Krystian Lupa (1943)

Urodził się 7 listopada 1943 roku w Jastrzębiu Zdroju.

Zanim zaangażował się w działalność teatralną, studiował na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Wkrótce jednak porzucił ten kierunek studiów i zdał egzaminy do krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Dyplom na Wydziale Grafiki uzyskał w 1969 roku. Później przez dwa lata studiował reżyserię w łódzkiej Państwowej Wyższej Szkole Filmowej Telewizyjnej i Teatralnej. W 1973 roku dostał się na Wydział Reżyserii Dramatu Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie.

Jeszcze na studiach zetknął się z Konradem Swinarskim, chodził na jego zajęcia z analizy dramatów, był asystentem Swinarskiego podczas realizacji "Hamleta" w Starym Teatrze. Przyznawał, że to właśnie od tego reżysera nauczył się głębokiego wnikania w sens poszczególnych teatralnych scen oraz pracy z aktorem. Fascynował go także teatr Tadeusza Kantora i sposób funkcjonowania aktora w Kantorowskiej scenicznej rzeczywistości.

Bardzo ważnym autorem był dla Lupy Carl Gustav Jung.

W teatrze zadebiutował w 1976 roku, przygotował "Rzeźnię" Sławomira Mrożka w Teatrze im. J. Słowackiego w Krakowie. Na dyplom reżyserski wybrał "Nadobnisie i koczkodany" Stanisława Ignacego Witkiewicza (1977), tekst, nad którym pracował już wcześniej. Z opracowaniem tego właśnie dramatu przystępował do egzaminów wstępnych do szkoły teatralnej.

Dla tych twórców teatr i dramat były czymś więcej niż sztuką i rozrywką. Przestrzenią poznania, sposobem życia.

Po dyplomie został zaangażowany do Teatru im. C.K. Norwida w Jeleniej Górze, gdzie ponownie wyreżyserował "Nadobnisie i koczkodany" (1978) i jeszcze dwukrotnie sięgnął po dramaturgię Witkacego, zainscenizował "Pragmatystów" (1981) i "Macieja Korbowę i Bellatrix" (1986).

W tym czasie w Jeleniej Górze inscenizował także m.in.: Leonida Andrejewa - "Życie człowieka" (1977), Stanisława Przybyszewskiego - "Matka" (1979), Sławomira Mrożka - "Pieszo"(1982), Witolda Gombrowicza - "Ślub" (1984). Wcześniej, w 1978 roku, zrealizował na deskach Starego Teatru w Krakowie "Iwonę Księżniczkę Burgunda" Gombrowicza. Krytycy zwracali wówczas uwagę, że Lupę interesują w teatrze przede wszystkim relacje międzyludzkie, które oddaje na scenie za pomocą subtelnie wycieniowanej gry psychologicznej z podkreśleniem złożonych motywacji postaci. Podkreślano, że bardzo precyzyjnie komponuje sceny i doskonale potrafi interpretować momenty milczenia, a także świadomie i celowo powtarzać pewne sekwencje i zwalniać tempo akcji, eksperymentować z czasem w teatrze. W tym okresie powstały autorskie przedstawienia - "Przezroczysty pokój" (1979) i "Kolacja" (1980).

W programach teatralnych do tych spektakli można było przeczytać: "scenariusz - Krystian Lupa i kreacja zbiorowa zespołu aktorskiego". Już w Jeleniej Górze praca z aktorem nabrała cech szczególnych i nie dotyczyła jedynie przedstawień autorskich. Jego współpracownicy z tego okresu nazywają sposób tworzenia spektaklu mianem prób laboratoryjnych.

"Kto tę książkę świśnie, niech na gałęzi zawiśnie!" – wypisywano na ekslibrisach. Czy zaklęcie działało? Prześledźmy drogę znaku książkowego od glinianej tabliczki do samodzielnego dzieła sztuki.

