Kompendium wiedzy o Komunie Otwock

Przewodnik pod redakcją Agnieszki Berlińskiej i Tomasza Platy to kompendium wiedzy o Komunie Otwock, jednym z najbardziej wyrazistych i radykalnych przedsięwzięć na alternatywnej scenie ostatnich lat

Ukazuje się w momencie przełomowym dla grupy, która po 20 latach działalności postanowiła zmienić nazwę i charakter działania. Na miejsce Komuny Otwock - "anarchistycznej wspólnoty działań" - powstaje Komuna Warszawa. Jej twórcy piszą w zamieszczonym w książce manifeście: "Zamiast głosić idee, jak to miała w zwyczaju Komuna Otwock, jako Komuna Warszawa będziemy raczej opowiadać historie".

Książka Berlińskiej i Platy stawia pytanie o to, na ile odejście od pierwotnych założeń grupy jest zdradą, a na ile nieuniknioną konsekwencją rozwoju osobistego jej członków. Czy, jak twierdzi współtwórca Komuny Grzegorz Laszuk, Komuna poniosła ideową porażkę, ponieważ nie przebudowała świata, czy, jak uważają inni, zmieniła myślenie wielu ludzi i pchnęła ich na ścieżkę działalności społecznej w organizacjach pozarządowych.

Mówią o tym dawni i obecni członkowie Komuny, obok Laszuka: Przemysław Wielgosz, Alina Gałązka, Marek Piekarski, Maciej Setniewski, Bartek Rączkowski, Anna Rączkowska, Ilona Gosk. Kontekstem dla ich doświadczeń są komentarze wybitnych intelektualistów i twórców - Zygmunta Baumana, Wojciecha Krukowskiego, Agaty Bielik-Robson, Leszka Kolankiewicza, którzy zastanawiają się nad kwestią zmiany społecznej poruszaną w niemal wszystkich spektaklach Komuny. Trzecią częścią są opisy przedstawień wraz ze scenariuszem najnowszego: "Księga wynalazków", które ma być poświęcone problemowi rozwoju naukowo-technologicznego i zagrożeniom, które ze sobą niesie.

Ta ważna książka jest nie tylko dokumentem działalności pewnej grupy aktywistów i artystów, ale opowieścią o przemianach świadomości w Polsce w ostatnich 20 latach. O potrzebie naprawy świata, która mimo rozczarowań i porażek nie znika z pola widzenia. Wreszcie o społecznym eksperymencie, jakim była próba działania niekomercyjnego, niezarobkowego, amatorskiego w przestrzeni sztuki. Konkluzja jest pozytywna: Komuna co prawda nie przebudowała świata, niewątpliwie jednak zmieniła ludzi, którzy ją tworzyli lub znaleźli się w polu jej działania. Do nich należy następny krok.



Roman Pawłowski
Gazeta Wyborcza Stołeczna
19 grudnia 2009