Don Pasquale, czyli przyjemna muzyka i piękne głosy!

Premierowy „Don Pasquale" Gaetano Donizettiego zrealizowany przez Operę Nova w Bydgoszczy, okazał się tym, czego widzowie oczekiwali podczas wieczoru inaugurującego XXX Bydgoski Festiwal Operowy. Ta opera buffa została przecież stworzona dla przyjemności płynących ze słuchania muzyki oraz głosów, tak by publiczność mogła doświadczyć, jak wielką jest radością przeznaczoną dla duszy. I tak dzieje się od lat, bo niejeden muzyczny fragment pozostaje w pamięci, a po wyjściu z Opery można go swobodnie zanucić.

Bydgoski „Don Pasquale" muzyką i głosami stoi. Fantastycznie przygotowana orkiestra tego wieczoru pokazała swój muzyczny potencjał. Poprowadzona przez maestro Piotra Wajraka już w uwerturze, skomponowanej z najciekawszych motywów, zapowiadała ich rozwinięcie w operze. Godnym uwagi punktem uwertury jest muzyczny motyw na trąbkę, którego rozwinięcie widzowie usłyszeli na początku Aktu II podczas sceny odejścia Ernesto, w roli którego występuje Szymon Rona. W wykonaniu słynnej arii „Cercherò lontana terra" towarzyszy mu na trąbce Jacek Wieczorek, tworząc klimat smutku i poczucia samotności.

W uwerturze pojawia się też muzyczny fragment, na którym zostaje zbudowana w klimacie serenady, aria Ernesta „Com'e gentil", wykonana w towarzystwie brzmień harfy, którą Dorota Buraczewska-Kraus, podkreśla nastrój tej romantycznej miłosnej pieśni. W uwerturze pojawiają się też dźwięki zapowiadające nadzwyczajną arię wykonywaną przez Norinę - „So anch'io la virtú".

Orkiestra niezwykle harmonijnie brzmi razem z solistami, idealnie podkreślając muzyką nastroje i poczynania scenicznych postaci. Począwszy od intryg, niezwykle karkołomnych, zawiązanych przez Doktora Malatestę, poprzez marzenia Don Pasquale o pięknej, a nade wszystko młodej żonie, po szczęśliwe zakończenie, w którym piękna Norina i Ernesto są razem.

Prawdziwą gwiazdą wieczoru była Magdalena Czerwińska, której olśniewający sopran koloraturowy w partii Noriny zachwycał techniką wykonawczą, czystym i silnym brzmieniem. W arii „So anch'io la virtú" Magdalena Czerwińska demonstruje absolutnie czyste brzmienie swego sopranu oraz nieziemskie wprost dysponowanie skalą swego głosu. Jej koloraturowa wirtuozeria harmonizuje z genialnym brzmieniem orkiestry, w wyniku czego powstaje nadzwyczajna kompozycja wokalna i muzyczna. Pozostałe arie w wykonaniu artystki emanowały mistrzowską interpretacją, w której pojawiał się subtelny liryzm, jak i przekora oraz stanowczość. Magdalena Czerwińska urzekła też widzów znakomitym aktorstwem, ujawniającym osobowość młodej, pewnej siebie wdowy, świadomej swej kobiecości.

Efektownie brzmi oryginalna barwa basu Łukasza Jakubczaka w roli Don Pasquale. Artysta w sposób fantastyczny łamie emocjami przeżycia pomiędzy powagą wieku a marzeniami o młodej żonie, które w końcu przegrywają z ich urzeczywistnieniem. Brzmienie basu artysty oddaje wszystkie przeżywane działania i emocje, którymi chce odwrócić małżeństwo z Noriną.

A sprawcą tej zawiłej intrygi jest nikt inny, jak Doktor Malatesta, partię którego wykonuje Janusz Żak. Artysta doskonale czuje się zarówno aktorsko jak i wokalnie w roli autora zawiłych knowań. Fantastycznie balansuje pomiędzy wieloma przewidywalnymi jak i nieprzewidywalnymi sytuacjami, umiejętnie łapiąc w siatkę machinacji Dona Pasquale, Norinę oraz Ernesta. Urzeka też operowaniem brzmienia głosu, nadając mu przekonującą, władczą siłę.

