Ze świadectw matek i dzieci

„Nasz spektakl mówi o kobietach i wojnie.
O mechanizmach obronnych, o odpowiedzialności.
O naszej reakcji na wojnę w Europie.
O rytuałach przemocy wojennej wobec kobiet i cywili, które są wciąż takie same".
(Marta Górnicka)

Wojenne rytuały przemocy wobec kobiet są niezmienne. Wojna stawia przed Europą pytania ostateczne: o odpowiedzialność w obliczu zagrożenia i o nasze mechanizmy obronne. Ze świadectw matek i dzieci – Ukrainek, Białorusinek i Polek: tych, które uciekły przed wojną; tych, które uciekły przed prześladowaniem i tych wreszcie, które otworzyły przed nimi domy w Polsce – Marta Górnicka, reżyserka, autorka Chóru Kobiet i założycielka Instytutu Politycznego Głosu w Maxim Gorki Theater w Berlinie, tworzy wraz z zespołem spektakl chóralny.

W jego skład wchodzi 21 ukraińskich, polskich i białoruskich kobiet w wieku od 9 do 71 lat, każda z wyjątkowym doświadczeniem politycznym i inną historią życiową, uciekinierek z Mariupola, Kijowa, Irpienia i Charkowa. Ten Chór Matek na Czas Wojny poszukuje nowego, post-operowego głosu chóralnego, nawiązującego do chórów żeńskich z VII w. p.n.e.

Ukraińskie wyliczanki dziecięce, tradycyjne pieśni, zaklęcia i wypowiedzi polityczne miksują się ze sobą.

Spektakl „na czas wojny" rozpoczyna szczedriwka (ukr. щедрівка) – tradycyjna ukraińska pieśń – życzenie szczęścia i odrodzenia. Jej historia sięga czasów przedchrześcijańskich i prawdopodobnie liczy tysiące lat. Rytuał śpiewania szczedriwek wykonywały tylko kobiety lub kobiety z dziećmi, i zawsze dla konkretnej osoby. Wierzono w moc tej pieśni, ufano, że jej słowa i dobre życzenia na pewno się spełnią. Te wyśpiewane życzenia są dziś kierowane do wszystkich ludzi, na nowy czas; na całe życie.

– „W przeszłości Chór miał uświęcać wyjątkowość życia, służyć odrodzeniu, odnowieniu. Był siłą przeciwną sile unicestwiania. I z tej siły czerpie nasz spektakl"
(Marta Górnicka).

– „Kiedy Ukraina krzyczy, potrzebujemy praktyk na długo sprzed narodzin teatru, które przynosi Chór. Potrzebujemy teatru z jego siłą zmiany. Z jego siłą zapamiętywania tego, co najpotworniejsze, a co trauma wojny chciałaby usunąć z pola widzenia. Teatru nowych form solidarności i nowego rytuału. Miejsca, w którym lepszy świat jest wyobrażalny i możliwy" (Marta Górnicka dla „Theater der Zeit").

Spektakl z napisami w języku angielskim oraz ukraińskim.

__

Czytanie libretta Marty Górnickiej „Matki. Pieśń na czas wojny" odbyło się podczas Festiwalu w Awinionie 23 lipca 2023 r. 

Premiera: 29 września 2023, Teatr Powszechny, Warszawa.
Premiera francuska: 4 października 2023, Maillon, Théâtre de la Ville de Strasbourg, Strasburg.
Premiera niemiecka: 4 listopada 2023, Maxim Gorki Theater, Berlin.

__
Plan międzynarodowego tournée:
- 4, 5 i 6 października 2023 – Maillon Théâtre de Strasbourg Scène européenne (Francja)
- 3, 4 i 9 listopada 2023; 10,11 stycznia 2024 oraz 17, 18 lutego 2024 – Maxim Gorki Theater (Berlin, Niemcy)
- 9 marca 2024 – Międzynarodowy Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych w Łodzi
- 24 marca 2024 – 44. Przegląd Piosenki Aktorskiej (Wrocław)
- 27 i 28 marca 2024 – El Teatre Lliure de Barcelona (Hiszpania)
11 kwietnia 2024 – Düsseldorfer Schauspielhaus – Fokus Ukraine — Europäisches Theaterfestival (Niemcy)
- 18 i 19 maja 2024 – Piccolo Teatro – PRESENTE INDICATIVO | Milano Porta Europa (Włochy)
- 23 maja 2024 – Stadsschouwburg Utrecht (Municipal Theatre Utrecht) – Spring Performing Arts Festival (Holandia)
- 25 maja 2024 – DHC-Halle Hannover – KunstFestspiele Herrenhausen (Niemcy)
- 28 maja 2024 – Dampfzentrale – THEATERFESTIVAL BERN (Szwajcaria)
- 5 i 6 czerwca 2024 – Landestheater Niederosterreich et Tangente St. Pölten – Festival Für Gegenwartskultur (Austria)
- 8 czerwca 2024 – Sommerszene Salzburg (Austria)
- 15 i 16 czerwca 2024 – Theatre Democracy Festival (Freiburg, Niemcy)
- 9, 10 i 11 lipca 2024 – Cour d'honneur du Palais des papes (Pałac Papieski) – Festiwal Teatralny w Awinionie (Francja)
- 15 i 16 sierpnia 2024 – Zürcher Theater Spektakel (Szwajcaria)
- 29 i 30 sierpnia 2024 – Comédie de Genève (Szwajcaria)

Projekt współfinansuje m.st. Warszawa.