Łaźnia Nowa w niełasce urzędników

Nowohucki teatr Łaźnia Nowa ubiega się o dotacje z funduszy unijnych. Projekt teatru zdobył najwyższe noty, jednak tuż przed rozstrzygnięciem konkursu został odrzucony, bo "Łaźnia Nowa to tylko instytucja kulturalna" - twierdzą urzędnicy

Nadzieja na poważny zastrzyk finansowy dla Łaźni Nowej pojawiła się na początku tego roku. Krakowski magistrat złożył bowiem do Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego (w ramach programu rewitalizacji) kilka projektów, w tym projekt zagospodarowania, przebudowy i wyposażenia teatru Łaźnia Nowa.

Znajdujący się w centrum Nowej Huty, w budynku dawnych warsztatów technikum elektrycznego, teatr miał sporą szansę na otrzymanie unijnej dotacji. Twórcy teatru odnowili częściowo budynek i dostosowali go do potrzeb instytucji kultury. Ale od samego początku działalność teatru nie ogranicza się tylko do produkowania i prezentacji kolejnych spektakli. Łaźnia Nowa prowadzi również działalność społeczno-edukacyjną (w projektach artystycznych współpracuje i integruje się z mieszkańcami Nowej Huty, organizuje czas wolny dzieciom i młodzieży, których rodziny znajdują się w trudnej sytuacji życiowej). Wszystko to bez wątpienia wpływa na rozwój i rewitalizację dzielnicy.

Projekt Łaźni Nowej opiewał na kwotę ok. 4 mln zł. I w pierwszej ocenie otrzymał najwyższą notę. - Nasz wniosek znalazł się bezapelacyjnie na pierwszym miejscu, zdobywając aż 99,99 proc. punktów . przypomina Bartosz Szydłowski, dyrektor Łaźni Nowej.

W nowohuckim teatrze już niemal świętowano. - Wszystko się pięknie układało. Mieliśmy odpowiedni wkład własny, jakim był rozpoczęty w tym roku remont. A dotacja z MRPO pozwoliłaby nam dopiąć sprawy wyposażenia sali oraz utworzenia wolnej strefy artystycznej, czyli tzw. parku społeczno-kulturowego w sąsiedztwie naszego budynku - dodaje Szydłowski.

Radość popsuła jednak ostateczna decyzja urzędu marszałkowskiego.

- Wniosek odrzucono z przyczyn formalnych. W uzasadnieniu urzędnicy napisali, że teatr Łaźnia Nowa jest instytucją kultury, w związku z czym nie spełnia kryteriów obiektu infrastruktury społecznej, a tylko takich dotyczy program rewitalizacji. A przecież parę miesięcy wcześniej ci sami urzędnicy najwyżej ocenili nasz projekt - nie kryje zdziwienia Jarosław Tochowicz, wicedyrektor Łaźni Nowej.

Zaskoczeni tą decyzją szefowie teatru złożyli protest w urzędzie marszałkowskim.

- Protest jest zasadny i w pełni go popieram. Bo zastanowić się trzeba, czym jest współczesna instytucja kultury. Czy tylko placówką organizującą imprezy kulturalne dla gawiedzi i dla rozrywki. Czy może instytucją, która powinna również działać na polu rozwoju i aktywności społecznej? Moim zdaniem Łaźnia Nowa jest jedną z niewielu instytucji kulturalnych w naszym regionie, która prowadzi właśnie taką szeroko zakrojoną działalność - podkreśla Krzysztof Markiel, dyrektor departamentu kultury w urzędzie marszałkowskim [podpisał się pod protestem Łaźni Nowej - przyp. red]. Jego zdaniem odpowiedzialni za ocenę wniosków o dotacje unijne urzędnicy powinni jeszcze raz przeanalizować projekt Łaźni Nowej.

- Trudno mi mówić o przyczynie tej decyzji, bo zapadła jeszcze podczas kadencji moich poprzedników. Ale kryteria są jasne: Łaźnia Nowa jest instytucją kultury o charakterze lokalnym, a te nie mogą się ubiegać o kwoty wyższe niż 1 mln zł - tłumaczy Piotr Szymański, nowy dyrektor departamentu funduszy europejskich w urzędzie marszałkowskim. Deklaruje jednak, że rozpatrzy protest teatru. - Beneficjent tłumaczy, że jego działalność nie ogranicza się wyłącznie do działalności kulturowej. Dlatego jeszcze raz szczegółowo rozpatrzymy ten wniosek - zapowiada Szymański. Ostateczną decyzję jego departament ma podjąć we wtorek.

Łaźnia (zbyt) Nowa dla Krakowa - komentarz Ryszarda Kozika

Największym problemem Łaźni jest najwyraźniej zbyt nowatorski jak na krakowskie warunki pomysł na tę instytucję.

Od początku bowiem chodziło o stworzenie teatru, który równocześnie będzie pełnił ważną funkcję społeczną: integrował wokół siebie mieszkańców Nowej Huty, angażował ich w realizacje teatralne, opowiadał historie tego miejsca, wychodził "na dzielnicę" i zapraszał do siebie okoliczne dzieciaki. I wszystkie te założenia są w Łaźni realizowane, choć, niestety, w mniejszym niżby chcieli jej twórcy zakresie. Ucieszyli się więc, gdy pojawiła się szansa na dokończenie trwającego od kilku lat remontu i wyposażenie teatru, dzięki czemu mogliby się wreszcie skoncentrować na pracy artystycznej i projektach społecznych. Po raz kolejny okazało się jednak, że ich radość była przedwczesna.

Bo najwyraźniej zarówno krakowscy radni, jak i urzędnicy nie potrafią ciągle zrozumieć sensu działania tej instytucji. Radni niemal od początku chcieli rozliczać ekipę Bartosza Szydłowskiego głównie z liczby premier i ilości widzów (jakby zapominając, że teatr umieszczono w budynku wymagającym gruntownego remontu, na który pieniędzy dawać nie chcieli), a urzędnicy z urzędu marszałkowskiego nie zauważają teraz, że to nie jest klasyczny teatr. Chyba, że nie o sam brak zrozumienia tu chodzi, ale i o będącą jego efektem niechęć do Łaźni (obecną tak często w wypowiedziach krakowskich radnych), bo trudno mi jakoś uwierzyć w to, że tuż przed rozstrzygnięciem konkursu nagle zorientowano się, że najwyżej oceniany projekt nie spełnia wymagań formalnych.

Tomasz Handzlik
Gazeta Wyborcza Kraków
14 września 2009