Gilda Gray (1901 - 1959)

Były gwiazdami przedwojennych scen: primabalerinami, choreografkami i tancerkami estradowymi, kiedy ich kariery brutalnie przerwała wojna. W Culture.pl odkrywamy nieznane karty w historii polskiego tańca XX wieku. To ważne biografie, jest w nich balet i sowieckie łagry, rewia i walka o Monte Cassino, kabaret i getto.

Broadwayowska gwiazda i polska patriotka. Ameryka lat 20. oszalała na punkcie złotowłosej Gildy Gray i jej zmysłowego tańca shimmy, który najpierw rozpalał jazzowe parkiety Nowego Jorku, Chicago i Los Angeles, by potem trafić do kilku hollywoodzkich filmów, a nawet na przyjęcie do Wielkiego Gatsby'ego ze słynnej powieści F. Scotta Fitzgeralda. Anegdota mówi, że pytana o styl tańca z mocnym, polskim akcentem odpowiadała: "I'm shaking my chemise" ("Potrząsam swoją koszulą").

Pewnie niewiele osób wiedziało, że Gilda Gray, której sława porównywana była do Poli Negri link otwiera się w nowym oknie , to naprawdę Marianna Michalska. Urodziła się 24 października 1901 w Krakowie, który wówczas znajdował się pod zaborem austriackim. Do Stanów Zjednoczonych wyjechała z rodzicami już jako kilkulatka, zamieszkała w Milwaukee w Wisconsin. Stamtąd trafiła na sceny rewiowe i kabaretowe, a potem wypatrzona przez łowcę talentów - do kina. Zagrała w kilkunastu niemych produkcjach, w tym m.in. w "The Devil Dancer", "Piccadilly" i "Cabaret", ale też sama była dla kina inspiracją, by wspomnieć "Gildę" z Ritą Hayworth w roli głównej - film w reżyserii Charlesa Vidora z 1946 roku. Było o czym opowiadać.

Jej trzy małżeństwa skończyły się rozwodem, interesy - bankructwem, a powrót do showbiznesu - atakiem serca. Nigdy też nie wyrzekła się swoich korzeni. Podczas II wojny światowej, Gilda zaangażowała się w pomoc finansową na rzecz walczącej Polski,wspierała także wielu polskich emigrantów wojennych, którzy właśnie w Stanach Zjednoczonych próbowali ułożyć swoje życie od nowa. O zmarłej 22 grudnia 1959 roku w Kaliforni Gildzie Grey przypomina dziś gwiazda w hollywoodzkiej Alei Sławy.

___

Źródła: Wikipedia, portal Taniecpolska.pl, Tygodnik Polityka, miesięcznik Śląsk, eteatr.pl, Gazeta Wyborcza, histmag.org.pl, Culture.pl, Marie Rambert Dance Company, Teatr Wielki Opera Narodowa, wydawnictwo Prószyński i S-ka, Dwójka, Polskie Radio. Korzystałam z publikacji "W stulecie urodzin Janiny Jarzynówny-Sobczak" wydanej przez Operę Bałtycką. 

Anna Legierska
Culture.pl
24 kwietnia 2017