Festiwal z jabłkiem w tle

Organizatorki Natalia Chmielarz i Marta Basak zapraszają na festiwal poświęcony jabłku w kulturze żydowskiej i polskiej, który odbędzie się w Centrum Kultury Jidysz. Świętowanie potrwa od czwartku 21 aż do niedzieli 24 października. Jabłuszko – an epele, stanie się tu pretekstem do działań na wielu polach: od wspólnego pieczenia szarlotki z Andą Rottenberg, poprzez czytanie „Rajskiej Jabłoni" Poli Gojawiczyńskiej, studium martwej natury z jabłkiem w roli głównej, po wielką ucztę ze wspólnie ugotowanych jabłkowych potraw, połączoną z koncertem pieśni jidyszowych.

"To owoc był początkiem wszystkich naszych kłopotów...". Z owocem jabłoni wiąże się bogata tradycja, chociaż wbrew potocznej opinii, to nie o jabłku mowa jest w biblijnej opowieści o Adamie i Ewie w Księdze Rodzaju, a raczej o owocu granatu.

A jednak jabłko i drzewo, z którego ono pochodzi - jabłoń, pojawia się zarówno w Biblii, jak i w innych księgach judaizmu. Jabłko jest też elementem rytuału na Rosz haSzana..

W programie festiwalu, poza wykładem Belli Szwarcman-Czarnoty o jabłku w tradycji żydowskiej, posłuchamy także o dawnych odmianach jabłoni (Grzegorz Hodun z Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach) i o historii cydru (Tomasz Porowski z Cydru Ignaców).
Nie zabraknie także kontekstu lokalnego Muranowa: wspólnie z lektorem i aktorem Ilją Zmiejewem przeczytamy na głos fragmenty „Dziewcząt z Nowolipek" i „Rajskiej Jabłoń" Poli Gojawiczyńskiej.

Na starszych uczestników festiwalu czekają warsztaty malarskie dla nie-profesjonalistów w jabłkowym atelier oraz warsztaty ilustrowania haftem dla młodszych. W programie znajdzie się także: projekcja filmu izraelskiego „Pustynne Jabłka", warsztaty piosenki jidysz, klezmerski DJ set związanego z Radiem Kapitał Marka Głogowskiego.

Festiwal zakończy wielka uczta składająca się z przyrządzonych wcześniej wspólnie jabłkowych potraw (zaserwujemy między innymi tradycyjne latkes z sosem według przepisu Yotama Ottolenghiego, brytyjskiego szefa kuchni i pisarza kulinarnego urodzonego w Izraelu. Wspólnemu ucztowaniu towarzyszyć będzie koncert pieśni jidyszowych w wykonaniu Belli Szwarcman-Czarnoty i Róży Czarnoty.
Organizatorkami Festiwalu są Natalia Chmielarz i Marta Basak. Natalia i Marta poznały się kilka lat temu na ZOO Markecie - pchlim targu na warszawskiej Pradze.

Natalia - na co dzień koordynuje wydarzenia edukacyjno-artystyczne w Centrum Kultury Jidysz. Marta - w 2014 roku zorganizowała pierwszy Festiwal Jabłka na warszawskim Jazdowie. Postanowiły połączyć jabłko i kulturę żydowską - tak powstał Festiwal Epele. W tym roku wspólnie pragną zaprezentować Wam jabłko jako niezwykle nośny motyw kulturowy, ale także plon polskiego jesiennego sadu, zapraszając do zagłębienia się w różnice pomiędzy dawnymi odmianami jabłka: Kronselką, Kosztelą, Malinówką, Szarą Renetą... Symbolika i fizyczność zajmą tutaj równorzędne miejsce.

Szczegółowy program na facebooku wydarzenia:
https://www.facebook.com/events/603160770854696

Edyta Bach

23 października 2021