Dziś premiera u Jaracza

25 stycznia w Teatrze im. Jaracza polska prapremiera "Klauna" Pavla Kohouta w reżyserii : Giovanniego Castellanosa.

"Klaun" uchodzi za utwór przełomowy w twórczości Kohouta, jest dowodem zerwania przez twórcę z poetyką socrealistyczną. Uwidacznia to podstawowy konflikt między dwoma głównymi bohaterami: dyrektorem cyrku i Augustem - tytułowym klaunem. Jeśli dyrektor jest w prostej linii spersonifikowanym reprezentantem władzy, to August uosabia sztukę - jej rolę i sposób funkcjonowania w społeczeństwie.

W planie fabularnym to historia klauna, który ma jedno marzenie: chce zostać dyrektorem cyrku, aby tym samym mieć prawo tresury białych lipicanów (koni będących krzyżówką ras krajowych i hiszpańskich). W swej naiwności wchodzi w niebezpieczną grę z dotychczasowym dyrektorem Holzknechtem. Ten nie ma zamiaru oddać władzy i obmyśla okrutny podstęp.

W planie metaforycznym sztuka jest opowieścią o mechanizmach przemocy i dominacji. Ukazuje wręcz "leśmianowskie" sny o potędze artysty, i jednocześnie jego bezradność wobec twardych reguł makiawelicznego świata władzy. Bo też, nie umniejszając artystom, czy można sobie wyobrazić, by na czele nie tylko cyrku, ale też teatru, Kościoła, państwa stał ktoś w rodzaju klauna - choćby i najszlachetniejszego w swej błazeńskiej profesji? To niedopuszczalne. Władza, nierzadko tragikomiczna, groteskowa, musi mieć maskę kapłana.

(-) (-)
Materiał Teatru
25 stycznia 2014