Którzy jeszcze są nieznani

W roku 1991 odbierając doktorat honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego Jerzy Grotowski powiedział między innymi:

W roku 1991 odbierając doktorat honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego Jerzy Grotowski powiedział między innymi:

Wiem o tym, że kiedy zaczyna się komercjalizacja sztuki, to chroni się mistrzów. I zawsze jest ten argument: „No nie, mistrzów to my ochronimy, oni będą mieli warunki". Kiedy byłem w Opolu i na początku we Wrocławiu, ja nie byłem mistrzem. Byłem kontestowanym dziwakiem, buntownikiem, człowiekiem wprowadzającym pojęcia nieznane. Otóż wtedy była mi potrzebna ochrona. Jaka ochrona będzie dzisiaj dla tych, którzy zaczynają? Otóż jest kluczowe zagadnienie. Nie dla mistrzów, tylko dla przyszłych mistrzów, dla tych, którzy dzisiaj zaczynają, którzy jeszcze są nieznani. Czy ochrona nad nimi będzie polegała na tym, aby biegali po różnych dobrodziejach, skupiali się na problemie zdobycia paru groszy i aby następnie mogli wyłącznie pozwolić sobie na cztery – pięć tygodni prób? Czy też będą znalezione jakieś inne formy, które pozwolą tym ludziom spróbować systematycznej, długofalowej pracy? Tutaj widzę punkt kluczowy: nie chronienie mistrzów, tylko chronienie tych, którzy są w stanie podjąć pracę długofalową, wtedy kiedy nie są jeszcze mistrzami.

Opole może poszczycić się tym, że to właśnie tu Jerzy Grotowski pracował zanim został mistrzem. To właśnie tu w latach 1959–1965 wypracował podstawy swojego teatru – laboratorium. Warunki były ciężkie i pewnie trudno mówić, że znalazł tu ochronę. Niemniej jednak miał warsztat, czas i podstawowe możliwości ku temu, by prowadzić swoją długofalową pracę. Dziś ochrona młodych artystów podejmujących własne poszukiwania jest nadal bardzo potrzebna, może bardziej niż wtedy, gdy Grotowski wypowiadał te słowa.

Teatr im. Jan Kochanowskiego proponuje stworzenie i konsekwentne rozwijanie miejsca, które będzie służyło realizacji postulatu Grotowskiego i zapewnieniu podstaw dla eksperymentalnych poszukiwań w dziedzinie teatru, a jednocześnie przypominało jego dorobek i było płaszczyzną spotkań z osobami i zespołami związanymi z jego tradycją. Przestrzenią tą stanie się Modelatornia – sala w Teatrze oddana na realizację długofalowych, innowacyjnych projektów w zakresie języka scenicznego we wszelkich jego aspektach, dramatopisarstwa oraz możliwości inscenizacyjnych polskich tekstów współczesnych i klasycznych.



(-) (-)
Materiał Teatru
5 sierpnia 2016