Od 1980 roku związany ze Starym Teatrem w Krakowie, gdzie powstały jego najwybitniejsze przedstawienia. Pracę rozpoczął od "Powrotu Odysa" według Stanisława Wyspiańskiego (1981), dramat, do którego powrócił jeszcze w 1999 w realizacji w warszawskim Teatrze Dramatycznym. W Starym Teatrze po raz pierwszy sięgnął po literaturę austriacką. Inspiracją autorskiego przedstawienia "Miasto snu" (1985) stała się powieść Alfreda Kubina "Po tamtej stronie". W 1988 roku wyreżyserował "Marzycieli" Roberta Musila, spektakl, w którym mówił o upadku ideałów i o człowieku, który cały czas poszukuje swojej tożsamości.

Do Musila powrócił jeszcze dwa lata później adaptując na scenę wielkie epickie dzieło tego autora - eseistyczną, filozoficzną powieść "Człowiek bez właściwości". Spektakl "Szkice z 'Człowieka bez właściwości' Roberta Musila" przygotował jako szkolny dyplom ze studentami Wydziału Aktorskiego krakowskiej Szkoły Teatralnej. Kolejną adaptacją prozy austriackiej był spektakl zainspirowany prozatorską twórczością Rainera Marii Rilkego "Malte albo tryptyk marnotrawnego syna" (1991).

W 1992 roku zmierzył się po raz pierwszy z twórczością Thomasa Bernharda, zaadaptował na scenę jego powieść Kalkwerk. Przedstawienie zyskało miano wielkiego traktatu metafizycznego. Jednocześnie, za sprawą doskonałego aktorstwa, było wstrząsającym obrazem fizycznego i psychicznego cierpienia człowieka, który poszukuje sensu w zrutynizowanym świecie. "Lunatycy. Esch, czyli Anarchia" - spektakl Lupy z 1995 roku był kolejną adaptacją, tym razem z niemieckiego oryginału, drugiej części wielkiej trylogii powieściowej Austriaka Hermanna Brocha. "Lunatycy" Brocha obejmują okres od końca XIX wieku do końca I wojny światowej i opisują proces dezintegracji społeczeństwa spowodowany rozpadem dotychczasowych wartości.Drugą część teatralnych "Lunatyków" z podtytułem "Hugenau, czyli rzeczowość" zrealizował w 1998 roku.

W "Rodzeństwie. Ritter, Dene, Voss" Bernharda (1996), opowiadającym o życiu austriackiego filozofa Ludwiga Wittgensteina, podobnie jak we wcześniejszym "Kalkwerku", śledził zrutynizowane zachowania trójki rodzeństwa, wydobywając emocjonalne konflikty, w jakie popada geniusz. Także w Teatrze Polskim we Wrocławiu, z którym współpracuje od 1996 roku, powracał do swoich austriackich fascynacji. Wystawił tutaj "Immanuela Kanta" Thomasa Bernharda (1996), "Damę z jednorożcem" według opowiadania "Hanna Wendling" Hermanna Brocha (1997) i "Kuszenie cichej Weroniki" na podstawie opowiadania Roberta Musila (1997).
W 2001 roku w warszawskim Teatrze Dramatycznym zaadaptował na scenę kolejną powieść Bernharda "Auslöschung/Wymazywanie" we własnym przekładzie (2001) - przedstawienie mówiące o pamięci, o próbie wymazania własnej biografii i możliwości narodzenia się na nowo.

Na warszawskiej scenie Dramatycznego wkrótce powrócił do Bernharda wystawiając jego sztukę "Na szczytach panuje cisza" (2006), ale wcześniej przygotował spektakl "Niedokończony utwór na aktora według 'Mewy' Czechowa/'Sztuka Hiszpańska' Yasminy Rezy" (2004). Oba spektakle łączył namysł nad istotą twórczości i postacią artysty.

