Po raz drugi w Gdyni, w stosunkowo krótkim czasie, ten wzorzec został rozprzestrzeniony.

Nie musimy oczywiście być niewolnikami przyzwyczajeń, ale w propozycji Ewy Ignaczak zabrakło mi Kafki a to, co było zamiast, usatysfakcjonowało mnie tylko częściowo. Przede wszystkim na poziomie aktorskim: i Marek Kościółek, i Jakub Kornacki przytrzymali moją uwagę do końca swoją energią, godną podziwu sprawnością fizyczną i po prostu wytrawnym warsztatem. Aktorzy, mimo otwartej przestrzeni i braku mikroportów, byli słyszalni i komunikatywni, przekaz był czytelny. Ewa Ignaczak konsekwentnie realizuje strategię twórczą, niezmiennie wierną doktrynie teatru ubogiego. Właściwie tylko dwa, opozycyjne kolory, uważne granie „na siebie", „wszechstronność ruchowa", minimalna ilość dodatków i słowo: przez 75 minut bez przerwy, tylko w tle trochę muzyki, raczej dźwięków. To wszystko znamy od lat, bez względu na tekst, a Ignaczak sięga z reguły po największe, strategia inscenizacyjna jest niezmienna. Przesierają nowe elementy, związane z rozwojem instytucjonalnym teatru, ale te były akurat najsłabsze i zabrudziły nieco całokształt. Szczególnie wizualizacje – w koncepcie może i ciekawe, ale niewyraźne, nieudolnie wyświetlone, obniżyły jakość całości.

Premiera spektaklu Teatru Stajnia Pegaza otworzyła V Ogólnopolski Festiwal Pociąg do miasta - Stacja obrzeża sygnowany przez Teatr Gdynia Główna prowadzony przez fundację Klinika Kultury, która stała się w krótkim czasie największym graczem na mapie kulturalnych ngosów w Gdyni. Prowadzące organizację Ida Bocian i Ewa Ignaczak potrafiły przekonać do swych pomysłów władze miasta, są największym beneficjentem środków publicznych przeznaczanych na kulturę pozainstytucjonalną w bardzo trudnym dla niezależnych inicjatyw mieście. Doświadczenie i kompetencje liderek prowadzą do wielu sukcesów w pozyskiwaniu środków publicznych; rośnie firma, powiększają się zasoby. Szanuję strategię Ewy Ignaczak, w której jest wiele miejsca dla amatorów oraz początkujących i brakuje mi właściwie tylko... odwagi. Ale to temat na zupełnie inny czas.

Wyprawa na obrzeża miasta z morza i marzeń przyniosła jeszcze jedno zwycięstwo. Jako jeden ze szczęśliwców wszedłem w posiadanie numeru czasopisma nietakt! Było ciemno, nie widziałem szczegółów. Dopiero po powrocie do domu zauważyłem datę wydania: 2014. Radość moja była trudna do opisania, porównać można ją jedynie z wybuchem szczęśliwości młodego mechanika z warsztatu samochodowego w filmie „Co mi zrobisz jak mnie złapiesz".

Próby Józefa K. wg „Procesu" Franza Kafki. Scenariusz i reżyseria: Ewa Ignaczak, wykonawcy: Marek Kościółek, Jakub. Teatr Stajnia Pegaza, Gdynia, dzidziniec ZSP NR 4, Ul. Chwaszczyńska 26 (Karwiny). Premiera: 5 sierpnia 2019,Czas trwania: 75 min. bez przerwy.