Lecz te dwa imponujące w brzmieniu basy spotykają się we wspólnej scenie, kiedy to Don Pasquale i Doktor Malatesta planują przyłapanie Noriny podczas rzekomej schadzki w ogrodzie. Duet Łukasza Jakubczaka i Janusza Żaka to wspaniały wokalnie pokaz zindywidualizowanych głosów, jak i ich zharmonizowania.

A wszystko dzieje się w scenerii Nowego Jorku, w jego zaułkach, mieszkaniach, które zaprojektował Mariusz Napierała. Dynamizmu akcji nadaje obrotowa scena, zmieniając błyskawicznie miejsca akcji. Klimat przełomu lat 40-tych i 50-tych ub. wieku tworzą kostiumy zaprojektowane przez Sylwestra Krupińskiego, który zademonstrował, podobnie jak w toruńskim spektaklu „Noce i dnie" w reżyserii Michała Siegoczyńskiego, niezwykłe wyczucie stylu w ówczesnej modzie. Kostiumograf ubrał solistów, postaci poboczne, jak i chórzystki oraz chórzystów w stroje obrazujące zróżnicowanie społeczne, jak i wykonywaną pracę, nadając całości niezwykłą malowniczość. Tu warto podkreślić bardzo dobre przygotowanie wokalne Chóru przez Henryka Wierzchonia, jak i choreograficzne, autorstwa Iwony Runowskiej. Klimat spektaklu tworzy również reżyseria świateł Macieja Igielskiego jak i technicznie doskonałe efekty multimedialne Zachariasza Jędrzejczyka i Veraniki Siamonavej.

Warto też podkreślić, że reżyser Paweł Szkotak postawił nie tylko na warstwę wizualną tej opery buffa, dbając o efekty humoru sytuacyjnego, którym aktorsko urzekała występująca w kilku partiach sopranistka Małgorzata Grela, ale przede wszystkim na skonstruowanie wieczoru, w którym muzyka wielkiego Gaetano Donizettiego zabrzmiała tak, jak skomponował ją mistrz, czyli komediowo, lirycznie, melancholijnie oraz idyllicznie.

__

DON PASQUALE: opera buffa w 3 aktach; Kompozytor: Gaetano Donizetti
Libretto: Giovanni Ruffini. Libretto w języku włoskim z tłumaczeniem (napisy) na język polski.
Wykonawcy: Soliści, Chór i Orkiestra Opery Nova
Premiera: 20.04.2024 r. - inauguracja XXX Bydgoskiego Festiwalu Operowego

Reżyseria i inscenizacja: Paweł Szkotak
Kierownictwo muzyczne: Piotr Wajrak

Choreografia: Iwona Runowska
Scenografia: Mariusz Napierała
Kostiumy: Sylwester Krupiński
Reżyseria świateł: Maciej Igielski
Przygotowanie chóru: Henryk Wierzchoń
Projekcje multimedialne: Zachariasz Jędrzejczyk, Veranika Siamonava
Asystent reżysera: Dorota Borowicz
Asystent dyrygenta: Jagoda Brajewska
Asystent scenografa: Radosław Konieczny
Asystent choreografa: Anna Bebenow

Don Pasquale: Łukasz Jakubczak
Norina: Magdalena Czerwińska
Ernesto: Szymon Rona
Doktor Malatesta: Janusz Żak
Notariusz: Wojciech Urbanowski
Gospodyni, pielęgniarka, pokojówka Don Pasquala: Małgorzata Grela
Pokojówka Noriny: Mariola Winkler-Kołtyś
Kloszard: Eugeniusz Kalinowski
Ochroniarze: Jonasz Dunajski Mariusz Kowalczyk
Dyrygent: Piotr Wajrak

Ilona Słojewska
Dziennik Teatralny Kujawy
22 kwietnia 2024