W 1997 roku w Starym Teatrze wystawił komedię Yasminy Rezy "Sztuka", w której pojawiała się ironia, ale za śmiesznością krył się równocześnie ton serio. Wystawiał także literaturę rosyjską. "Braci" (1988) - spektakl na podstawie "Braci Karamazow" Fiodora Dostojewskiego przygotował jako przedstawienie dyplomowe IV roku Wydziału Aktorskiego krakowskiej PWST, w której pracuje jako pedagog od 1983 roku. W 1990 roku jeszcze raz powrócił do adaptacji tej powieści na scenie Starego Teatru w Krakowie. Nowa wersja "Braci Karamazow", wielkiego teatralnego fresku, została przez Lupę opracowana w 1999 roku. Ze studentami Wydziału Aktorskiego krakowskiej Szkoły Teatralnej w ramach przedstawień dyplomowych reżyser dwukrotnie realizował teksty Antoniego Czechowa. Przygotował spektakl według "Płatonowa", składający się z dwóch części i zatytułowany "Płatonow wiśniowy i oliwkowy" (1996), dwa lata później wystawił "Trzy siostry". Zaadaptował na scenę "Mistrza i Małgorzatę" Michaiła Bułhakowa (Stary Teatr w Krakowie, 2002), w Teatrze Polskim we Wrocławiu przygotował spektakl "Azyl" według "Na dnie" Maksyma Gorkiego (2003).

Sięgał również po dramat najnowszy, wystawił "Prezydentki" Austriaka Wernera Schwaba (Teatr Polski we Wrocławiu, 1999) i "Stosunki Klary" niemieckiej dramatopisarki Dei Loher (Teatr Rozmaitości w Warszawie, 2003).
Kolejne dwa spektakle powstały w Narodowym Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie. Pierwszy z nich, który swą światową premierę miał w Atenach podczas Hellenic Festival w 2004 roku (premiera polska w Starym Teatrze w 2005 roku) to "Zaratustra" wg. "To rzekł Zaratustra" Friedricha Nietzschego i "Nietzsche. Trylogia" Einara Schleefa. W scenicznej adaptacji filozoficznego tekstu, w zdyscyplinowanym, przejmującym przedstawieniu pokazywał duchową podróż człowieka, stawiał pytania o sens ludzkiej egzystencji, o sens istnienia bez Boga, o możliwości ludzkiego poznania. W drugim krakowskim spektaklu powracał do refleksji nad istotą tworzenia, zastanawiał się nad świadomością artysty i rolą przypadku w sztuce.

W 2008 r. pokazał "Factory 2" wg własnego scenariusza, przedstawienie inspirowane życiem i twórczością Andy'ego Warhola i fenomenem stworzonej przez niego legendarnej pracowni. Od roku 2009 pracuje nad tryptykiem "Persona", zafascynowany intrygującymi osobowościami trzech kobiet, ponad granicami i przez generacje. Koncentruje się na trzech ikonach Dwudziestego Wieku: Marilyn Monroe, Simone Weil i George Gurdjieff.

W 2011 r. odbyła się premiera przedstawienia "POCZEKALNIA.0" w Teatrze Polskim we Wrocławiu. Następnie w 2012 widzowie mogli zobaczyć najnowszy spektakl Krystiana Lupy "Miasto Snu" wg powieści Alfreda Kubina, pt. "Po tamtej stronie". Został on wystawiony we współpracy z zespołem TR Warszawa oraz w koprodukcji z Instytutem Adama Mickiewicza. Oficjalna premiera przedstawienia odbyła się 5 października w Paryżu w Théâtre de la Ville, natomiast premiera w Warszawie 10 listopada w Hali Transcolor.

Reżyserował także za granicą, m.in. "Marzycieli" Roberta Musila w Thalia Theater w Hamburgu (2001), "Solaris" wg Stanisława Lema w Düsseldorfer Schauspielhaus (2005), "Trzy siostry" Antoniego Czechowa w American Repertory Theatre (2005) i "Czarodziejski flet" Mozarta w Theater in der Wien (2006).

