Historia utraty

Spektakl performatywno-muzyczny "Mystery. Everybody is losing someone" wg koncepcji Aleksandry Owczarek i w reżyserii oraz choreografii Frajdy Natychmiast (Aleksandra Jachymek) to mistyczna modlitwa ciała, które podążając za muzyką prowadzi oralny performans. Pięć osób performerskich, skrzypce i klawesyn opowiadają osobistą i osadzoną kulturowo historię utraty.

Bazą dla scenariusza i punktem wyjścia do tworzenia choreografii i ruchu na scenie jest partytura muzyczna, która została oparta na wybranych trzech ze zbioru XVI Sonat Misteryjnych H.I.F. Bibera. Zaaranżowane, odnoszą się bezpośrednio do Misterium Męki Pańskiej - jednego z najbardziej znanych i czytelnych przykładów motywu cierpienia i utraty w kulturze i sztuce.

Spektakl jest swoistym zaproszeniem widza do muzycznej kontemplacji i duchowego towarzyszenia w symbolicznym odtworzeniu historycznego i osobistego doświadczenia utraty. Twórczo dialogujący z Ewangelią, barokowymi obrazami Caravaggia, Rubensa oraz Rembrandta, artyści w eksperymentalnej formie łączą muzykę i sztuki performatywne, synergicznie podchodząc do działań odzwierciedlających i przekazujących emocje przez różne kanały komunikacji.

Praca z partyturą muzyczną przekładana jest na konkretne działania w przestrzeni. Kolejne pozycje z programu przedstawiają proces utraty, żal i współodczuwanie na przykładzie ostatnich dni życia biblijnej postaci Jezusa. Poszczególne utwory wzmacniają konkretne emocje, odzwierciedlane za pomocą artystycznych środków wyrazu, ucieleśnianych na scenie zarówno przez osoby aktorskie, jak i muzyczne.

Choreografia powstaje na sonatach z okresu baroku na skrzypce i basso continuo, wykonywanych na instrumentach historycznych oraz referując do póz i sposobu przedstawienia ciała i ruchu przez malarzy barokowych. Wybrane utwory ilustrują emocje towarzyszące kolejnym Tajemnicom Różańcowym: Droga Krzyżowa, Ukrzyżowanie. Charakterystyczne barwy i światłocień obecny w malarstwie barokowym przełożony jest na scenę przez reżysera świateł. Kostiumy w uwspółcześnionej wersji nawiązują kolorystycznie do strojów osób uwiecznionych na obrazach.

Wyprowadzenie muzyki z sal koncertowych na scenę i połączenie ze współczesnymi formami sztuk per formatywnych, stanowi wstęp do dyskusji i popularyzacji tematu syn tezy sztuk w obrębie wykonawstwa historycznego. Wydarzenie ma potencjał poszerzania widowni nie zależnych sztuk performatywnych o nowe grupy docelowe np. młodzież ze szkół muzycznych czy studentów Akademii Muzycznych.

Helena Rakovich
Teatr Miejski w Gliwicach
7 kwietnia 2025