Eurypides w goglach od Passiniego i wy/autowani nauczyciele.

– Ta edycja będzie inna niż wszystkie dotychczasowe, bo nigdy wcześniej nie przydarzył nam się teatr w pandemii. Każdy dzień przynosi pytania, o to co się właściwie wydarza, jak nas to zmienia. Wszystkie będziemy chcieli zadać na głos – mówią organizatorzy Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego RETROPERSPEKTYWY. Na prawie trzy miesiące przed wydarzeniem ogłaszają pierwsze punkty programu, w tym realizowaną w technice wirtualnej rzeczywistości premierę „Eurypidesa VR" w reżyserii Pawła Passiniego.

 Międzynarodowy Festiwal Teatralny Retroperspektywy odbywa się cyklicznie od 2010 r. w Fabryce Sztuki w Łodzi. Odrzuca w teatrze podziały na gatunki i nurty, nie różnicując artystów na zawodowców i amatorów prezentuje najciekawsze zjawiska teatralne definiujące kulturową tożsamość współczesnego człowieka. Tegoroczna edycja zaplanowana została na 21–30 sierpnia i przebiegać będzie pod hasłem CIAŁO/PAMIĘĆ/HISTORIA, czyniąc motywem przewodnim programu pamięć ciała, pamięć zbiorową oraz zderzenie jednostki z historią i pamięcią społeczną. Festiwal nie ucieka też przed pytaniami o kondycję człowieka i teatru w obliczu wydarzeń ostatnich miesięcy.

– Tęsknimy do momentu, gdy zakończy się ta sytuacja, w której zostaliśmy zredukowani do kontaktu zapośredniczonego przez Sieć. Do chwili, w której z wielką ulgą i tęsknotą spotkamy żywego człowieka i będziemy wiedzieli, że to spotkanie dzieje się bezpośrednio – mówi Tomasz Rodowicz, dyrektor artystyczny festiwalu. – Jednak nie chcemy przeskoczyć ponad doświadczeniem ostatnich miesięcy, chcemy zbadać, z czym tak naprawdę mieliśmy do czynienia i jak to wyglądało to z perspektywy ludzi teatru na całym świecie – zapewnia i dodaje, że będzie to jeden z tematów festiwalowych spotkań i rozmów. Jednym z nich będzie panel dyskusyjny „Ciało/Pamięć/Historia„, w którym online udział wezmą polscy i zagraniczni goście m.in.: Jim Ennis, Thomas Richards, Mario Biaggini, Tomasz Majewski, Dariusz Kosiński.

Wydarzeniem w sposób szczególny wpisującym się w hasło festiwalu, ale też w dyskusję na temat obecnej sytuacji teatru będzie premiera spektaklu „Eurypides VR" w reżyserii Pawła Passiniego. Teatralny tryptyk na podstawie tragedii Eurypidesa: Fenicjanki, Błagalnice i Bachantki. Nettheatre z jednej strony nawiąże do sposobu pracy antycznych aktorów, a także będzie próbą nowego sposobu pracy z aktorami.

– W maseczkach ochronnych, zamienionych przez rozszerzoną rzeczywistość w trójwymiarowe antyczne maski aktorzy pracować będą w odosobnieniu, co wymusi konieczność pozostawienia miejsca dla partnera, przewidzenia jego obecności w swoim działaniu. Przemiany będą animowane w czasie rzeczywistym, a po spektaklu widzowie zaproszeni zostaną do pobrania ich ze strony i wirtualnego przymierzenia – zapowiadają twórcy. – Skuteczność pracy zweryfikowana zostanie dopiero w dniu premiery, na oczach widzów. A sam proces pozwoli nam głębiej zrozumieć warsztat antycznego aktora – wyjaśniają.

Dzięki użyciu technologii VR widz zmuszony będzie do aktywnego udziału w spektaklu. Akustycznie znajdzie się w sercu akcji, a dzięki kamerom dookolnym może sam decydować, kogo w danym momencie obserwuje. Ten rodzaj zaangażowania widza w spektakl powoduje wytworzenie się zupełnie nowej formy odbioru, która paradoksalnie przybliża aktorów do ich antycznych poprzedników.

Kolejna z festiwalowych premier to „Wy/autowani" według koncepcji Janusza Adama Biedrzyckiego, Wiktora Moraczewskiego i Magdaleny Paszkiewicz. Jest to pierwsza produkcja Teatru CHOREA stworzona we współpracy z nauczycielami, na co dzień działającymi w grupie teatralnej łódzkiego Klubu Nauczyciela. Ta wariacja teatralna, będąca efektem kilkumiesięcznej pracy nad ruchem, głosem oraz tekstem, sportretuje osoby przechodzące w „stan spoczynku" zawodowego. Opowieści, zbudowane przez uczestników projektu podczas prób, zebrane zostaną twórców CHOREI w bardzo wyrazistej, pełnej absurdu i groteski, formie. Aktorzy pomagają swoim bohaterom unieruchomionym w pustce i stereotypowym obrazie starości.

Cały program festiwalu zostanie ogłoszony pod koniec czerwca. Już teraz wiadomo jednak, że większość wydarzeń będzie dostępna online, osobiście będzie można natomiast wziąć udział w koncertach plenerowych. Organizatorzy zakładają obecność widzów również na wybranych spektaklach, jednak o tym ostatecznie zdecydują bieżące zalecenia sanitarne pod koniec sierpnia.



Joanna Karpińska
Materiał organizatora
5 czerwca 2020