Jest mistrzem w tworzeniu spójnej wewnętrznie rzeczywistości scenicznej. Często sam przekłada i adaptuje tekst, tworzy scenografię i reżyseruje przedstawienia, w niektórych występuje w roli narratora. Udaje mu się uzyskać niezwykłą jedność wyrazu i klarowność oraz przejrzystość idei. Szczególną rolę pełni też w jego realizacjach muzyka, która:

W zasadzie istnieć może wyłącznie razem z akcją. Jest to przestrzeń dźwięków całkowicie zintegrowana z tym, co robią aktorzy. Niekiedy tak się zlewa z tokiem działań, że widzowie przestają ją dostrzegać.

O randze teatru Lupy decyduje aktorstwo, często "niewidoczne" i "przezroczyste" za sprawą wykonawców, którzy stapiają się niemal całkowicie z kreowaną postacią. Zazwyczaj postać tak głęboko przenika aktora, że w intymnej atmosferze spektaklu możliwe staje się uchwycenie najdrobniejszych psychologicznych niuansów i wewnętrznych sprzeczności.

W Teatrze Telewizji Krystian Lupa debiutował w 1977 roku realizacją "Wariata i zakonnicy" Stanisława Ignacego Witkiewicza. Przygotował także m.in. telewizyjne wersje przedstawień teatralnych: "Marzycieli" Roberta Musila (1991), "Immanuela Kanta" (1997) i "Kalkwerk" Thomasa Bernharda (1998), "Kuszenie cichej Weroniki" Roberta Musila (2000) oraz "Hannę Wendling" Hermanna Brocha (2001). W 1993 roku zrealizował trzyczęściowy spektakl W stronę Klarysy. "Szkice z 'Człowieka Bez Właściwości' Roberta Musila" oparty na spektaklu przygotowanym w 1990 roku w krakowskiej Szkole Teatralnej. Na scenie telewizyjnej powstały jeszcze dwa inne przedstawienia reżysera - Stary dom Hansa Christiana Andersena (1994) i Julia, autorski spektakl na motywach opowiadania Lidii Wilk Z południowych mórz (1998).
Jest autorem zbioru szkiców "Utopia i jej mieszkańcy" (1994) oraz trzech tomów prozy - "Labirynt" (2001), "Podglądania" (2003) i "Utopia 2. Penetracje" (2003), w których znalazły się fragmenty od lat prowadzonych dzienników.

Austriacki Schauspielhaus Graz rozpoczął nowy rok uroczystą premierą "Wycinki" Thomasa Bernharda w reżyserii Krystiana Lupy, polskiego specjalisty od teatralnych adaptacji dzieł wybitnego XX-wiecznego pisarza, prowokatora i skandalisty.

23 października 2014 na Scenie im. Jerzego Grzegorzewskiego Teatru Polskiego we Wrocławiu odbyła się głośna premiera "Wycinki.HOLZFÄLLEN", spektaklu na podstawie prozy Bernharda uznanego przez widzów i krytyków najlepszym przedstawieniem sezonu. Za "umiejętną krytykę pozycji artysty i konfrontowanie widzów z najbardziej niewygodnymi prawdami oraz totalność wizji, która dostarcza wielu wspaniałych teatralnych momentów" - tak brzmial werdykt międzynarodowego jury krakowskiego festiwalu "Boska komedia", z którego reżyser i jego zespół wyjechał z aż trzema nagrodami w najważniejszych kategoriach.

Bernhard krytykuje sytuację, w której bezkompromisowość i walka o inny świat, będące udziałem artystów na początku ich drogi, ulatnia się. Artyści zaczynają wikłać się w relacje z cyniczną i ignorancką władzą, idą na kompromisy, by kierować swoimi karierami. To spektakl o problemach ludzi kultury, o mechanizmach, które mają wpływ na kulturę.

