Gabriela Kownacka (1952 - 2010)

Urodziła się 25 maja 1952 we Wrocławiu. Zmarła 30 listopada 2010 w Warszawie.

Gabriela Anna Kownacka z domu Kwasz. Była córką Ottokara Kwasza (1922−1992) i Izabelli z domu Tumidajskiej (ur. 1923). W 1971 ukończyła III LO we Wrocławiu i zdała maturę. W tym samym roku dostała się na wydział aktorski Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. Będąc na pierwszym roku studiów, zagrała rolę Zosi w „Weselu" Andrzeja Wajdy.

Zadebiutowała 25 stycznia 1975 rolą Louise w „Sprawie Dantona" Stanisławy Przybyszewskiej w reżyserii Andrzeja Wajdy w Teatrze Powszechnym w Warszawie.

W tym samym roku zaangażowała się do Teatru Kwadrat w Warszawie, gdzie na początek zagrała tytułową rolą Pepsie Pierrette Bruno w sztuce „Pepsi", w reżyserii twórcy i dyrektora tego teatru Edwarda Dziewońskiego.

Występowała też w Teatrze Telewizji: w 1975 zagrała rolę Maggie w sztuce Arthura Millera Po upadku w reżyserii Andrzeja Łapickiego, zaś w 1976 wystąpiła w roli Marysi w sztuce Roberta Thomasa Spółka morderców w reżyserii Edwarda Dziewońskiego.

W 1977 otrzymała Nagrodę im. Zbyszka Cybulskiego za rolę Maggie i hrabianki Rity w Trędowatej Jerzego Hoffmana, a w 1979 tytuł „Gwiazdy Filmowego Sezonu" podczas Lubuskiego Lata Filmowego w Łagowie za rolę Anity w komedii muzycznej Hallo Szpicbródka, czyli ostatni występ króla kasiarzy.

W 1978 otrzymała od Erwina Axera propozycję angażu do Teatru Współczesnego w Warszawie, a potem w 1983 od Jerzego Grzegorzewskiego, który tworzył zespół po objęciu dyrekcji Teatru Studio w Warszawie.

W 1998, jeszcze jako aktorka Teatru Studio, zagrała gościnnie w Teatrze Narodowym rolę siostry Dory w Halce Spinozie według Witkacego w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego. Od 1999 była aktorką Teatru Narodowego.

W 2006 odcisnęła swoją dłoń na Bursztynowej Promenadzie Gwiazd podczas Festiwalu Gwiazd w Gdańsku.

Wystąpiła w ponad 60 rolach Teatru Telewizji i zagrała w ponad 40 spektaklach teatralnych w całym kraju.

W latach 1975–1985 była żoną Waldemara Kownackiego. W 1983 urodziła syna Franciszka.
W 2004 aktorka zachorowała na nowotwór piersi. Kilkumiesięczne zabiegi chemioterapii i radioterapii dały pozytywny efekt, dzięki czemu mogła powrócić do pracy na planie serialu „Rodzina zastępcza".

Na przełomie maja i czerwca 2008 nastąpił gwałtowny nawrót choroby. Zmarła 30 listopada 2010, po sześciu latach walki z rakiem.

Została pochowana na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie.

Nagrody i odznaczenia:
1977 - nagroda im.Zbigniewa Cybulskiego
1979 - nagroda Komitetu d/s PriTV
1979 - Łagów - Złote Grono dla najpopularniejszej aktorki sezonu 1978/79 za rolę Anity w filmie "Hallo, Szpicbródka"
1986 - Rzeszów - XXV RST - nagroda publiczności za rolę Ofelii w "Hamlecie" Williama Shakespeare'a w Teatrze Studio w Warszawie
1993 - Nagroda I Fest.Polskiej Twórczości Tel. za rolę Leokadii Zorilla w spektaklu Teatru TV "Gdy rozum śpi"
1996 - zwycięstwo w IV Plebiscycie popularności "Telerzeczpospolitej" Złota Piątka
2005 - Złoty Krzyż Zasługi
2005 - Gdańsk - VI Festiwal Dobrego Humoru - najlepsza aktorka komediowa - tytuł przyznany za rolę Anny w serialu "Rodzina zastępcza" (Polsat) ex aequo z Anną Przybylską

Źródło: Wikipedia, FilmPolski, e-teatr

Opracował Ryszard Klimczak
Dziennik Teatralny
30 listopada 2023