Kontrowersyjna "Tosca" z gwiazdami znowu na ekranie
Jedna z najsłynniejszych oper świata "Tosca" Pucciniego tym razem z Patricią Racette i Robertem Alagną w głównych rolach. Kontrowersyjna inscenizacja operowego thrillera będzie transmitowana 9 listopada po raz drugi, w ramach cyklu "The Met: Live in HD" w kilku miastach.Przedstawienie trwa około 3 godzin i 35 minut (w tym 2 przerwy). | Inscenizacja ta jest koprodukcją The Metropolitan Opera w Nowym Jorku, Bayerische Staatsoper w Monachium i Teatro alla Scala w Mediolanie.
Tosca nie ucieka
Chyba wszyscy bez wyjątku inscenizatorzy "Toski", od czasu jej powstania, nakazywali głównej bohaterce tej opery uciekać przerażonej z pałacu Farnese zaraz po zamordowaniu przez nią barona Scarpii - zresztą zgodnie z obszernymi didaskaliami, z których słynęli zarówno libreciści Pucciniego, jak i sam kompozytor. Luc Bondy, realizując nowojorskie przedstawienie (później zobaczyła je również publiczność mediolańskiej La Scali i monachijskiej Bayerische Staatsoper), nakazał Tosce zostać w pokoju, razem z trupem Scarpii, i odpocząć na sofie po drastycznym rozwiązaniu przez nią jej nierozwiązywalnego problemu. Czy w oczach reżysera główna bohaterka nie czuje strachu? Czy jest wyrachowana i bezwzględna, że właśnie tak reaguje na zbrodnię, której przed chwilą dokonała?
To niejedyna drastyczna zmiana, jakiej dokonał Luc Bondy, interpretując jedną z najsłynniejszych oper świata. Przede wszystkim odarł Toscę z historycznego kontekstu, by skupić się na tym, jak dobitnie przedstawić widzom relacje panujące pomiędzy postaciami i jak wyraziście nakreślić ich portrety psychologiczne. "Ani okrucieństwo, ani pożądanie połączone z cierpieniem nie są przypisane konkretnym czasom - informował reżyser podczas pracy nad realizacją swojej wizji opery Pucciniego. - Tosca jest jednocześnie opowieścią współczesną i starą. W moim przedstawieniu chcę pokazać różnicę między ślepą pasją a zimną strategią".
Dyrektor muzyczny Met James Levine, który wraz z Bondym przygotowywał ten spektakl, także wskazywał na pozahistoryczną materię i uniwersalną wymowę dzieła. "W Tosce wspaniała muzyka Pucciniego łączy się z melodramatyczną energią, której napięcie przywodzi na myśl wielkie filmy Hitchcocka".
Premiera przedstawienia (wrzesień 2009) została przyjęta przez publiczność Met z mieszanymi uczuciami. Przywiązanych do tradycji widzów oburzyła decyzja Petera Gelba, dyrektora generalnego nowojorskiej opery, by zdjąć z afisza pełną scenograficznego przepychu, graną od ćwierć wieku inscenizację autorstwa Franca Zeffirellego i zastąpić ją czymś nowszym. Trudno jednak tę decyzję uznać za niespodziewaną. Gelb ostrzegał na początku swojej kadencji (2006), że zamierza wprowadzać radykalne zmiany i repertuar nowojorskiej opery nie będzie trzymał się tradycji. Obietnicy nie złamał. Po blisko 8 latach rządów Gelba można stwierdzić, że w repertuarze Met zaszły dość poważne zmiany. Mogą je zresztą obserwować nie tylko nowojorczycy: Gelb pokazał kontrowersyjną Toscę całemu światu niespełna miesiąc po premierze, transmitując ją w ramach cyklu The Metropolitan Opera: Live in HD. Teraz, cztery lata później, widzowie cyklu zobaczą ją jeszcze raz, choć w innej obsadzie. Będzie to swoistego rodzaju sprawdzian, czy inscenizacja Bondy'ego przetrwała próbę czasu (a tym samym, czy decyzja Gelba o przygotowaniu nowej Toski była właściwa), ale będzie to również okazja do podziwiania wyjątkowych śpiewaków w wyjątkowym dziele włoskiego weryzmu.
Puccini obejrzał wielką Sarah Bernhardt w La Tosce - sztuce specjalnie dla niej napisanej przez Victoriena Sardou - i od razu zaczął myśleć o przełożeniu tego płomiennego melodramatu na język opery. Pomysł dojrzewał kilka lat (w tym czasie kompozytor pracował nad Cyganerią), by w 1900 roku zostać finalnie zrealizowanym. Prapremierowe przedstawienie miało dość dramatyczny przebieg. Pogłoski o bombie podłożonej w teatrze oraz niekoniecznie eleganckie zachowanie części publiczności zmusiły dyrygenta do przerwania spektaklu i wznowienia go dopiero po względnym uspokojeniu się widowni. Krytycy nie zostawili na Tosce suchej nitki. Do dziś wśród części specjalistów panuje opinia, że to dzieło płytkie, wulgarne, pozbawione głębszych treści, ale publiczność jest innego zdania - Tosca to jedna z najczęściej wystawianych oper na świecie. Jej dwa fragmenty (aria tytułowej heroiny Żyłam sztuką, żyłam miłością oraz aria Cavaradossiego A gwiazdy tak świeciły (...) są znane nawet tym, którzy w do opery chodzą od święta. (Bartłomiej Majchrzak)
Transmisja live: sobota, 9 listopada 2013, 18:55
Gdzie w Polsce można obejrzeć "Toscę":
Rzeszów LIVE kino Zorza http://www.kinozorza.pl/
Warszawa LIVE Teatr Studio im St. I Witkiewicza http://www.teatrstudio.pl/
Wrocław LIVE kino Nowe Horyzonty http://www.kinonh.pl/
Elbląg LIVE kino Światowid http://kino.swiatowid.elblag.pl/pl/
Katowice LIVE kino Kosmos http://www.csf.katowice.pl/
Kraków LIVE kino Kijów.Centrum www.kijow.pl
Gliwice RETRANSMISJA kino Amok http://www.amok.gliwice.pl/
Kielce LIVE Filharmonia Świętokrzyska im. O. Kolberga w Kielcach http://filharmonia.kielce.com.pl/
Olsztyn LIVE Warmińsko-Mazurska Filharmonia im. F. Nowowiejskiego http://www.filharmonia.olsztyn.pl/
Czechowice-Dziedzice LIVE kino Świt http://mdk.czechowice-dziedzice.pl/
Trzebinia LIVE kino Sokół http://kino.tck.trzebinia.pl/
Łódź retransmisja Filharmonia Łódzka im. Artura Rubinsteina http://www.filharmonia.lodz.pl/
(-) (-)
Materiał organizatora
6 listopada 2013