Reżysera doceniła także kapituła TVP Kultura, która z okazji 10-lecia stacji przyznała Krystianowi Lupie nagrodę specjalną. "Supergwarancja dla artysty, który wciąż poszukuje, prowokuje i inspiruje, dla którego sztuka jest formą poznawania człowieka i odkrywania jego tajemnic. Za moc kreowania scenicznej rzeczywistości i niezwykłą zdolność przyciągania publiczności. Supergwarancja dla reżysera, który kolejny raz dowiódł swojej wyjątkowości, inscenizując"Wycinkę"Thomasa Bernharda w Teatrze Polskim we Wrocławiu. " - czytamy w uzasadnieniu. Odbierając nagrodę powiedział, że: Zadaniem ludzi kultury jest przekonywanie innych o tym, że prężna i rozwijająca się awangarda sztuki jest gwarancją prężnie rozwijających się miast. Powinniśmy umieć o tym mówić.

W 2015 roku swoją premierę na deskach Litewskiego Narodowego Teatru Dramatycznego miał "Plac Bohaterów", w którym po raz kolejny mierzy się z twórczością Thomasa Bernharda. Dramat z 1988 opowiada o antysemityzmie i współpracy Austriaków z Hitlerem, przez co wywołał skandal w kraju. Pokazuje na scenie świat pełen hipokryzji, gdzie nierozliczone z przeszłością społeczeństwo, współtworzy rzeczywistość, której nienawidzi.

Spektakl wystawiany był później w Teatrze Dramatycznym w Warszawie podczas 36. Warszawskich Spotkań Teatralnych oraz podczas Festiwalu Boska Komedia w Krakowie.

Kultura i tożsamość narodu wyraża się zazwyczaj przez jedną lub dwie dominujące dziedziny sztuki. W Polsce taką rolę pełni teatr, stanowiąc rodzaj narodowego sumienia, kompasu i sejsmografu jednocześnie. Nie dziwi więc, że teatr w Polsce "od zawsze" funkcjonował jako przestrzeń dla narodowych dyskusji i zarzewie kulturowych zmian.

Jesienią 2017 roku wznowił w warszawskim Nowym Teatrze próby do "Procesu" według powieści Franza Kafki. To byłą bez wątpienia jedna z najbardziej oczekiwanych premier sezonu, możliwa dzięki współpracy czterech warszawskich teatrów ( oprócz Nowego także TR Warszawa, Powszechnego i Studio) z międzynarodowymi festiwalami. We wspólnym oświadczeniu teatrów czytamy:

Powinniśmy dowiedzieć się, kim dla Polaków i Europejczyków jest dzisiaj bohater "Procesu" i jak zobaczy tę postać jeden z najwybitniejszych reżyserów współczesnego teatru. W obliczu kryzysu wartości europejskich, zagrożenia wolności osobistej chcemy, by ten spektakl, będący międzynarodową koprodukcją, był wspólnym głosem w sprawie przyszłości.

Litewski spektakl, hiszpański western i japoński teatr po katastrofie. W Lublinie rusza XXI edycja Konfrontacji Teatralnych.

Przypomnijmy, że prace nad spektaklem zostały zawieszone po zmianie dyrekcji we wrocławskim Teatrze Polskim. Premiera"Procesu" odbyła się 15 listopada 2017, na stołecznej scenie zobaczyliśmy m.in. Halinę Rasiakównę, Piotra Skibę, Małgorzatę Gorol i Wojciecha Ziemińskiego. Spektakl powstaje w koprodukcji z Printemps des Comédiens w Montpellier, Odéon-Théâtre de Europe w Paryżu, Festival d'Automne w Paryżu, La Filature - Scène nationale w Miluzie, Théâtre du Nord w Lille.

Kolejnym, po "Procesie" wyczekiwanym przedstawieniem było "Capri – wyspa uciekinierów", dzieło inspirowane prozą Curzio Malapartego, włoskiego korespondenta i pisarza, autora powieści "Kaputt" i "Skóra" przedstawiających grozę i okropieństwa drugiej wojny światowej. Zniecierpliwiona publiczność miała szansę obejrzeć "Capri" w stadium "work-in-progress" w ostatnich dniach sezonu 2018/2019. Pełne przedstawienie miało natomiast premierę 12 października 2019 roku. W spektaklu, obok etatowych aktorów i aktorek Teatru Powszechnego, zobaczyliśmy także stałych współpracowników i współpracowniczki: Monikę Niemczyk, Piotra Skibę czy Halinę Rasiakównę. Do imponującej obsady dołączyło także siedmioro statystów.

Nawiązując do dotychczasowych odczytań Kafki w refleksji nad dynamiką osądzania, kreuje proces, w którym widzowie mimowolnie odgrywają rolę oskarżyciela.

Ważniejsze nagrody i odznaczenia:
1977 – Srebrny Kluczyk za reżyserię i scenografię "Życia człowieka" w Teatrze im.Cypriana Kamila Norwida w Jeleniej Górze;
1978 - Nagroda za reżyserię i scenografię "Nadobniś i koczkodanów" Stanisława Ignacego Witkiewicza w Teatrze im. C.K. Norwida w Jeleniej Górze na 4. Opolskich Konfrontacjach Teatralnych;
1979 - Odznaczenie Zasłużony dla Jeleniej Góry;
1983 - Wyróżnienie za pracę nad kształtem teatralnym "Pragmatystów" Stanisława Ignacego Witkiewicza w Teatrze im. C.K. Norwida w Jeleniej Górze na 23. Kaliskich Spotkaniach Teatralnych; Opole - nagroda za prace nad dramatami Stanisława Ignacego Witkiewicza - "Pragmatyści" w Teatrze im. C.K. Norwida w Jeleniej Górze i "Bezimienne dzieło" w Starym Teatrze w Krakowie na 9. Opolskich Konfrontacjach Teatralnych;
1987 - Nagroda za całokształt plastyczny sztuki Stanisława Ignacego Witkiewicza "Maciej Korbowa i Bellatrix" w Teatrze im. C.K. Norwida w Jeleniej Górze na 13. Opolskich Konfrontacjach Teatralnych;
1988 - Nagroda im. Konrada Swinarskiego przyznawana przez miesięcznik "Teatr" za reżyserię sztuki "Marzyciele" Roberta Musila w Starym Teatrze w Krakowie;
1991 – Nagroda krakowskiej Filii Fundacji Kultury Polskiej za całokształt dokonań artystycznych;
1992 – Nagroda im. Leona Schillera za wybitne osiągnięcia w dziedzinie reżyserii za rok 1991;
1993 – II nagroda dla przedstawienia "Kalkwerk" ze Starego Teatru w Krakowie podczas Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego "Kontakt"w Toruniu; Nagroda wojewody krakowskiego za osiągnięcia w dziedzinie reżyserii teatralnej i działalność pedagogiczną w krakowskiej PWST;
1995 – III nagroda dla spektaklu "Lunatycy" Hermanna Brocha ze Starego Teatru w Krakowie na 5. Międzynarodowym Festiwalu "Kontakt" w Toruniu;
1996 – Nagroda im. Krzysztofa Kieślowskiego za najlepszą inscenizację dla "Płatonowa wiśniowego i oliwkowego" wg "Płatonowa" Antoniego Czechowa z PWST w Krakowie na 14. Ogólnopolskim Przeglądzie Spektakli Dyplomowych Szkół Teatralnych w Łodzi;
1997 – Statuetka Fredry - nagroda Wrocławskiego Towarzystwa Przyjaciół Teatru i krytyków za "teatralne wydarzenie roku 1996" dla "Immanuela Kanta" Thomasa Bernharda w Teatrze Polskim we Wrocławiu;
1998 – Nagroda Ministra Kultury w dziedzinie teatru; Nagroda miasta Krakowa za reżyserię przedstawień "Rodzeństwo" Thomasa Bernharda i "Sztuka" Yasminy Rezy w Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie;
1999 – Nagroda za reżyserię "Powrotu Odysa" Stanisława Wyspiańskiego w Teatrze Dramatycznym w Warszawie na Opolskich Konfrontacjach Teatralnych; Paryż - Nagroda Krytyków Francuskich dla "Lunatyków" Hermanna Brocha ze Starego Teatru w Krakowie, najlepszego spektaklu obcojęzycznego w sezonie 1998/99;
2000 – Nagroda Sekcji Krytyków ITI za popularyzację polskiej kultury teatralnej za granicą; Wrocław - tytuł najlepszego spektaklu i Statuetka Fredry dla "Prezydentek" Wernera Schwaba w Teatrze Polskim we Wrocławiu przyznane z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru; Ludwik - nagroda krakowskiego środowiska teatralnego dla reżysera i spektaklu "Bracia Karamazow" Fiodora Dostojewskiego ze Starego Teatru w Krakowie;
2001 – Austriacki Krzyż Zasługi; Feliks Warszawski - nagroda dla najlepszego reżysera sezonu 2000/01 za reżyserię spektaklu "Auslöschung/Wymazywanie" Thomasa Bernharda w Teatrze Dramatycznym w Warszawie;
2002 - Francuski Order Sztuk Pięknych i Nauk Humanistycznych; Statuetka Pegaza - nagroda programu telewizyjnego "Pegaz" dla najlepszego reżysera teatralnego;
2003 - Grand Prix dla spektaklu "Auslöschung/Wymazywanie" Thomasa Bernharda z Teatru Dramatycznego w Warszawie na 37. Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym BITEF w Belgradzie; Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski; Dyplom Ministra Spraw Zagranicznych RP za wybitne zasługi dla promocji Polski w świecie w roku 2002;
2004 - Ludwik - nagroda krakowskiego środowiska teatralnego za reżyserię i scenografię do "Kalkwerku" Thomasa Bernharda w Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie oraz Ludwik dla najlepszego przedstawienia; Nagroda Publiczności dla najlepszego przedstawienia oraz nagroda Wielkiej Kapituły Loży Przyjaciół Teatru Powszechnego w Łodzi dla Wydarzenia Festiwalu: "Kalkwerku" Thomasa Bernharda na 10. Festiwalu Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych w Łodzi;
2008 - Nagroda Ars Quaerendi za projekt adaptacji teatralnej "Kuszenia cichej Weroniki" Roberta Musila; Europejska Nagroda Teatralna (Rzym) - nagroda za całokształt twórczości; Grand Prix dla przedstawienia "Factory 2" ze Starego Teatru w Krakowie podczas 1. Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Boska Komedia;
2009 - Premio Europa per il Teatro (Europejska Nagroda Teatralna) przyznawana przez międzynarodowe środowisko teatralne; Nagroda "Kulturalny Odlot" w kategorii "Artysta Roku" w Krakowie; Paszport "Polityki" za rok 2008 - Specjalna Nagroda Kreatora Kultury; Złota Maska dla spektaklu "Mewa" z Teatru Aleksandryjskiego w Sankt Petersburgu;
2010 - Indywidualna nagroda specjalna za przedstawienie "Persona. Marilyn" w Teatrze Dramatycznym w Warszawie przyznawana podczas XVI Konkurs na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej; Nagroda Honorowa Jury za spektakl "Persona. Ciało Simone" podczas Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Boska Komedia w Krakowie;
2012- Nagroda w kategorii najlepsza reżyseria za reżyserię przedstawienia "Poczekalnia.0" podczas Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Boska Komedia w Krakowie;
2014 - Boska Komedia, najlepsza reżyseria, spektakl, rola męska; Austriacka Nestroy Peris w kateogrii najlepsza rezyseria - za spektkal "Holzfaellen" z Schauspielhaus Graz;
2015 - Supergwarancja - nagroda specjalna TVP Kultura za całokształt twórzości.



Monika Mokrzycka-Pokora
Culture.pl
7 listopada 2023
Portrety
Krystian Lupa